एर फ्रान्स

जगातील सर्वात मोठ्या विमान कंपन्यांपैकी एक
(एअर फ्रान्स या पानावरून पुनर्निर्देशित)

एर फ्रान्स (इंग्लिश: Air France) ही जगातील सर्वात मोठ्या विमान कंपन्यांपैकी एक आहे. एर फ्रान्सचे मुख्यालय पॅरिस शहरात आहे व सर्वात मोठे वाहतूककेंद्र (हब) पॅरिसच्या चार्ल्स दि गॉल आंतरराष्ट्रीय विमानतळावर आहे. एर फ्रान्स जगातील ९१ देशांमधील १५४ शहरांमध्ये विमानसेवा पुरवते. भारतामधील मुंबई, दिल्लीबंगळूर शहरांना सेवा पुरवते. ही एर फ्रांस-केएलएम ग्रुपचा भाग असलेली ही कंपनी स्काय टीमचा सुरुवातीपासून भाग आहे.[१]

एर फ्रांस
आय.ए.टी.ए.
AF
आय.सी.ए.ओ.
AFR
कॉलसाईन
एर फ्रांस
स्थापना ७ ऑक्टोबर, १९३३
हब पॅरिस-चार्ल्स दि गॉल, पॅरिस-ओर्ली
मुख्य शहरे बोर्दू मेरिन्याक, ल्यों-सें एक्झुपेरी, मार्सेल-प्रोव्हांस, नीस, तुलूझ
फ्रिक्वेंट फ्लायर फ्लाइंग ब्लू
अलायन्स स्कायटीम
उपकंपन्या हॉप!, जून, ट्रान्सएव्हिया फ्रांस
विमान संख्या २१७
ब्रीदवाक्य फ्रांस इझ इन द एर
पालक कंपनी एर फ्रांस-केएलएम ग्रूप
मुख्यालय रुआसीपोल
प्रमुख व्यक्ती ज्यॉं-मार्क जनैलॅक (मुख्याधिकारी)
संकेतस्थळ http://www.airfrance.com

स्थापनेपासून सुमारे ७० वर्षे ही कंपनी फ्रांसची ध्वजवाहक विमानसेवा होती. २००३मध्ये नेदरलॅंड्सच्या केएलएम आणि एर फ्रांसचे एकत्रीकरण झाले.

एप्रिल २००१ ते मार्च २००२ दरम्यान एर फ्रांसने ४ कोटी ३३ लाख प्रवाशांची ने-आण केली. यावर्षी कंपनीची उलाढाल १२.५३ अब्ज युरो इतकी होती. हा आकडा जगातील सगळ्यात मोठा होता. नोव्हेंबर २००४मध्ये युरोपमधील एकूण विमानप्रवाशांपैकी २५%नी एर फ्रांस किंवा त्याच्या उपकंपनीद्वारे प्रवास केला होता.

सध्या एर फ्रांस आखूड पल्ल्याच्या मार्गांवर एरबस ए३२१, ए३२० आणि ए३१९ प्रकारची विमाने वापरते. लांब पल्ल्याच्या मार्गांवर एरबस आणि बोईंग कंपन्यांच्या विमानांचा वापर केला जातो.

हॉप! ही एर फ्रांसची उपकंपनी युरोपातील अनेक मार्गांवर सेवा पुरवते तर जून ही उपकंपनी युरोप तसेच आंतरखंडीय मार्गांवर किफायती विमानसेवा पुरवते.

इतिहास संपादन

सुरुवातीची वर्षे संपादन

या कंपनीची स्थापना ७ ऑक्टोबर, १९३३ रोजी एर ओरिएंट, एर युनियों, कोम्पनी जेनेराल एरोपोस्ताल, कोम्पनी इंटरनेस्योनेल द नॅव्हिगेस्यॉं एरियें (CIDNA), आणि सोसिएते जनराल द त्रांसपोर्ट ऐरियें (SGTA) या विमान कंपन्यांचे एकत्रीकरण होऊन झाली.[२] यांतील एसजीटीए ही १९१९मध्ये लिन्ये एरियें फारमान नावाने स्थापन झालेली कंपनी फ्रांसमधील सर्वप्रथम व्यावसायिक विमानवाहतूक कंपनी होती. एर फ्रांसच्या स्थापनेच्या वेळी त्यातील घटक कंपन्यांनी मार्गांचे जाळे पसरवलेले होते.

दुसऱ्या महायुद्धादरम्यान नाझी जर्मनीने फ्रांसवर ताबा मिळवेला असताना एर फ्रांसने आपले मुख्यालय आणि वाहतूककेंद्र मोरोक्कोमधील कॅसाब्लांका शहराला हलविले होते.

