राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था

राष्ट्रीय प्रौद्योगिकी संस्थाने (National Institutes of Technology, नॅशनल इन्स्टिट्यूट्स ऑफ टेक्नॉलॉजी) ह्या भारतातील अव्वल दर्जाच्या अभियांत्रिकी व तंत्रशिक्षणाच्या संस्था आहेत. रीजनल इंजिनियरींग कॉलेज ह्या नावाने पूर्वी ओळखल्या जात असलेल्या ह्या १७ संस्थाचे अद्ययावत शैक्षणिक व अनुसंधान केंद्रांमध्ये रूपांतर करण्याचा निर्णय केंद्र सरकारने २००२ साली घेतला. २००७ साली भारत सरकारने राष्ट्रीय प्रौद्योगिकी संस्थानांना राष्ट्रीय महत्त्व असलेल्या संस्था असा दर्जा दिला. सध्या भारतीय प्रौद्योगिकी संस्थानांखालोखाल राष्ट्रीय प्रौद्योगिकी संस्थाने देशामधील सर्वोत्तम सरकारी अभियांत्रिकी महाविद्यालये मानली जातात.

राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्थांची स्थाने

भारताच्या प्रत्येक राज्यामध्ये १ अशी एकूण ३० स्वायत्त दर्जाची राष्ट्रीय प्रौद्योगिकी संस्थाने सध्या देशात कार्यरत आहेत. ह्या शैक्षणिक संस्थानांमध्ये अभियांत्रिकी व तंत्रज्ञान क्षेत्राच्या अनेक शाखांमध्ये पदवी, उच्चपदवी व डॉक्टरेट हे तीन शैक्षणिक कार्यक्रम चालवले जातात. कोणत्याही इतर विद्यापीठासोबत संलग्न नसणाऱ्या राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्थाना संपूर्ण स्वायत्तता दिली गेली असून अभ्यासक्रम ठरवण्याचे सर्व अधिकार त्यांना आहेत. येथे प्रवेश मिळवण्यासाठी विद्यार्थ्यांना जॉइंट एन्ट्रन्स एक्झॅमिनेशन (जे.ई.ई.) ही परिक्षा द्यावी लागते.

