मोपा

मोपा हे उत्तर गोवा जिल्ह्यातल्या पेडणे तालुक्यातील ८७५.३७ हेक्टर क्षेत्राचे गाव आहे.

?मोपा गोवा • भारत
—  गाव  —
१५° ४५′ १२″ N, ७३° ५१′ २५″ E ओपनस्ट्रीट मॅप गूगल अर्थ प्रोक्सिमिटीरामा
प्रमाणवेळ	भाप्रवे (यूटीसी+५:३०)
क्षेत्रफळ • उंची	८.७५ चौ. किमी • १५३.९३४ मी
जवळचे शहर	पेडणे
जिल्हा	उत्तर गोवा
तालुका/के	पेडणे
लोकसंख्या • घनता लिंग गुणोत्तर	१,०८२ (2011) • १२३/किमी२ ९८८ ♂/♀
भाषा	कोंकणी, मराठी

भौगोलिक स्थान व लोकसंख्या

मोपा हे उत्तर गोवा जिल्ह्यातल्या पेडणे तालुक्यातील ८७५.३७ हेक्टर क्षेत्राचे गाव असून २०११ च्या जनगणनेनुसार ह्या गावात २४३ कुटुंबे व एकूण १०८२ लोकसंख्या आहे. ह्याच्या सर्वात जवळचे शहर पेडणे १२ किलोमीटर अंतरावर आहे. यामध्ये ५४४ पुरुष आणि ५३८ स्त्रिया आहेत. यामध्ये अनुसूचित जातीचे लोक ६८ असून अनुसूचित जमातीचे ० लोक आहेत.ह्या गावाचा जनगणना स्थल निर्देशांक ६२६६४७ आहे.

साक्षरता

• एकूण साक्षर लोकसंख्या: ८३६
• साक्षर पुरुष लोकसंख्या: ४४७ (८२.१७%)
• साक्षर स्त्री लोकसंख्या: ३८९ (७२.३%)

शैक्षणिक सुविधा

गावात १ शासकीय पूर्व-प्राथमिक शाळा आहे. गावात २ शासकीय प्राथमिक शाळा आहेत. गावात १ शासकीय कनिष्ठ माध्यमिक शाळा आहे. सर्वात जवळील माध्यमिक शाळा तोरशे येथे ५ किलोमीटरहून कमी अंतरावर आहे. सर्वात जवळील उच्च माध्यमिक शाळा पेडणे येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील पदवी महाविद्यालय पेडणे ग्रामीण येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील अभियांत्रिकी महाविद्यालय बांदोडा येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील वैद्यकीय महाविद्यालय बांबोळी येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील व्यवस्थापन संस्था पेन्हा-दि फ्रॅन्का येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील पॉलिटेक्निक पणजी येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील व्यावसायिक प्रशिक्षण शाळा तुये येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील अनौपचारिक प्रशिक्षणकेंद्र पेडणे येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील अपंगांसाठी खास शाळा पेन्हा-दि फ्रॅन्का येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे.

वैद्यकीय सुविधा (शासकीय)

सर्वात जवळील सामूहिक आरोग्य केंद्र १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील प्राथमिक आरोग्य केंद्र १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील प्राथमिक आरोग्य उपकेंद्र ५ किलोमीटरहून कमी अंतरावर आहे. सर्वात जवळील प्रसूति व बालकल्याण केंद्र १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळचे क्षयरोग उपचार केंद्र १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील ॲलोपॅथी रुग्णालय १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील पर्यायी औषधोपचार रुग्णालय १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील दवाखाना १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील पशुवैद्यकीय रुग्णालय १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील कुटुंबकल्याण केंद्र १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे.

पिण्याचे पाणी

गावात शुद्धीकरण केलेल्या नळाच्या पाण्याचा पुरवठा आहे. गावात न झाकलेल्या विहिरीच्या पाण्याचा पुरवठा आहे.

स्वच्छता

गावात उघडी गटारव्यवस्था आहे. सांडपाणी थेट जलस्रोतांमध्ये सोडले जाते. या क्षेत्राचा संपूर्ण स्वच्छता अभियानात समावेश नाही.गावात सार्वजनिक स्वच्छतागृह नाही.

संपर्क व दळणवळण

गावात पोस्ट ऑफिस उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील पोस्ट ऑफिस १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील उपपोस्ट ऑफिस १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावाचा पिन कोड ४०३५१२ आहे. गावात दूरध्वनी उपलब्ध आहे. गावात सार्वजनिक दूरध्वनी केंद्र उपलब्ध आहे. सर्वात जवळील मोबाईल फोन सुविधा १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात इंटरनेट सुविधा उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील इंटरनेट सुविधा १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील खाजगी कूरियर १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात शासकीय बस सेवा उपलब्ध आहे. गावात खाजगी बस सेवा उपलब्ध आहे. सर्वात जवळील रेल्वे स्थानक १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील ऑटोरिक्षा व टमटम १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात टॅक्सी उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील टॅक्सी १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात व्हॅन उपलब्ध आहे. गावात ट्रॅक्टर उपलब्ध नाही. सर्वात जवळील समुद्र व नदीवरील बोट सेवा १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील राष्ट्रीय महामार्ग ५ किलोमीटरहून कमी अंतरावर आहे. सर्वात जवळील राज्य महामार्ग १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. जिल्यातील मुख्य रस्ता गावाला जोडलेला आहे. जिल्ह्यातील दुय्यम रस्ता गावाला जोडलेला नाही.सर्वात जवळील जिल्ह्यातील दुय्यम रस्ता १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील वाहतुकीयोग्य जलमार्ग ५ ते १० किलोमीटर अंतरावर आहे.