महायुद्ध संपल्यावर २६ जून, १९४५ रोजी फ्रेंच सरकारने फ्रांसमधील सगळ्या विमानवाहतूक कंपन्यांचे राष्ट्रीयकरण केले.[३] सहा महिन्यांनी २९ डिसेंबर रोजी सरकारच्या हुकुमानुसार फ्रांसमधील सगळी विमानवाहतूक एर फ्रांसच्या अखत्यारीत आली.[४] १ जानेवारी, १९४६ रोजी सोसियेते नॅशनाले एर फ्रांस या कंपनीची अधिकृत स्थापना झाली. याच वर्षी कंपनीने पॅरिसच्या लेझांव्हालीद परिसरात आपले पहिले टर्मिनल सुरू केले. येथून पॅरिस-ल बूर्जे विमानतळाला बसमधून प्रवाशांची ने-आण होत असे. या सुमारास एर फ्रांसच्या विमानमार्गांचे जाळे १,६०,००० किमीचे असून जगातील सर्वाधिक लांबीचे होते.[५]

 
एर फ्रांसचे डग्लस डीसी-३ प्रकारचे विमान १९५२मध्ये मॅंचेस्टर विमानतळावर उभे असताना

एर फ्रांसची युरोपांतर्गत उड्डाणे सुरुवातीस डग्लस डीसी-३ प्रकारच्या विमानांद्वारे होत असत. १ जुलै, १९४६ रोजी एर फ्रांसने पॅरिस ते न्यू यॉर्क थेट विमानसेवा सुरू केली. या मार्गावरील डीसी-४ विमाने आयर्लंडमधील शॅनन आणि कॅनडामथील गॅंडर विमानतळांवर इंधन भरण्याकरता थांबत असत व पॅरिस-न्यू यॉर्क पल्ला २० तासांत पार करीत.[५] १९४७ च्या शेवटी एर फ्रांसच्या मार्गांचे जाळे पूर्वेस शांघाय, पश्चिमेस न्यू यॉर्क व फोर्ट दे फ्रांस आणि दक्षिणेस बॉयनोस एर्सपर्यंत पसरलेले होते.

 
एप्रिल १९५५ च्या सुमारास एर फ्रांसचे लॉकहीड कॉन्स्टेलेशन प्रकारचे विमान लंडन हीथ्रो विमानतळावर

१९४८ च्या सुमारास एर फ्रांसचा १३० विमानांचा ताफा जगातील विमानवाहतूक कंपन्यांपैकी सगळ्यात मोठा होता.[५] यातील लॉकहीड कॉन्स्टेलेशन प्रकारची विमाने १९६५ पर्यंत प्रवासी आणि मालवाहतूक सेवेत वापरली गेली.[६]

१६ जून, १९४८ रोजी फ्रांसच्या संसदेच्या कायद्यानुसार कोम्पनी नॅस्योनाल एर फ्रांसची स्थापना झाली. त्यावेळी यात सरकारचा ७०% वाटा होता. नंतरच्या काळात हा वाटा १००% पर्यंत गेला. २००२ च्या सुमारास फ्रेंच सरकारकडे एर फ्रांसचा ५४% वाटा होता.[५][७]

४ ऑगस्ट, १९४८ रोजी मॅक्स इमॉंसची एर फ्रांसच्या अध्यक्षपदी नेमणूक झाली. आपल्या १३ वर्षांच्या कारकिर्दीत इमॉंसने जेट विमानांस आधुनिक तंत्रज्ञानाच्या अनेक योजना राबवल्या. १९४९मध्ये एर फ्रांसने इतर कंपन्यांसह सिटा या विमानवाहतूकीतील संपर्कसाधने बनविणाऱ्या कंपनीची स्थापना केली.[५]

जेट युगातील पुनर्रचना संपादन

 
सुड-एस्ट एसई-१६१मधून उतरणारे प्रवासी

१९५२मध्ये एर फ्रांसच्या मार्गांचे जाळे २,५०,०० किमी इतके झाले होते.[५] याच सुमारास कंपनीने आपला कारभार पॅरिस-ओर्लि विमानतळावर हलविला. १९५३मध्ये डि हॅविललॅंड कॉमेट हे पहिले प्रवासी जेट विमान एर फ्रांसच्या ताफ्यात दाखल झाले. १९५० च्या दशकात व्हिकर्स व्हायकाउंट प्रकारची टर्बोप्रॉप विमाने युरोपीय मार्गांवर लावली गेली होती.

२६ सप्टेंबर, १९५३ रोजी फ्रेंच सरकारने एर फ्रांसला इतर खाजगी विमानकंपन्यांना आपले लांबच्या पल्ल्याचे काही मार्ग देण्यास फर्मावले. यानुसार एर फ्रांसचे आफ्रिका, आशिया आणि प्रशांत महासागरातील काही मार्ग ऐगेल अझुर, टाका इंटरनॅशनल एरलाइन्स आणि युनियों एरोमॅरिटाइम दि त्रांसपोर्त या कंपन्यांकडे हस्तांतरित झाले.[५]

२३ फेब्रुवारी, १९६० रोजी फ्रेंच सरकारने एर फ्रांसचे अंतर्देशीय मार्ग एर इंटर या कंपनीला देउन टाकले. याचा मोबदला म्हणून एर इंटरच्या मालकीचा काही हिस्सा एर फ्रांसला देण्यात आला. पुढच्याच दिवशी एर फ्रांसचे आफ्रिकेतील काही मार्गांवर एर आफ्रिक आणि युएटीलाही विमाने पाठविण्याची मुभा दिली गेली.[५][७]

 
एर फ्रांसचे सुड कॅराव्हेल विमान (१९७७)

१९६०मध्ये सुड कॅराव्हेल आणि बोईंग ७०७ विमाने ताफ्यात दाखल झाल्यावर प्रवासाचा वेळ अर्धा झाला व प्रवाशांचा आराम वाढला.[५] नंतरच्या काळात एर फ्रांस बोईंग ७४७ विमानाचा वापर करणाऱ्या पहिल्या काही कंपन्यांतील एक होती. कालांतराने एर फ्रांसकडे ७४७चा जगातील सगळ्यात मोठा ताफा होता.

