सखारोव्ह पुरस्कार
सखारोव्ह प्राइज फॉर फ्रीडम ऑफ थॉट, ज्याला सामान्यतः सखारोव्ह पुरस्कार म्हणून ओळखले जाते, हा मानद पुरस्कार आहे जोमानवी हक्क आणि विचार स्वातंत्र्याच्या रक्षणासाठी आपले जीवन समर्पित केले आहे त्यांना प्रदान केला जातो.[१] रशियन शास्त्रज्ञ व नोबेल शांतता पारितोषिक विजेते आंद्रेई सखारोव्ह यांच्या नावावरून हा पुरस्कार डिसेंबर १९८८ मध्ये युरोपियन संसदेने स्थापित केला होता. [१]
award honouring individuals and groups of people who have dedicated their lives to the defense of human rights and freedom of thought | |||
माध्यमे अपभारण करा | |||
विकिपीडिया | |||
प्रकार | human rights award | ||
---|---|---|---|
याचे नावाने नामकरण | |||
स्थान | युरोपियन संघ, फ्रान्स | ||
मुख्यालयाचे स्थान | |||
विजेता |
| ||
स्थापना |
| ||
पासून वेगळे आहे |
| ||
अधिकृत संकेतस्थळ | |||
| |||
डिसेंबरमध्ये संसदेच्या स्ट्रासबर्ग हेमिसायकल (गोल चेंबर) येथे एका समारंभात पारितोषिक प्रदान केले जाते.[२] पुरस्कारामध्ये €५०,००० चा आर्थिक पुरस्काराचा समावेश आहे.[३]
विजेते
संपादन† | मरणोत्तर पुरस्कार दर्शवतो |
---|
वर्ष | चित्र | विजेता | देशा | टिप | संदर्भ |
---|---|---|---|---|---|
१९८८ | नेल्सन मंडेला | दक्षिण आफ्रिका | वर्णभेद विरोधी कार्यकर्ते आणि नंतर दक्षिण आफ्रिकेचे पहिले राष्ट्राध्यक्ष | [४] | |
अनातोली मार्चेन्को | Soviet Union | सोव्हिएत लेखक आणि मानवाधिकार कार्यकर्ते | [५] | ||
१९८९ | अलेक्झांडर दुब्चेक | चेकोस्लोव्हाकिया | स्लोव्हाक राजकारणी, प्राग स्प्रिंग दरम्यान कम्युनिस्ट राजवटीत सुधारणा करण्याचा प्रयत्न केला | [४] | |
१९९० | आँग सान सू क्यी | Burma | पुरस्कार मिळाला त्या वेळी, सू क्यी विरोधी राजकारणी होत्या आणि नॅशनल लीग फॉर डेमोक्रसीच्या माजी सरचिटणीस होत्या व म्यानमारमधील लष्करी राजवटीविरुद्ध शांततापूर्ण संघर्षासाठी प्रसिद्ध होत्या. १५ वर्षांच्या नजरकैदेतून मुक्त झाल्यानंतर २०१३ मध्ये त्यांनी वैयक्तिकरित्या हा पुरस्कार स्वीकारला. २०२० मध्ये, युरोपियन संसदेच्या अध्यक्षांच्या परिषदेने रोहिंग्या लोकांवरील अत्याचारांबद्दलच्या भूमिकेमुळे सखारोव्ह पुरस्कार समुदायातून सू क्यी यांना औपचारिकपणे निलंबित केले, परंतु पुरस्कार रद्द केले नाही. |
[६][७][८][९] | |
१९९१ | -
|
ॲडम डेमात्शी | Yugoslavia | कोसोवो अल्बेनियन राजकारणी आणि दीर्घकालीन राजकीय कैदी | [४] |
१९९२ | मदर्स ऑफ द प्लाझा डी मेयो]] | साचा:देश माहिती अर्जेंटिना | अर्जेंटिनातील मातांची संघटना ज्यांची मुले "डर्टी वॉर" (१९७४–१९८३) दरम्यान गायब झाली. | [६] | |
१९९३ | ऑस्लोबोडेन्ये | साचा:देश माहिती बोस्निया आणि हर्झेगोव्हि | लोकप्रिय वृत्तपत्र ज्याने बोस्निया आणि हर्झेगोव्हिनाचे बहु-जातीय राज्य म्हणून रक्षण केले. | [६] | |
१९९४ | तस्लीमा नसरीन | बांग्लादेश | स्त्रीवादी लेखिका आणि माजी डॉक्टर | [६] | |
१९९५ | Leyla Zana | Turkey | Politician of Kurdish descent from Southeastern Turkey, who was imprisoned for 15 years for being a member of PKK | [४] | |
१९९६ | Wei Jingsheng | China | Activist in the Chinese democracy movement | [६] | |
1997 | Salima Ghezali | Algeria | Journalist and writer, activist for women's rights, human rights and democracy in Algeria | [६] | |
१९९८ | इब्राहीम रुगोवा | FR Yugoslavia | Kosovo Albanian politician and first President of Kosovo | [४] | |
१९९९ | शनाना गुस्माव | East Timor | Former militant and later first President of East Timor | [१०] | |
२००० | -
|
¡Basta Ya! | Spain | Organisation uniting individuals of various political positions against terrorism | [११] |
२००१ | Nurit Peled-Elhanan | Israel | Peace activist | [४] | |
-
|
Izzat Ghazzawi | पॅलेस्टाईन | Writer and professor | ||
Dom Zacarias Kamwenho | Angola | Archbishop and peace activist | |||
2002 | -
|
Oswaldo Payá | Cuba | Political activist and dissident | [१२] |