बाजार व पतव्यवस्था

गावात एटीएम नाही.सर्वात जवळील एटीएम १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात व्यापारी बँक आहे. गावात सहकारी बँक नाही.सर्वात जवळील सहकारी बँक १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात शेतकी कर्ज संस्था उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील शेतकी कर्ज संस्था १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात स्वयंसहाय्य गट उपलब्ध आहे.गावात रेशन दुकान उपलब्ध आहे. गावात मंडया/कायमचा बाजार नाहीत. सर्वात जवळील मंडया/कायमचा बाजार १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील आठवड्याचा बाजार १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील कृषी उत्पन्न बाजार समिती १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे.

आरोग्य

गावात एकात्मिक बाल विकास योजना (पोषण आहार केंद्र) उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील एकात्मिक बाल विकास योजना (पोषण आहार केंद्र) १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात अंगणवाडी (पोषण आहार केंद्र) उपलब्ध आहे. गावात इतर पोषण आहार केंद्र उपलब्ध आहे. गावात आशा स्वयंसेविका उपलब्ध आहे. गावात समाज भवन (टीव्ही सह/शिवाय) उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील समाज भवन (टीव्ही सह/शिवाय) १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात क्रीडांगण उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील क्रीडांगण १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात खेळ/करमणूक केंद्र उपलब्ध आहे. गावात चित्रपटगृह / व्हिडिओ केंद्र उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील चित्रपटगृह / व्हिडिओ केंद्र १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात सार्वजनिक ग्रंथालय उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील सार्वजनिक ग्रंथालय १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात सार्वजनिक वाचनालय उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील सार्वजनिक वाचनालय १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात वृत्तपत्र पुरवठा आहे. गावात विधानसभा मतदान केंद्र उपलब्ध आहे. गावात जन्म व मृत्यू नोंदणी कार्यालय नाही.सर्वात जवळील जन्म व मृत्यू नोंदणी कार्यालय ५ किलोमीटरहून कमी अंतरावर आहे.

वीज

गावात घरगुती व व्यापारी वापरासाठी प्रतिदिनी २४ तास आणि शेतीसाठी १२ तास वीजपुरवठा होतो.

Area rich in biodiversity

प्रस्तावित ग्रीनफिल्ड आंतरराष्ट्रीय मोपा विमानतळ

सध्या गोव्यात दाभोळी येथे आंतरराष्ट्रीय विमानतळ कार्यरत आहे. भविष्यातील विस्तारासाठी नागरी विमान मंत्रालयाने मोपा परिसरात ग्रीनफिल्ड आंतरराष्ट्रीय विमानतळ उभारण्याचा प्रकल्प प्रस्तावित केला आहे. २००२ पासून हा विमानतळ अनेक कारणांनी चर्चेत आहे. या प्रकल्पाला २०१२ मध्ये काही परवानग्या मिळाल्या आणि तत्कालीन मुख्यमंत्री मनोहर पर्रीकर यांनी ३ वर्षात पूर्ण करण्याची घोषणा केली. यानंतर विविध पातळ्यांवर या प्रकल्पाला विरोध होत आहे.

• दक्षिण गोव्यातील नागरिकांचा हा विमानतळ झाल्यास विकासाचे प्रकल्प दूर जातील, महाराष्ट्राला जास्त फायदा होईल म्हणून सुरुवातीपासून विरोध आहे.दाभोळी विमानतळाचा विस्तार व्हावा यासाठी आग्रह खूप जणांचा आहे. हा मुद्दा काही राजकारण्यांनीही उचलून धरला आहे.
• स्थानिक नागरिकांनी जमीन संपादनास विरोध केला आहे.
• या भागाचे पर्यावरण विषयक सर्व मूल्यांकन खोटेनाटे असून त्यात गंभीर विचार केलेला नाही असे अनेक सामाजिक संस्था व परिसर शास्त्रज्ञ प्रा.माधव गाडगीळ यांचे मत आहे.
• या विमानतळाला केंद्र सरकारच्या वन, पर्यावरण व हवामान बदल मंत्रालयाने पर्यावरण विषयक मंजूरी दिली आहे. या प्रकल्पासाठी निविदा मागविण्याचा निर्णय राज्य सरकारने घेतला आहे.
• हा विमानतळ २०१८ पर्यंत पूर्ण होईल अशी घोषणा मुख्यमंत्री लक्ष्मीकांत पार्सेकर यांनी केली आहे.
• मोपा पठारावरील बाराजण देवराईत अतिशय दुर्मिळ अशी वनसंपदा आहे.

जमिनीचा वापर

मोपा ह्या गावात जमिनीचा वापर खालीलप्रमाणे होतो (हेक्टरमध्ये क्षेत्रफळ):

• वन: १४७.४८
• बिगरशेती वापरात असलेली जमीन: १४९.८७
• लागवडीयोग्य पडीक जमीन: १८०.२४
• पिकांखालची जमीन: ३९७.७८
• एकूण कोरडवाहू जमीन: ३८६.२१
• एकूण बागायती जमीन: ११.५७

सिंचन सुविधा

सिंचनाचे स्रोत खालीलप्रमाणे आहेत (हेक्टरमध्ये क्षेत्रफळ):

• इतर: ११.५७

उत्पादन

मोपा या गावी पुढील वस्तूंचे उत्पादन होते ( महत्त्वाच्या उतरत्या क्रमाने): भात, काजू