१ फेब्रुवारी, १९६३ रोजी फ्रेंच सरकारने पुन्हा एकदा एर फ्रांसच्या मार्गांमध्ये हस्तक्षेप केला आणि अनेक मार्ग खाजगी स्पर्धकांना बहाल केले. एर फ्रांसचे पश्चिम आफ्रिका (सेनेगाल सोडून), मध्य आफ्रिका (बुरुंडी आणि ऱ्वांडा सोडून), दक्षिण आफ्रिका खंड, लिब्या, ओमान, बहरैन, श्रीलंका, मलेशिया, सिंगापूर, ऑस्ट्रेलिया, न्यू झीलँड, न्यू कॅलिडोनिया आणि ताहितीचे मार्ग सरकारने काढून घेतले व युनियों दि त्रांसपोर्त्स एरियेंस (युटीए) या कंपनीला दिले. याशिवाय युटीएला जपान, न्यू कॅलिडोनिया, न्यू झीलँड, दक्षिण आफ्रिका, रेयुनियों द्वीप यांच्यामधील तसेच लॉस एंजेलस आणि ताहीती दरम्यानचे मार्ग बहाल करण्यात आले.[५][७][८]

१९७४पासून एर फ्रांसने आपली बव्हंश उड्डाणे नव्याने बांधलेल्या चार्ल्स दि गॉल आंतरराष्ट्रीय विमानतळावर हलविण्यास सुरुवात केली. १९८० च्या सुमारास फक्त कोर्सिका, मार्टिनिक, ग्वादालुपे, फ्रेंच गयाना, रेयुनियों, माह्ग्रेब प्रदेश, पूर्व युरोप, दक्षिण युरोप आणि न्यू यॉर्क-जेएफकेचे एक उड्डाण इतकीच सेवा ओर्लि विमानतळावर उरली. १९७४मध्येच एरबसचे ए-३०० प्रकारचे विमान एर फ्रांसच्या ताफ्यात दाखल झाले. या दोन इंजिनांच्या वाइडबॉडी[मराठी शब्द सुचवा] विमानाचा वापर करणारी एर फ्रांस ही पहिली विमानकंपनी होती.[९]

कॉंकोर्ड आणि स्पर्धा संपादन

 
२००३मध्ये चार्ल्स दि गॉल विमानतळावरून हवेत झेपावणारे एर फ्रांसचे कॉंकोर्ड विमान

२१ जानेवारी, १९७६ रोजी एर फ्रांसने पॅरिस ते रियो दि जानेरो (डकार मार्गे) या मार्गावर एफ-बीव्हीएफए या क्रमांकाच्या कॉंकोर्ड या स्वनातीत विमानाची सेवा सुरू केली. २४ मे रोजी पॅरिस-वॉशिंग्टन डी.सी. मार्गावरही ही सेवा सुरू झाली तर २२ नोव्हेंबर, १९७७ रोजी पॅरिस-न्यू यॉर्क सेवा सुरू करण्यात आली. हे विमान पॅरिस-न्यू यॉर्क अंतर ३ तास २२ मिनिटांत पार करीत असे. या काळात विमानाची गती आवाजाच्या गतीच्या दुप्पट इतकी होत असे. अमेरिकेत कॉंकोर्ड विमानाविरुद्ध ध्वनीप्रदूषणाचे कारण सांगून निदर्शने झाली व त्यामुळे कॉंकोर्डला तेथे जाण्यास काही काळ परवानगी नव्हती. कालांतराने पॅरिस-वॉशिंग्टन डी.सी. सेवा मेक्सिको सिटीपर्यंत वाढविण्यात आली. एर फ्रांस ही ब्रिटिश एरवेझ सह स्वनातीत प्रवासी सेवा पुरविणारी दोनपैकी एक कंपनी आहे. ही सेवा मे २००३ पर्यंत सुरू होती.[१०]

कंपनीच्या सुवर्णमहोत्सवाच्या सुमारास १९८३मध्ये एर फ्रांसकडे ३३ बोईंग ७४७ आणि अनेक कॉंकोर्ड विमानांसह १०० विमानांचा ताफा होता. सुमारे ३४,००० कर्मचारी आणि ६,३४,०० किमी पल्ल्याच्या मार्गांसह एर फ्रांस तेव्हा ७३ देशांतील १५० शहरांना विमानसेवा पुरवीत असे. त्यावेळी ही कंपनी जगातील चौथ्या क्रमांकाची प्रवासी विमानकंपनी आणि दुसऱ्या क्रमांकाची मालवाहतूक करणारी विमानकंपनी होती.[५] या काळात एर फ्रांसने फ्रांसमधील अनेक प्रादेशिक विमानकंपन्यांशी कोडशेर[मराठी शब्द सुचवा] करार केलेले होते.[११] १९८३मध्ये एर फ्रांस दक्षिण कोरियाला प्रवासी विमानसेवा देणारी पहिली युरोपीय विमानकंपनी झाली.[१२]