एनआयटी आणि स्थाने, स्थापनेच्या तारखेनुसार क्रमवारी लावलेली[]
# नाव संक्षिप्त नाव स्थापना एनआयटी म्हणून मान्यता शहर प्रदेश NIRF Rank[] परिसराचा आकार (एकर)
अभियांत्रिकी एकूणच संकेतस्थळ
मोतीलाल नेहरू राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था अलाहाबाद MNNIT १९६१ २००२ प्रयागराज उत्तर प्रदेश ४२ ८८ २२३ mnnit.ac.in
मौलाना आझाद राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था भोपाळ MANIT १९६० २००२ भोपाळ मध्य प्रदेश ६० - ६५० manit.ac.in
विश्वेश्वरय्या राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था नागपूर VNIT १९६० २००२ नागपूर महाराष्ट्र ३० ५४ २१५ vnit.ac.in Archived 2009-05-06 at the Wayback Machine.
राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था दुर्गापूर NITDGP १९६० २००२ दुर्गापूर पश्चिम बंगाल २९ ७१ १८७ nitdgp.ac.in
राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था हमीरपूर NITH १९८६ २००२ हमीरपूर हिमाचल प्रदेश ९९ - ३२० nith.ac.in
मालवीय राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था जयपूर MNIT १९६३ २००२ जयपूर राजस्थान ३७ ७२ ३१२ mnit.ac.in Archived 2013-05-06 at the Wayback Machine.
डॉ. बी.आर. आंबेडकर राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्थान, जालंधर NITJ १९८७ २००२ जलंधर पंजाब ४९ ७८ १५४ nitj.ac.in
राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था जमशेदपूर NITJSR १९६० २००२ जमशेदपूर झारखंड ८६ - ३२५ nitjsr.ac.in Archived 2017-06-13 at the Wayback Machine.
राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था कुरुक्षेत्र NITKKR १९६३ २००२ कुरुक्षेत्र हरियाणा ४४ - ३०० nitkkr.ac.in
१० राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था कालिकत NITC १९६१ २००२ कोळिकोड केरळ २५ - २९६ nitc.ac.in
११ राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था रुरकेला NITR १९६१ २००२ राउरकेला ओडिशा २० ४१ १२०० nitrkl.ac.in
१२ राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था सिलचर NITS १९६७ २००२ सिलचर आसाम ४८ ९३ ६२५ www.nits.ac.in
१३ राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था कर्नाटक NITK १९६० २००२ सुरतकल कर्नाटक १० ३२ २९५ nitk.ac.in
१४ राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था वरंगळ NITW १९५९ २००२ वरंगल तेलंगणा २३ ५९ २५६ nitw.ac.in
१५ सरदार वल्लभभाई राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था सुरत SVNIT १९६१ २००२ सुरत गुजरात ४७ ९८ २५०[] svnit.ac.in Archived 2019-08-27 at the Wayback Machine.
१६ राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था तिरुचिरापल्ली NITT १९६४ २००२ तिरुचिरापल्ली तमिळनाडू २३ ८०० nitt.edu
१७ राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था श्रीनगर NITSRI १९६० २००३ श्रीनगर जम्मू आणि काश्मीर ६९ - १०० www.nitsri.net Archived 2009-04-16 at the Wayback Machine.
१८ राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था पाटणा NITP १८८६ २००४ पाटणा बिहार ७२ - ४० nitp.ac.in
१९ राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था रायपूर NITRR १९५६ २००५ रायपूर छत्तीसगढ ६४ - १०० nitrr.ac.in
२० राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था आगरताळा NITA १९६५ २००६ आगरताळा त्रिपुरा ९२ - ३६५.६ nita.ac.in
२१ राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था अरुणाचल प्रदेश NITAP २०१० २०१० युपिआ अरुणाचल प्रदेश १६० - www.nitap.in
२२ राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था दिल्ली NITD २०१० २०१० नवी दिल्ली दिल्ली - - ५१ nitdelhi.ac.in
२३ राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था गोवा NITG २०१० २०१० फार्मगुडी गोवा ८५ - ३०० nitgoa.ac.in
२४ राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था मणिपूर NITMN २०१० २०१० इंफाळ मणिपूर ११४ - ३४१ nitmanipur.ac.in
२५ राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था मेघालय NITM २०१० २०१० शिलाँग मेघालय ५९ - ३०० nitm.ac.in
२६ राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था मिझोरम NITMZ २०१० २०१० ऐजॉल मिझोरम - - १९० nitmz.ac.in/
२७ राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था नागालँड NITN २०१० २०१० Chümoukedima नागालँड - - ३०० nitnagaland.ac.in
२८ राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था पुदुच्चेरी NITPY २०१० २०१० करैकल पुदुच्चेरी १४४ - २५८ nitpy.ac.in
२९ राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था सिक्कीम NITSKM २०१० २०१० रावंग्ला सिक्कीम - - nitsikkim.ac.in
३० राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था उत्तराखंड NITUK २०१० २०१० श्रीनगर, उत्तराखंड उत्तराखंड १८६ - २०० nituk.ac.in
३१ राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था आंध्र प्रदेश NITANP २०१५ २०१५ तडेपल्लीगुडेम आंध्र प्रदेश - - १७८ nitw.ac.in/nitandhra
  1. ^ "National Institutes of Technology | Government of India, Ministry of Human Resource Development". mhrd.gov.in (इंग्रजी भाषेत). 2017-06-29 रोजी पाहिले.
  2. ^ "National Institutional Ranking Framework 2021 (Engineering)". National Institutional Ranking Framework. Ministry of Education. 9 September 2021. 2021-09-09 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2022-02-27 रोजी पाहिले.
  3. ^ "SVNIT Annual Report 2019-20" (PDF). SVNIT.