भूतान
भूतान हा भारताच्या उत्तर सीमेवरील एक छोटा भूपरिवेष्ठित देश आहे. भूतानच्या तीन दिशांना भारत देश तर चौथ्या दिशेस चीन देश आहे. भूतानच्या पूर्वेस अरुणाचल प्रदेश, पश्चिमेस सिक्कीम, दक्षिणेस पश्चिम बंगाल व उत्तरेस तिबेट आहे. थिंफू ही भूतानची राजधानी व सर्वात मोठे शहर आहे.
| भूतान द्रुक युल भूतानचे राजसत्ताक | |||||
| |||||
| राष्ट्रगीत: द्रुक त्सेंदेन | |||||
 | |||||
| राजधानी (व सर्वात मोठे शहर) |
थिंफू | ||||
| अधिकृत भाषा | जोंगखा, इंग्लिश | ||||
| - राष्ट्रप्रमुख | जिग्मे घेसर नामग्याल वांग्चुक | ||||
| - पंतप्रधान | लोटे शेरिंग | ||||
| महत्त्वपूर्ण घटना | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| - स्वातंत्र्य दिवस | (निर्मिती - वांगचुक राजघराण्याद्वारा) डिसेंबर १७, १९०७ | ||||
| - प्रजासत्ताक दिन | - | ||||
| क्षेत्रफळ | |||||
| - एकूण | ३८३९४ किमी२ (१३३वा क्रमांक) | ||||
| - पाणी (%) | ० | ||||
| लोकसंख्या | |||||
| -एकूण | ६,७२,४२५ (१४२वा क्रमांक) | ||||
| - गणती | {{{लोकसंख्या_गणना}}}
{{{लोकसंख्या_गणना_वर्ष}}} | ||||
| - घनता | ४६/किमी² | ||||
| वार्षिक सकल उत्पन्न (पीपीपी) | |||||
| - एकूण | ३.००७ अब्ज अमेरिकन डॉलर (१६०वा क्रमांक) | ||||
| - वार्षिक दरडोई उत्पन्न | ३,९२१ अमेरिकन डॉलर (११७वा क्रमांक) | ||||
| राष्ट्रीय चलन | भूतानी ङुलत्रुम (BTN) | ||||
| आंतरराष्ट्रीय कालविभाग | भूतानी प्रमाणवेळ (BTT) (यूटीसी+०६:००) | ||||
| आय.एस.ओ. ३१६६-१ | BT | ||||
| आंतरजाल प्रत्यय | .bt | ||||
| आंतरराष्ट्रीय दूरध्वनी क्रमांक | +९७५ | ||||
 | |||||
२००६ साली प्रसिद्ध झालेल्या एका अहवालानुसार भूतान हा आर्थिकदृष्ट्या गरीब असला तरी तो आशियातील सर्वात आनंदी तर जगातील ८वा सर्वात आनंदी देश आहे. ७५% लोकसंख्या असलेल्या बौद्ध धर्माचे अनुयायी येथे बहुसंख्यक असून वज्रयान बौद्ध धर्म हा या देशाचा अधिकृत धर्म किंवा राष्ट्रीय धर्म आहे.
इतिहास
संपादननावाची उत्पत्ती
संपादनभूतान हा शब्द संस्कृत भाषेतील भू-उत्तान (उंच प्रदेश) ह्य नावावरून तयार झाला असावा. दुसऱ्या एका अंदाजानुसार भूतान हा शब्द भोता-अंता (तिबेटच्या शेवटी) ह्या संस्कृत शब्दावरून आला असावा. भूतानी लोक आपल्या देशाला द्रुक युल ह्या नावाने संबोधतात.
प्रागैतिहासिक कालखंड
संपादनभूगोल
संपादननद्या
संपादनभूतानी भाषेत नदीला चू किंवा छू म्हणतात.
भूतानमधील नद्या:
संपादनपश्चिमी भूतान (९ नद्या) :
- अमो छू (किंवा तोरसा)
- जलधाका नदी (किंवा दी चू)
- तांग चू
- थिंपू चू
- पारो छू
- फो छू
- मो छू (किंवा संकोच नदी)
- वाँग छू (किंवा रायदक नदी)
- हा छू
पूर्वीय भूतान ११ नद्या) :
- कुरू छू (किंवा ल्होब्राक नदी)
- कुलॉंग छू
- तवांग चू (किंवा गामरी नदी)
- द्रांगमे छू (ही नदी मानस नदीचाच एक भाग आहे. )
- धनश्री नदी
- पगलादिया नदी
- पुथिमरी नदी
- बुमथांग नदी (किंवा मुर्चांगफी छू)
- मांगदे छू (किंवा तोंगसा नदी)
- मानस नदी
- वोमिना छू
चतुःसीमा
संपादनभूतानच्या पूर्व, पश्चिम आणि दक्षिण दिशेला भारत व उत्तर दिशेला चीन आहे.