 
१९७८मध्ये चार्ल्स दि गॉल विमानतळावर उभे असलेले ७४७-१००

१९८६मध्ये फ्रेंच सरकारने एका विमानमार्गावर एकच फ्रेंच विमानकंपनी हा नियम काढून टाकला. यामुळे एर फ्रांसच्या अनेक फायदेशीर मार्गांवरील एकाधिकार धोक्यात आला. युटीएने ही संधी साधून अशा मार्गांवर एर फ्रांसवर चढाओढ सुरू केली.[१३][१४][१५] यासाठी युटीएने फ्रेंच सरकारकडे अनेक प्रकारे प्रचार व रदबदली केली होती. युटीएने पॅरिस-सान फ्रांसिस्को मार्गावर सर्वप्रथम एर फ्रांसशी स्पर्धा सुरू केली. एर फ्रांसने आपली पॅरिस-सान फ्रांसिस्को सेवा ताहितीमधील पपीतेला वाढवून उत्तर दिले. या व इतर अशा मार्गांवरील वाढती स्पर्धा पाहून एर फ्रांसचा पारा चढला.[१६]

१९८७मध्ये एर फ्रांस, लुफ्तांसा, इबेरिया आणि एसएएस ने मिळून आमाद्युस या कंपनीची स्थापना केली. आमाद्युस ही विमानाच्या तिकिटांचे संगणकीकृत आरक्षण करण्याची सुविधा देणारी पहिली कंपनी होती. याद्वारे या चारच नव्हे तर इतर कोणत्याही विमानकंपनीची तिकिटे प्रवाससेवा पुरविणाऱ्या हस्तकांना एकाच ठिकाणी काढता येऊ लागली.[१७]

१९८८मध्ये एर फ्रांस एर इंटर आणि ब्रिटिश कॅलिडोनियनसह एरबस ए३२० विमानाचा वापर करणारी सर्वप्रथम विमानकंपन्यांपैकी एक झाली.[१८]

खरेदी आणि खाजगीकरण संपादन

 
एर इंटरचे दसॉल्ट मर्क्यूर प्रकारचे विमान

१२ जानेवारी, १९९० रोजी फ्रेंच सरकारच्या मालकीची एर फ्रांस, खाजगी मालकीची युटीए आणि अर्ध-सार्वजनिक मालकीची एर इंटर या तीन कंपन्यांचे एर फ्रांस नावाखाली एकत्रीकरण झाले. फ्रेंच सरकारच्या फ्रांसमध्ये एक मोठी राष्ट्रीय विमानवाहतूक कंपनी निर्माण करण्याच्या योजनेचा हा एक भाग होता. युरोपीय संघातील विमानवाहतूकीची प्रगती पाहून अनेक छोट्या कंपन्याऐवजी एकच मोठी कंपनी अधिक टिकाव धरू शकेल असा या मागचा विचार होता.[१९]

२५ जुलै, १९९४ रोजी फ्रेंच सरकारच्या हुकुमाद्वारे ग्रुप एर फ्रांस या कंपनीची स्थापना झाली. १ सप्टेंबर पर्यंत या कंपनीने एर फ्रांस आणि एर इंटरचे मालकीहक्क विकत घेतले. स्टीवन वूल्फ या युनायटेड एरलाइन्सच्या अधिकाऱ्याला एर फ्रांसच्या चेरमन क्रिस्चियन ब्लांकचा सल्लागार म्हणून नेमण्यात आले. वूल्फने चार्ल्स दि गॉल विमानतळावर हब अँड स्पोक[मराठी शब्द सुचवा] तंत्र राबविले.[२०]

१९९९मध्ये लायोनेल जॉस्पिनच्या सरकारने एर फ्रांसचे अंशतः खाजगीकरण करण्याचे ठरविले. या कंपनीच्या समभागांची पॅरिस शेर बाजारावर नोंदणी झाली. जून १९९९मध्ये एर फ्रांस आणि डेल्टा एर लाइन्सनी एकमेकांशी वाहतूककरार केला. याचेच पर्यवसान पुढे २२ जून, २००० रोजी स्कायटीम मध्ये झाले.[५][२१] मार्च २००४ च्या सुमारास एर फ्रांसमध्ये ७१,६५४ कर्मचारी होते.[२२] तर २००७मध्ये हा आकडा १,०२,४२२ होता.[२१]

केएलएमशी एकत्रीकरण आणि खुले आकाश संपादन

 
एर फ्रांस आणि केएलएम २००४मध्ये एकत्र झाल्या

५ मे, २००४ रोजी एर फ्रांस आणि नेदरलॅंड्सची केएलएम रॉयल डच एरलाइन या कंपन्या एर फ्रांस-केएलएम नावाखाली एकत्र झाल्या. एर फ्रांसकडे नवीन कंपनीचा ८१% वाटा होता (पैकी ४४% फ्रेंच सरकार आणि ३७% खाजगी गुंतवणूकदारांकडे होता.) ज्यॉं-पिएर रफारिनच्या फ्रेंच सरकारने यातील काही हिस्सा विकून आपला वाटा ५०%च्या खाली आणल्यावर एर फ्रांस अधिकृतरीत्या खाजगी कंपनी झाली. डिसेंबर २००४मध्ये फ्रेंच सरकारचा वाटा २०%वर आला.[२१] ही कंपनी वार्षिक महसूलाच्या दृष्टीने जगातील सगळ्यात मोठी तर प्रवासी वाहतूकीच्या दृष्टीने तिसऱ्या क्रमांकाची कंपनी झाली.[२१] या दोन्ही कंपन्या आजही आपल्या वेगळ्या नावाखालीच कारभार करतात. याच वेळी स्कायटीमचा विस्तार होउन त्यात एरोफ्लोत, एरोमेक्सिको, कोरियन एर, चेक एरलाइन्स, अलिटालिया, नॉर्थवेस्ट एरलाइन्स, चायना सदर्न एरलाइन्स, एर युरोपा, कॉंटिनेन्टल एरलाइन्स, गरुडा इंडोनेशिया, व्हियेतनाम एरलाइन्स आणि सौदी अरेबियन एरलाइन्सचा समावेश झाला. याने एर फ्रांसला या सगळ्या कंपन्यांच्या मार्गांवर तिकिटे विकण्याची संधी मिळाली.