२००३ | कोफी अन्नान | घाना | नोबेल शांतता पारितोषिक विजेता व संयुक्त राष्ट्रांचे ७वे सरचिटणीस | [४] | |
संयुक्त राष्ट्रे | आंतरराष्ट्रीय | ||||
२००४ | -
|
Belarusian Association of Journalists | Belarus | Non-governmental organisation "aiming to ensure freedom of speech and rights of receiving and distributing information and promoting professional standards of journalism" | [१३] |
२००५ | Ladies in White | Cuba | Opposition movement, relatives of jailed dissidents | [१४] | |
Reporters Without Borders | International | France-based non-governmental organisation advocating freedom of the press | [१४] | ||
Hauwa Ibrahim | Nigeria | Human rights lawyer | [१४] | ||
2006 | Alaksandar Milinkievič | Belarus | Politician chosen by United Democratic Forces of Belarus as the joint candidate of the opposition in the 2006 presidential election | [१५] | |
2007 | Salih Mahmoud Osman | Sudan | Human rights lawyer | [६] | |
2008 | Hu Jia | China | Activist and dissident | [१६] | |
2009 | Memorial | Russia | International civil rights and historical society | [१७] | |
2010 | Guillermo Fariñas | Cuba | Doctor, journalist, and political dissident | [१८] | |
२०११[a] | अस्मा महफूज | Egypt | Five representatives of the Arab people, in recognition and support of their drive for freedom and human rights | [१९] | |
Ahmed al-Senussi | Libya | ||||
Razan Zaitouneh | Syria | ||||
Ali Farzat | |||||
-
|
Mohamed Bouazizi | Tunisia | |||
२०१२ | जाफर पनाही | इराण | इराणी कार्यकर्ते, सोतौदेह एक वकील आहेत आणि पनाही हे चित्रपट दिग्दर्शक आहे. | [२०][२१] | |
नसरीन सोतौदेह | |||||
२०१३ | मलाला युसूफझाई | पाकिस्तान | पाकिस्तानी विद्यार्थिनी व शिक्षण चळवळकर्ती | [२२] | |
२०१४ | देनिस मुक्वैगी | Democratic Republic of the Congo | सामूहिक बलात्कार पिडीतांचे स्त्रीरोगशास्त्र | [२३] | |
२०१५ | रऊफ बदावी | Saudi Arabia | Saudi Arabian writer, activist and the creator of the website Free Saudi Liberals | [२४][b] | |
२०१६ | नादिया मुराद | इराक | इराकमधील यझिदी समाजातील मानवाधिकार कार्यकर्त्या | [२५] | |
Lamiya Aji Bashar | |||||
२०१७ | Democratic opposition in Venezuela | Venezuela | Members of the country's National Assembly and all political prisoners as listed by Foro Penal Venezolano represented by Leopoldo López, Julio Borges, Antonio Ledezma, साचा:Ill, Yon Goicoechea, Lorent Saleh, साचा:Ill and Andrea González. The award was seen as rewarding the "courage of student activists and protesters in face of repression by Nicolas Maduro's government"[२६] and boycotted by the European United Left–Nordic Green Left parliamentary group.[२७] | [२८] | |
२०१८ | Oleg Sentsov | Ukraine | Film director, symbol of the struggle for the release of political prisoners held in Russia and around the world | [२९] | |
२०१९ | Ilham Tohti | China | Uyghur economist, scholar and human rights activist | [३०] | |
२०२० | Democratic opposition in Belarus | Belarus | Democratic opposition of Belarus represented by the Coordination Council, an initiative of Sviatlana Tsikhanouskaya, Svetlana Alexievich, Maria Kalesnikava, Volha Kavalkova and Veranika Tsapkala, and political and civil society figures - Siarhei Tsikhanouski, Ales Bialiatski, Sergei Dylevsky, Stsiapan Putsila and Mikola Statkevich. | [३१][c][d] | |
२०२१ | Alexei Navalny | Russia | विरोधी राजकारणी आणि भ्रष्टाचार विरोधी कार्यकर्ते | [३३] | |
२०२२ | युक्रेनचे नागरिक | युक्रेन | २०२२ च्या युक्रेनवरील रशियन आक्रमणानंतर "लोकशाही, स्वातंत्र्य आणि कायद्याचे राज्य रक्षण करणाऱ्या" युक्रेनियन लोकांना पुरस्कार देण्यात आला.[३४] | [३५] | |
