जगातील सात आश्चर्ये
जगातील सात आश्चर्ये ही पृथ्वीवरील अद्भुत (व काही अंशी काल्पनिक) अशा नैसर्गिक किंवा बांधल्या गेलेल्या ठिकाणे/वास्तू ह्यांची यादी आहे. संपूर्ण इतिहासात, अशा विविध आश्चर्यांची यादी तयार केली गेली आहे आणि लोकांनी ती स्वीकारली आहे. खाली अशा विविध याद्यांचा सारांश आहे.
प्राचीन जगतातील सात आश्चर्ये
संपादन
पुरातन काळातील सात आश्चर्ये मध्ये खालील आश्चर्यांचा समावेश होतो. ही यादी ग्रीक इतिहासकार हिरोडोटस आणि विद्वान कॅलिमाचस यांनी बनवली होती.[१]
- गिझाचा भव्य पिरॅमिड
- ऱ्होड्स बेटांवरील पुतळा
- बॅबिलोनच्या अधांतरी बागा
- अलेक्झांड्रियाचे दीपगृह
- हॅलिकर्नासस येथील कबर
- ऑलिंपियातील झ्यूसचा पुतळा
- आर्टेमिसचे मंदिर
याशिवाय, संपूर्ण मध्य युगात, इतर विविध ठिकाणे देखील जगातील आश्चर्य मानली जात होती.[२][३][४]
आधुनिक जगातील सात आश्चर्ये
संपादनमानवनिर्मित बांधकामे
संपादनअमेरिकन सोसायटी ऑफ सिव्हिल इंजिनिअर्सने १९९४ मध्ये मानवनिर्मित बांधकामांचे सात आश्चर्ये जाहिर केले.[५][६]
| आश्चर्य | बांधकाम सुरुवात | उद्घाटन | ठिकाण | चित्र |
|---|---|---|---|---|
| चॅनल टनेल | १ डिसेंबर १९८७ | ६ मे १९९४ | डोव्हरची सामुद्रधुनी | 
|
| सी.एन. टॉवर | ६ फेब्रुवारी १९७३ | २६ जून १९७६ | टोरॉंटो, कॅनडा | 
|
| एम्पायर स्टेट बिल्डिंग | २२ जानेवारी १९३० | मे १९३१ | न्यू यॉर्क शहर, अमेरिका | .jpg)
|
| गोल्डन गेट ब्रिज | ५ जानेवारी १९३३ | २७ मे १९३७ | सॅन फ्रान्सिस्को, अमेरिका | 
|
| इटाइपू धरण | जानेवारी १९७० | ५ मे १९८४ | पाराना नदी, ब्राझिल व पेराग्वे दरम्यान | 
|
| डेल्टा कार्य आणि झॉयडरझी कार्या | १९२० | १० मे १९९७ | नेदरलँड्स | .jpg)
|
| पनामा कालवा | १ जानेवारी १८८० | ७ जानेवारी १९१४ | पनामा | 
|
यूएसए टुडे नवीन सात आश्चर्ये
संपादननोव्हेंबर २००६ मध्ये, अमेरिकन वृत्तपत्र "यूएसए टुडे" ने नवीन सात आश्चर्ये प्रकाशित केली. यात नैसर्गिक आश्चर्ये आणि मानवनिर्मित आश्चर्ये दोन्ही समाविष्ट होते. लोकांच्या आग्रहास्तव ह्या यादीत ग्रँड कॅनियनचा समावेश करण्यात आला.[७][८]
| आश्चर्य | ठिकाण | चित्र |
|---|---|---|
| पोताला महाल | तिबेट | 
|
| जेरुसलेमचे जुने शहर |  इस्रायल
|
.jpg)
|
| ध्रुवीय बर्फ | पृथ्वीचे ध्रुवीय प्रदेश (आर्क्टिक आणि अंटार्क्टिक) | 
|
| पापहानौमोकुआकेआ सागरी राष्ट्रीय स्मारक |  अमेरिका
|
|
| महाजाल | जगभर | 
|
| माया संस्कृतीचे अवशेष |  मेक्सिको
|
|
| सेरेनगेटी आणि मासाई मारा येथील महान स्थलांतर |  टांझानिया आणि  केन्या |
|
| ग्रँड कॅनियन | अमेरिका
|
.jpeg)
|
जगातील सात नैसर्गिक आश्चर्ये
संपादन१९९७ मध्ये सीएनएनने जगातील सात नैसर्गिक आश्चर्यांची यादी संकलित केली.[९]
| आश्चर्य | ठिकाण | चित्र |
|---|---|---|
| ध्रुवीय प्रकाश | पृथ्वीचे ध्रुवीय प्रदेश (आर्क्टिक आणि अंटार्क्टिक) | 
|
| ग्रँड कॅनियन | अमेरिका
|
|
| ग्रेट बॅरियर रीफ |  ऑस्ट्रेलिया
|
|
| गुआनाबारा खाडी |  ब्राझिल
|
|
| एव्हरेस्ट |  नेपाळ व  चीन |
|
| पारिकुटीन ज्वालामुखी | मेक्सिको
|
|
| व्हिक्टोरिया धबधबा |  झांबिया व  झिम्बाब्वे |
|