२९ मार्च, २००८ रोजी अमेरिका आणि युरोपीय संघामधील खुले आकाश करार अंमलात आल्याने लंडन-हीथ्रो सह युरोपमधील अनेक विमानतळ दोन्ही बाजूच्या विमानकंपन्यांसाठी खुला झाला. याचा फायदा घेण्यासाठी डेल्टा एर लाइन्स आणि एर फ्रांसने एकमेकांच्या उड्डाणांवर विकलेल्या तिकिटांमधील नफा वाटून घेण्याचा करार केला. या दोन्ही कंपन्यांना मिळू पाहणाऱ्या लंडन-अमेरिका रोजच्या नऊ उड्डाणांवर हा करार सुरुवातीस लागू होता. कालांतराने स्कायटीमच्या इतर दोन सदस्यांना यात भागीदार करून घेतले जाणार होते.[२३][२४] याआधी एर फ्रांसने लंडन-सिटी विमानतळापासून युरोपातील अनेक शहरांना सिटीजेट नावाखाली अनेक उड्डाणे सुरू केली होती.[२३] लंडन-लॉस एंजेलस सेवेला अपेक्षित इतका प्रतिसाद न मिळाल्याने ही सेवा नोव्हेंबर २००८मध्ये बंद करण्यात आली.[२५]

२०१० चे दशक संपादन

इतर विमानकंपन्यांची स्पर्धा, कर्मचाऱ्यांचा वाढता बोजा व इतर कारणांमुळे एर फ्रांस २०१० च्या दशकात मोठ्या प्रमाणात तोट्यात चालत आहे. यातील काही वर्षे या कंपनीला दरवर्षी ७० कोटी युरोचे नुकसान झाले. आखूड पल्ल्याच्या मार्गांवर हे नुकसान अधिक आहे. २०११ च्या ताळेबंद अहवालानुसार लांब पल्ल्याचे मार्ग हे नुकसान भरून काढत नाहीत. या दशकात एर फ्रांस-केएलएमने दरवर्षी १.४% क्षमता वाढविण्याचे ठरविले आहे.[२६][२७][२८] २१ जून, २०१२ रोजी एर कंपनीने आपल्या ५३,००० कर्मचाऱ्यांपैकी सुमारे ५,००० कर्मचारी कमी करण्याचे जाहीर केले. यातील १,०० कर्मचारी निवृत्त होउन किंवा स्वेच्छेने सोडून जातील असा अंदाज होता तर इतरांना निवृत्ती देण्यात येणार होती.[२९] २०१० च्या अखेरीस वैमानिक आणि जमिनीवरील कर्मचाऱ्यांनी ही योजना स्वीकारली परंतु विमानातील सेवकांनी ती नाकारली.[३०]

२०१३ च्या उत्तरार्धात एर फ्रांसने आपल्या इकॉनोमी वर्गाचे पुनर्नवीकरण केले व प्रीमियम इकॉनोमी वर्ग सुरू केला.[३१] २०१४मध्ये एर फ्रांसने आपली सहकारी कंपनी असलेल्या अलिटालियामधील २५% हिस्सा नुकसानीत काढीत असल्याचे जाहीर केले व अधिक आर्थिक सहाय्य नाकारले.[३२] याच वर्षाच्या शेवटी एर फ्रांसने सिटीजेट ही उपकंपनी जर्मनीच्या इंट्रो एव्हिएशनला विकून टाकली.[३३] २०१५मध्ये एर फ्रांसच्या वैमानिकांनी संप पुकारला आणि आधीच आर्थिक संकटात असलेल्या एर फ्रांसची दुरवस्था झाली. कंपनीने २,००० वैमानिकांना कमी करण्याचे जाहीर केले.[३४] या वर्षाअखेर कंपनीने आपले शेवटचे बोईंग ७४७ विमान निवृत्त केले.[३५] जानेवारी २०१७मध्ये बोईंग ७८७-९ प्रकारची विमाने एर फ्रांसच्या ताफ्यात दाखल झाली.