२०२३ | Mahsa Jina Amini and the Woman, Life, Freedom movement | Iran | Mahsa Amini's death under suspicious circumstances led to widespread protests, often under the slogan Woman, Life, Freedom.[३६] | [३६] |
- ^ The laureates were advocates of the Arab Spring
- ^ Badawi founded and ran two online forums for discussions on religion and politics in his conservative country, namely Saudi Liberals and Free Saudi Liberals
- ^ One of them is Sviatlana Tsikhanouskaya, the human rights activist and politician who participated in the 2020 presidential election as the main opposition candidate
- ^ Due to infection control measures taken because of the COVID-19 pandemic, a number of events related to the Sakharov Community were postponed in 2020, including the Sakharov Fellowship, One World in Brussels and the European Youth Event.[३२]
संदर्भ
संपादन- ^ a b "1986: Sakharov comes in from the cold". BBC News. 23 डिसेंबर 1986. 26 डिसेंबर 2010 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 21 ऑक्टोबर 2010 रोजी पाहिले.
- ^ "Sakharov Prize 2018: three finalists selected", News—European Parliament, 10 September 2018 Archived 2019-05-10 at the Wayback Machine..
- ^ "Sakharov Prize". European Parliament. 15 September 2017 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 29 October 2017 रोजी पाहिले.
- ^ a b c d e f g "20 years of the Sakharov Prize: Human rights and reconciliation". European Parliament. 28 October 2008. 12 December 2010 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 22 October 2010 रोजी पाहिले.
- ^ "Sakharov Prize at 20: For democracy - against oppression". European Parliament. 3 January 2015 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 30 October 2021 रोजी पाहिले.
- ^ a b c d e f g "Sakharov Network calls for immediate release of Aung San Suu Kyi, Sakharov Prize laureate 1990". Reporters Without Borders. 15 May 2009. 16 October 2012 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 23 October 2010 रोजी पाहिले.
- ^ Merlin Sugue, EU Parliament suspends Aung San Suu Kyi from Sakharov Prize Community Archived 2021-07-09 at the Wayback Machine., Politico (10 September 2020).
- ^ Press release, Aung San Suu Kyi suspended from the Sakharov Prize Community Archived 2021-05-18 at the Wayback Machine., European Parliament (10 September 2020).
- ^ Myanmar's Aung San Suu Kyi suspended from rights prize community Archived 2021-07-09 at the Wayback Machine., Deutsche Welle (10 September 2020).
- ^ "Gusmão receives EU Sakharov prize". BBC News. 15 December 1999. 25 December 2018 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 21 October 2010 रोजी पाहिले.
- ^ "Basque group wins peace prize". BBC News. 26 ऑक्टोबर 2000. 1 एप्रिल 2007 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 21 ऑक्टोबर 2010 रोजी पाहिले.
- ^ "Cuban dissident collects EU prize". BBC News. 17 डिसेंबर 2002. 7 मे 2004 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 21 ऑक्टोबर 2010 रोजी पाहिले.
- ^ "The Belarusian Association of Journalists – 2004, Belarus". European Parliament. 9 November 2004. 18 February 2015 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 18 February 2015 रोजी पाहिले.
- ^ a b c Gibbs, Stephen (14 डिसेंबर 2005). "Cuba 'bars women from prize trip'". BBC News. 17 नोव्हेंबर 2006 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 21 ऑक्टोबर 2010 रोजी पाहिले.