न्यू७ वंडर्स याद्या
संपादन२००१ मध्ये, स्विस कॉर्पोरेशन न्यू७ वंडर्स फाऊंडेशनने ऑनलाइन मतांद्वारे २०० विद्यमान स्मारकांमधून जगातील नवीन सात आश्चर्ये निवडण्यासाठी एक उपक्रम सुरू केला. त्यानंतर त्यांनी अनेक असे "नवीन सात निसर्गाचे आश्चर्य" (२००७-११) आणि "नवीन सात आश्चर्य शहरे" (२०११-१४) चे देखील आयोजन केले.
जगातील सात नवी आश्चर्ये
संपादन२००७ साली जगभर झालेल्या मतदानातून खालील सात आधुनिक आश्चर्यांची निवड करण्यात आली.[१०][११][१२]
| आश्चर्य | ठिकाण | चित्र |
|---|---|---|
| चिचेन इट्झा |  युकाटन, मेक्सिको |
|
| ख्रिस्ट द रिडीमर |  रियो दि जानेरो, ब्राझिल |
 |
| कलोसियम |  रोम, इटली |
|
| चीनची भिंत | चीन |
|
| माचु पिच्चु |  कुझको, पेरू |
 |
| पेट्रा |  जॉर्डन |
 |
| ताज महाल |  आग्रा, भारत |
|
| गिझाचा भव्य पिरॅमिड † - मानाचे स्थान |  कैरो, इजिप्त |
|
नवीन सात निसर्गाचे आश्चर्य
संपादन
नवीन सात आश्चर्य शहरे
संपादन| आश्चर्य | ठिकाण | चित्र |
|---|---|---|
| डर्बन |  दक्षिण आफ्रिका
|
|
| विगन |  फिलिपिन्स
|
|
| हवाना |  क्युबा
|
.jpg){kind=small}
|
| क्वालालंपुर |  मलेशिया
|
|
| बैरूत |  लेबेनॉन
|
|
| दोहा |  कतार
|
|
| ला पाझ |  बोलिव्हिया
|
.jpg)
|
पाण्याखालील जगाची सात आश्चर्ये
संपादनसमुद्र संरक्षण आणि संशोधनासाठी समर्पित असलेल्या डायव्हर्ससाठी अमेरिकन-आधारित गट, CEDAMने "पाण्याखालील जगाची सात आश्चर्यांची" यादी तयार केली आहे. १९८९ मध्ये, CEDAM ने युजेनी क्लार्कसह सागरी शास्त्रज्ञांचे एक पॅनल एकत्र आणले व संरक्षणासाठी योग्य वाटतील अशी पाण्याखालील क्षेत्रे निवडली.[१३]
| आश्चर्य | ठिकाण | चित्र |
|---|---|---|
| पलाउ |  पलाउ
|
|
| बेलीझ बॅरियर रीफ |  बेलीझ
|
|
| ग्रेट बॅरियर रीफ | ऑस्ट्रेलिया
|
|
| उष्णजलीय छिद्र | जगभर | 
|
| बैकाल सरोवर |  रशिया
|
|
| गॅलापागोस बेटे |  इक्वेडोर
|
|
| लाल समुद्र | इजिप्त,  सौदी अरेबिया, येमेन,  इरिट्रिया, सुदान,  जिबूती |
|
औद्योगिक जगतातील सात आश्चर्ये
संपादनब्रिटिश लेखिका डेबोरा कॅडबरी यांनी औद्योगिक जगाचे सात आश्चर्य लिहिले, हे पुस्तक १९ व्या आणि २० व्या शतकाच्या सुरुवातीच्या अभियांत्रिकीच्या सात महान पराक्रमांच्या कथा सांगणारे पुस्तक आहे. २००३ मध्ये, बीबीसीने सात भागांचा माहितीपट प्रसारित ज्याच्या निर्माता कॅडबरी होत्या.[१४][१५]
सूर्यमालेचे सात आश्चर्य
संपादन१९९९ च्या एका लेखात, खगोलशास्त्र या अमेरिकन मासिकाने "सूर्यमालेचे सात आश्चर्य" सूचीबद्ध केले.[१६]
| आश्चर्य | ठिकाण | चित्र |
|---|---|---|
| एन्सेलाडस | शनी ग्रहाचा उपग्रह | 
|
| ग्रेट लाल ठिपके | गुरू ग्रह | .png)
|
| लघुग्रह पट्टा | मंगळ आणि गुरू ग्रहाच्या दरम्यान | 
|
| फोटोस्फीअर | सूर्याचा पृष्ठभाग | 
|
| पृथ्वीवरील महासागर | पृथ्वी | 
|
| शनीच्या कड्या | शनी ग्रह | 
|
| ऑलिंपस मॉन्स | मंगळ ग्रह | 
|
हे सुद्धा पहा
संपादनसंदर्भ
संपादन- ^ Clayton, Peter; Martin J. Price (1990). The Seven Wonders of the Ancient World. Routledge. p. 4. ISBN 978-0-415-05036-4.