विमान ताफा संपादन

सध्याचा ताफा संपादन

 
एअर फ्रान्सचे एरबस ए-३८० विमान
 
एरबस ए३१८
 
एरबस ए३१९
 
एरबस ए३१८
 
एरबस ए३२१
 
एरबस ए३३०-२००
 
एरबस ए३३०-३००
 
एरबस ए३८०
 
बोईंग ७८७

२०१८मध्ये एर फ्रांसकडे खालील विमाने होती[३६][३७] -

एर फ्रांसकडील विमाने
विमान सेवारत अधिक मागण्या प्रवासी नोंदी
F J W Y एकूण
एरबस ए-३१८ १८ २६ ८६ ११२ या प्रकारची सर्वाधिक विमाने
एरबस ए-३१९-१०० ३८ २८ ११५ १४३ एर कोत द'आइव्होरला भाड्याने दिलेली आहेत.
१४२ १४२
एरबस ए३२०-२०० ३८ २६ १३९ १६५ ट्रान्सएव्हिया फ्रांसकडे आहेत.
एर कोर्सिकाला दिलेली आहेत.
जून या उपकंपनीकडे हस्तांतरित.
१५ १५० १६५
३० १३५ १६५
१७८ १७८
एरबस ए३२१-१०० २१२ २१२ पूर्वीची एर इंटरची विमाने.
एरबस ए३२१-२०० ११ २१२ २१२
३२ १६८ २००
एरबस ए३३०-२०० १५ ४० २१ १४७ २०८
एरबस ए३४०-३०० ३० २१ २२४ २७५ यातील ४ विमाने २०१८मध्ये जूनकडे हस्तांतरित होतील. ए३५०-९०० या विमानांची जागा घेतील.
एरबस ए३५०-९०० २१[३८] ठरले नाही २०१९मध्ये दाखल होतील.[३९]
एरबस ए३८०-८०० १० ८० ३८ ३८९ ५१६
बोईंग ७७७-२००एलआर २५ ४० २४ २१६ २८०
बोईंग ७७७-३००ईआर ४३ १४ ३२ ४२२ ४६८ पहिला वापरकर्ता.[४०]
४२ २४ ३१५ ३८१
५८ २८ २०६ २९६
४० २५० ३२२
बोईंग ७८७-९ ११ ३० २१ २२५ २७६
एर फ्रांस कार्गो
बोईंग ७७७एफ मालवाहू सगळ्यात पहिला वापरकर्ता.[४०]
एकूण २१७ ३२

येऊ घातलेली विमाने संपादन

एर फ्रांस-केएलएमने ५० एरबस ए३५० आणि बोईंग ७८७ची मागणी नोंदविलेली आहे. याशिवाय अधिक ६० विमानांची मागणी नोंदविण्याचा हक्कही घेतलेला आहे. २०१५ ते २०२४ दरम्यान ४३ ए३५० आणि ३० ७८७ विमाने सेवारत ठेवली जातील. केएलएमचे पहिले ७८७ विमान २०१५ मध्ये तर एर फ्रांसचे पहिले ७८७ २०१७मध्ये दाखल झाले. पहिले ए३५० विमान २०१८मध्ये सेवादाखल होईल.[४१][४२]

विशिष्ट विमाने संपादन

कॉंकोर्ड संपादन

कॉंकोर्ड हे स्वनातीत प्रवासी विमान वापरणाऱ्या एर फ्रांस आणि ब्रिटिश एरवेझ या दोनच विमानकंपन्या आहेत. एर फ्रांसने १९७६ ते २००३ पर्यंत हे विमान वापरले. वाढता इंधनखर्च, सांभाळणी करण्याची क्लिष्टता आणि इतर कारणांमुळे कॉंकोर्डची सेवा लाभदायक नव्हती. २५ जुलै, २००० रोजी चार्ल्स दि गॉल विमानतळाजवळ झालेल्या अपघातात एक कॉंकोर्ड ११३ व्यक्तींसह नष्ट झाल्यावर एर फ्रांसने ही सेवा बंद करण्याचे ठरविले. उरलेल्या विमानांपैकी एफ-बीव्हीएफए हा नमूना वॉशिंग्टन, डी.सी. जवळील संग्रहालयात, एफ-बीव्हीएफबी हा नमूना जर्मनीत, एफ-बीव्हीएफसी तुलूझ येथील कारखान्यात, एफ-बीव्हीएफडी पॅरिस-ला बूर्जे विमानतळाजवळ ठेवलेले आहे. एफ-बीव्हीएफएफ हा नमूना चार्ल्स दि गॉल विमानतळावर ठेवण्यात आलेला आहे.

बोईंग ७४७ संपादन

एर फ्रांसने १९७०पासून २०१६ पर्यंत बोईंग ७४७ विमाने वापरली. यात -१००, -२००, -३०० आणि -४०० उपप्रकारांचा समावेश होता.[४३][४४][४५]

ए३८० संपादन

गंतव्यस्थाने संपादन

जून २०१७ च्या सुमारास एर फ्रांस आणि उपकंपन्यांची ९३ देशांतील १६८ गंतव्यस्थाने होती.

वाहतूकतळ संपादन

कोडशेर संपादन

एर फ्रांसचे खालील विमानवाहतूक कंपन्यांशी कोडशेर करार आहेत:[४६]

प्रवास वर्ग संपादन

एर फ्रांसच्या विमानांमध्ये दोन, तीन किंवा चार प्रवास वर्ग असतात. युरोपांतर्गत मार्गांवरील विमानात सहसा इकॉनोमी आणि बिझनेस आणि क्वचित प्रीमियम इकॉनोमी असे दोन किंवा तीन वर्ग असतात. लांब पल्ल्याच्या मार्गांवर इकॉनोमी, प्रीमियम इकॉनोमी, बिझनेस आणि क्वचित पहिला वर्ग असतात.

ला प्रीमिएर संपादन

ला प्रीमिएर हा एर फ्रांसच्या ए३८० आणि बोईंग ७७७-२०० विमानांच्या लांब पल्ल्याच्या उड्डाणांवरील प्रथम वर्ग आहे.[४८] यातील आसने लाकडी आणि कातड्यांनी बनवलिली असतात. झोपण्यासाठी या आसनांचा २ मीटर लांबीचा बिछाना करता येतो.

बिझनेस संपादन

एर फ्रांसच्या लांब पल्ल्याच्या सगळ्या उड्डाणांवर हा प्रवासवर्ग उपलब्ध असतो. यातील आसने तिरकी होतात परंतु पूर्ण आडवी होत नाहीत.