- ^ "Belarussian takes EU rights award". BBC News. 26 October 2006. 22 October 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 21 October 2010 रोजी पाहिले.
- ^ "China dissident wins rights prize". BBC News. 17 डिसेंबर 2008. 30 डिसेंबर 2008 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 21 ऑक्टोबर 2010 रोजी पाहिले.
- ^ "Russia rights group wins EU prize". BBC News. 22 October 2009. 22 October 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 21 October 2010 रोजी पाहिले.
- ^ "Cuba dissident Farinas awarded Sakharov Prize by EU". BBC News. 21 ऑक्टोबर 2010. 22 ऑक्टोबर 2010 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 21 ऑक्टोबर 2010 रोजी पाहिले.
- ^ "Sakharov Prize for Freedom of Thought 2011". European Parliament. 23 October 2011 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 27 October 2011 रोजी पाहिले.
- ^ Dehghan, Saeed Kamali (26 October 2012). "Nasrin Sotoudeh and director Jafar Panahi share top human rights prize". द गार्डियन. 30 October 2012 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 26 October 2012 रोजी पाहिले.
- ^ "Nasrin Sotoudeh and Jafar Panahi – winners of the 2012 Sakharov Prize" (PDF). European Parliament. 22 December 2015 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित (PDF). 27 October 2012 रोजी पाहिले.
- ^ Jordan, Carol (10 October 2013). "Malala wins Sakharov Prize for freedom of thought". CNN. 15 October 2013 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 10 October 2013 रोजी पाहिले.
- ^ "DR Congo doctor Denis Mukwege wins Sakharov prize". BBC News. 21 October 2014. 22 October 2014 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 22 October 2014 रोजी पाहिले.
- ^ "Raif Badawi wins Sakharov human rights prize". The Guardian. Brussels. Associated Press in. 29 ऑक्टोबर 2015 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 29 ऑक्टोबर 2015 रोजी पाहिले.
- ^ "Sakharov prize: Yazidi women win EU freedom prize". BBC News. 27 October 2016. 27 October 2016 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 27 October 2016 रोजी पाहिले.
- ^ "Venezuela's opposition awarded Sakharov Prize for championing human rights". The Independent. 26 October 2017. 28 October 2017 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 28 October 2017 रोजी पाहिले.
- ^ "Left to boycott politicised Sakharov Prize ceremony – GUE/NGL – Another Europe is possible". www.guengl.eu (इंग्रजी भाषेत). 1 February 2018 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 31 January 2018 रोजी पाहिले.
- ^ "Parliament awards Sakharov Prize 2017 to Democratic Opposition in Venezuela". European Parliament. 26 October 2017. 28 October 2017 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 27 October 2017 रोजी पाहिले.
- ^ "Sakharov Prize 2018 goes to Oleg Sentsov". European Parliament. 4 March 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 25 October 2018 रोजी पाहिले.
- ^ "Ilham Tohti awarded the 2019 Sakharov Prize". European Parliament. 24 ऑक्टोबर 2019. 30 डिसेंबर 2019 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 24 ऑक्टोबर 2019 रोजी पाहिले.
- ^ "The 2020 Sakharov Prize awarded to the democratic opposition in Belarus". europarl.europa.eu. 22 October 2020. 5 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 15 November 2020 रोजी पाहिले.
- ^ "Sakharov Prize Community Newsletter No. 3" (PDF). European Parliament. 2020. 12 April 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित (PDF). 12 April 2021 रोजी पाहिले.
- ^ "Alexei Navalny awarded the European Parliament's 2021 Sakharov Prize". europarl.europa.eu. 20 October 2021. 21 October 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 20 October 2021 रोजी पाहिले.
- ^ "Ukrainian people win European parliament's Sakharov prize". the Guardian. 2022-10-19. 31 October 2022 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 2022-10-19 रोजी पाहिले.
- ^ "The Ukrainian people awarded the European Parliament's 2022 Sakharov Prize". europarl.europa.eu. 19 October 2022. 19 November 2022 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 19 October 2022 रोजी पाहिले.
- ^ a b "Jina Mahsa Amini and Iranian women protest movement win the 2023 Sakharov Prize | News | European Parliament". www.europarl.europa.eu (इंग्रजी भाषेत). 19 October 2023. 19 October 2023 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 19 October 2023 रोजी पाहिले.