- ^ Evans, I H (reviser (1975). Brewer's Dictionary of Phrase and Fable (Centenary edition Fourth impression (corrected) ed.). London: Cassell. p. 1163.
- ^ Latham, Edward (1904). A Dictionary of Names, Nicknames and Surnames, of Persons, Places and Things. p. 280. OCLC 01038938.[permanent dead link]
- ^ Miller, Francis Trevelyan (1915). America, the Land We Love. p. 201. OCLC 00334597. December 1, 2020 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. October 16, 2020 रोजी पाहिले. Excerpts from speeches by Woodrow Wilson, William H. Taft, and Theodore Roosevelt.
- ^ "American Society of Civil Engineers Seven Wonders". ASCE.org. July 19, 2010. August 2, 2010 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. August 30, 2010 रोजी पाहिले.
- ^ American Society of Civil Engineers. "Seven Wonders of the Modern World". ASCE.org. 2010-04-02 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
- ^ "New Seven Wonders panel". USA Today. October 27, 2006. July 31, 2010 रोजी पाहिले.
- ^ Clark, Jayne (December 22, 2006). "The world's 8th wonder: Readers pick the Grand Canyon". USA Today. June 19, 2012 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. May 3, 2013 रोजी पाहिले.
- ^ "Natural Wonders". CNN. November 11, 1997. July 21, 2006 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. July 31, 2010 रोजी पाहिले.
- ^ "The multimedia campaign to choose the New 7 Wonders of the World is in its final stage". New7Wonders. January 3, 2007 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 10 June 2015 रोजी पाहिले.
- ^ "Egypt's pyramids out of seven wonders contest". Daily News Egypt. April 20, 2007. June 25, 2018 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 25 June 2018 रोजी पाहिले.
- ^ "Reuters via ABC News Australia "Opera House snubbed as new Wonders unveiled" 7 July 2007". Australia: ABC. July 8, 2007. June 29, 2011 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. July 31, 2010 रोजी पाहिले.
- ^ "Underwater Wonders of the World". Wonderclub. जून 13, 2017 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. ऑगस्ट 31, 2010 रोजी पाहिले.
- ^ Cadbury, Deborah (17 February 2011). "British History in Depth: Seven Wonders of the Industrial World". December 27, 2019 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 2015-03-25 रोजी पाहिले.
- ^ Kumar, Manjit (7 November 2003). "Review: Seven Wonders of the Industrial World by Deborah Cadbury". The Guardian. September 21, 2016 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. December 13, 2016 रोजी पाहिले.
- ^ "Seven Wonders of the Solar System Video". Aaa.org. 1999. April 1, 2014 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2014-02-22 रोजी पाहिले.