प्रीमियम इकॉनोमी संपादन

इकॉनोमी संपादन

परदेशातील कार्यालये संपादन

एर फ्रांसने न्यू यॉर्क शहरातील मिडटाऊन मॅनहॅटन भागामधील १२५ वेस्ट ५५ व्या मार्गावरील इमारतीत येथे सन १९९१ मध्ये भाड्याने जागा घेऊन कार्यालय थाटलेले आहे. पूर्वी येथे एर फ्रांसचे तिकिट कार्यालय होते. युनायटेड किंग्डम आणि आयर्लंड येथील कामकाजासाठी हॅटन क्रॉस जवळ प्लेसमन हाऊस येथे कार्यालय आहे.[४९]

इतर कार्यालये संपादन

एर फ्रान्सचे वैमानिक केंद्र चार्ल्स दि गॉल विमानतळावर आहे. पॅरिसमध्ये या कंपनीचे स्वतःचे लसीकरण केन्द्र आहे.[५०] आंतरराष्ट्रीय प्रवाशासाठी येथून लस दिली जाते. याला ISOची मान्यता आहे.

हे सुद्धा पहा संपादन

संदर्भ संपादन

  1. ^ "एअर फ्रान्स - स्कायटीम सदस्या". Archived from the original on 2016-11-12. 2016-11-08 रोजी पाहिले.
  2. ^ "एअर फ्रान्सचा इतिहास". Archived from the original on 2016-11-08. 2016-11-08 रोजी पाहिले.
  3. ^ "Ordonnance n°45-1403 du 26 juin 1945 portant nationalisation des transports aériens" (फ्रेंच भाषेत). Legifrance.gouv.fr. Archived from the original on 5 June 2011. 31 May 2011 रोजी पाहिले. Unknown parameter |deadurl= ignored (सहाय्य)
  4. ^ "Air France: History". Air France. Archived from the original on 5 June 2011. 31 May 2011 रोजी पाहिले. Unknown parameter |deadurl= ignored (सहाय्य)
  5. ^ a b c d e f g h i j k l "एर फ्रांस". Fotw.net. Archived from the original on 29 June 2011. २०११-०५-३१ रोजी पाहिले. Unknown parameter |deadurl= ignored (सहाय्य)
  6. ^ Marson, Peter, "The Lockheed Constellation Series", Air-Britain (Historians) Ltd, 1982, आयएसबीएन 0-85130-100-2, pages 137–141
  7. ^ a b c "द चेंजिंग नेचर ऑफ फ्रेंच डिरिजिसम" (PDF) (इंग्लिश भाषेत). Archived from the original (PDF) on 6 June 2011. 31 May 2011 रोजी पाहिले. Unknown parameter |deadurl= ignored (सहाय्य)CS1 maint: unrecognized language (link)
  8. ^ Aeroplane – Airline of the Month: UTA – Five-star independent, Vol. 109, No. 2798, pp. 4–6, Temple Press, London, 3 June 1965
  9. ^ "Airliner Classic: Airbus A300 – the beginning for a giant: key.Aero, Commercial Aviation". Key.aero. Archived from the original on 28 एप्रिल 2011. 31 मे 2011 रोजी पाहिले. Unknown parameter |deadurl= ignored (सहाय्य)
  10. ^ "Decades of safe flying come to an end". The Birmingham Post. Highbeam.com. 26 July 2000. Archived from the original on 2013-05-09. 31 May 2011 रोजी पाहिले.
  11. ^ रिचर्ड ॲप्लिन; जोसेफ मॉंटचॅंप (1 April 1999). अ डिक्शनरी ऑफ कंटेंपररी फ्रांस (इंग्लिश भाषेत). Taylor & Francis. p. 453. ISBN 978-1-57958-115-2. 4 August 2010 रोजी पाहिले.CS1 maint: unrecognized language (link)
  12. ^ Rahn, Kim. "Air France Celebrates 25th Years in Korea." The Korea Times. 25 September 2008. Retrieved on 29 June 2010.
  13. ^ "France – The Role of Competition Policy in Regulatory Reform" (PDF). Organisation for Economic Co-operation and Development. 2003.
  14. ^ "COMPETITION LAW AND POLICY IN FRANCE" (PDF). Organisation for Economic Co-operation and Development. 1998.
  15. ^ "FRANCE FROWNS ON COMPETITION". www.joc.com (इंग्रजी भाषेत). Archived from the original on 2017-12-24. 2017-12-23 रोजी पाहिले.
  16. ^ "Chargeurs International". Answers.com. Archived from the original on 28 June 2011. 31 May 2011 रोजी पाहिले. Unknown parameter |deadurl= ignored (सहाय्य)
  17. ^ "Amadeus History – 1987 – Amadeus is born!". Amadeus. Amadeus.com. 30 November 2017 रोजी पाहिले.
  18. ^ "Evènements aéronautiques de l'année 1988". Aeroweb-fr.net. 31 May 2011 रोजी पाहिले.
  19. ^ "Pilot who found the right trajectory". Financial Times. 30 September 2007. Archived from the original on 9 June 2011. 31 May 2011 रोजी पाहिले. Unknown parameter |deadurl= ignored (सहाय्य)
  20. ^ Leonhardt, David (31 August 1994). "Air France's New Adviser". The New York Times. Archived from the original on 10 May 2013. 31 May 2011 रोजी पाहिले. Unknown parameter |deadurl= ignored (सहाय्य)
  21. ^ a b c d "Directory: World Airlines". Flight International. 27 March 2007. pp. 56–57.
  22. ^ "AIR FRANCE – KLM Company Profile". Yahoo! Finance. Archived from the original on 28 August 2007. 31 May 2011 रोजी पाहिले. Unknown parameter |deadurl= ignored (सहाय्य)
  23. ^ a b "Air France and Delta target London". Financial Times. 17 October 2007. Archived from the original on 10 May 2008. 31 May 2011 रोजी पाहिले. Unknown parameter |deadurl= ignored (सहाय्य)
  24. ^ "Air France And Delta Set Transatlantic Venture". Airwise. 17 October 2007. Archived from the original on 16 May 2011. 31 May 2011 रोजी पाहिले. Unknown parameter |deadurl= ignored (सहाय्य)
  25. ^ Engle, Jane. "Air France will refund or reroute LAX-Heathrow fliers". Los Angeles Times. 9 May 2009 रोजी पाहिले.
  26. ^ "ActionAir – Decembre 2013" (PDF). December 2013. Archived from the original (PDF) on 2021-01-18.
  27. ^ "Transform 2015: progress report at Air France" (PDF). October 4, 2013.
  28. ^ "Air France-KLM: over half way through 'Transform 2015' plan, "additional measures" are still needed". CAPA – Centre for Aviation (इंग्रजी भाषेत). 2017-12-23 रोजी पाहिले.
  29. ^ "Air France to cut 5,000 jobs by the end of 2013". BBC. 21 June 2012.
  30. ^ "AIR FRANCE-KLM : les pilotes approuvent le plan Transform 2015" (फ्रेंच भाषेत). Capital.fr. 26 फेब्रुवारी 2014. Archived from the original on 5 मार्च 2014. 2 मार्च 2014 रोजी पाहिले. Unknown parameter |deadurl= ignored (सहाय्य)
  31. ^ "Air France unveils new economy and premium economy". Business Traveller. 2 March 2014 रोजी पाहिले.
  32. ^ Clark, Nicola (31 October 2013). "Air France-KLM Writes Off Alitalia Stake" – NYTimes.com द्वारे.
  33. ^ "CityJet's disposal by Air France-KLM is under way, but what will happen after the Intro? | CAPA". Centre for Aviation. 2 March 2014 रोजी पाहिले.
  34. ^ "Air France to cut 2,900 jobs reports say". 2 October 2015 – www.bbc.com द्वारे.
  35. ^ aero.de – "Air France bids farewell to the Jumbo" (German) 8 December 2015
  36. ^ "Air France fleet". 10 November 2017 रोजी पाहिले. Cite journal requires |journal= (सहाय्य)
  37. ^ "Air France fleet". 10 November 2017 रोजी पाहिले. Cite journal requires |journal= (सहाय्य)
  38. ^ Airbus Commercial Aircraft (31 August 2017). "Orders and Deleveries". Toulouse: Airbus S.A.S. 30 September 2017 रोजी पाहिले.
  39. ^ Gubisch, Michael (6 January 2017). "KLM to introduce A350 in 2020". flightglobal.com. London, UK: Flight Global. 30 September 2017 रोजी पाहिले.
  40. ^ a b "Boeing delivers 777th 777 to Air France with new airline livery". timesofmalta.com. 14 April 2009. 30 September 2017 रोजी पाहिले.
  41. ^ "एर फ्रांस केएलएम अनाउन्सेस द ऑर्डर ऑफ ११० एरबस ए३५० ॲंड बोईंग ७८७ एरक्राफ्ट" (PDF) (Press release) (इंग्लिश भाषेत). एर फ्रांस-केएलएम. २०११-०९-१६.CS1 maint: unrecognized language (link)
  42. ^ 2016, UBM (UK) Ltd. "एर फ्रांस प्लान्स ७८७-९ डेब्यु इन जानेवारी २०१७" (इंग्लिश भाषेत). २०१६-१०-१ रोजी पाहिले. |access-date= मधील दिनांक मूल्ये तपासा (सहाय्य)CS1 maint: numeric names: authors list (link) CS1 maint: unrecognized language (link)
  43. ^ "Orders and Deliveries: Boeing 747." Archived 2018-09-28 at the Wayback Machine. The Boeing Company. Retrieved: March 1, 2018.
  44. ^ http://airwaysnews.com/blog/2016/01/13/air-france-retires-747-whos-left-and-whos-next/
  45. ^ "Air France Accelerates Boeing 747 Retirement Schedule". Routes. 10 October 2016 रोजी पाहिले.
  46. ^ "Profile on Air France". CAPA. Centre for Aviation. Archived from the original on 30 October 2016. 30 October 2016 रोजी पाहिले.
  47. ^ "Air France-KLM Signs Codeshare Agreement with Singapore Airlines and SilkAir". Air France KLM. 13 April 2017.
  48. ^ "Air France – Corporate : Livraison du nouveau Boeing 777 à Air France" (PDF). Air France. Archived from the original (PDF) on 14 November 2011. 3 May 2011 रोजी पाहिले. Unknown parameter |deadurl= ignored (सहाय्य)
  49. ^ "एअर फ्रान्सने लंडन येथे नवीन कार्यालय उघडले. प्रकाशक=वेब.आर्काइव्ह.ऑर्ग". Archived from the original on 2012-02-27. 2016-11-08 रोजी पाहिले.CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  50. ^ "लस केंद्र". Archived from the original on 2010-05-06. 2016-11-08 रोजी पाहिले.