लोकसंख्या
संपादन२०१६ मध्ये भूतानची लोकसंख्या ७,९९,००० आहे.
राजकीय विभाग
संपादनमोठी शहरे
संपादनभूतानमध्ये राजधानी असलेले थिंपू शहर हे पहिल्या आणि पुनाखा हे दुसऱ्या क्रमांकाचे मोठे शहर आहे. पुनाखा ही इ.स. १९५५पर्यंत भूतानची राजधानी होती.
प्रेक्षणीय स्थळे
संपादन१. पारो घाटी (खोरे - दोन डोंगरांमधील सपाट प्रदेश)
२. टायगर नेस्ट नावाचा मठ : पारो घाटीपासून ९०० मीटर उंचीवर असलेले हे ठिकाण समुद्रसपाटीपासून ३२१० मीटर उंच आहे.
३. सिमतोखा जोंग
४. बुद्ध केंद्र
५. प्राणिसंग्रहालय
६. चिमी लखांग मंदिर
प्रसिद्ध पीक
संपादन- लेमनग्रास तेल
समाजव्यवस्था
संपादनवस्तीविभागणी
संपादनराष्ट्रिय धर्म
संपादनभूतानमधील 94% लोकसंख्या बौद्ध धर्मीय असून बौद्ध धर्म (वज्रयान) हा या देशाचा राजधर्म (राष्ट्रीय धर्म) आहे विविध सुंदर व भव्य बौद्ध मठ व बुद्ध विहारे आहेत. येथील केवळ 6% लोकसंख्या ही हिंदू आहे. बौद्ध संस्कृती व सुंदर निसर्ग यांचा अद्भूत संगम या देशाने केलेला आहे.
शिक्षण
संपादनसंस्कृती
संपादनभूतान मुख्यत्वे कारण चेंडू 20 व्या शतकाच्या पर्यंत जगाला पासून त्याच्या अलग कायम आहे की एक श्रीमंत आणि अद्वितीय सांस्कृतिक वारसा आहे. पर्यटक मुख्य आकर्षणे एक देशातील संस्कृती आणि परंपरा आहे. भूतानी परंपरा गंभीरपणे दक्षिणी क्षेत्रांमध्ये सर्वात प्रचलित असल्याने भूतान दुसरा क्रमांक हाती सत्ता असलेला प्रबळ धर्म बौद्ध heritage.Hinduism आहे. सरकार वाढत्या प्रतिरक्षित करेल आणि चालू संस्कृती आणि देशाच्या परंपरा कायम प्रयत्न आहे. त्याच्या मुख्यत्वे unspoiled पर्यावरण आणि सांस्कृतिक वारसा कारण, भूतान गेल्या Shangri-ला म्हणून उल्लेख केला गेला आहे.
भूतानी नागरिक परदेशात जाण्याची मुक्त आहेत, तर, भूतान अनेक परदेशी यांनी प्रवेश म्हणून पाहिले जाते. तो एक लोकप्रिय नसलेले दृष्टीकोन गंतव्य असल्याने आणखी एक कारण खर्च, ज्यामुळे फैलाव खर्चाचे अंदाजपत्रक पर्यटक उच्च आहे. अंतरावर पारगाव हे भारत, बांगलादेश, आणि मालदीव या नागरिकांच्या आहे, पण इतर सर्व परदेशी एक भूतानी टूर ऑपरेटर साइन अप करा आणि ही फी कव्हर तरी सर्वात प्रवास, निवास अमेरिकन सुमारे द्या $ 250 ते देशात राहू की प्रति दिवस, आवश्यक आहे आणि जेवण expenses.Bhutan जे 25% सभा, लाभांश, कॉन्फरन्सिंग, आणि प्रदर्शन होते 2011 मध्ये 37.482 अभ्यागत आवक प्राप्त.
भूतान धूम्रपान बंदी जगातील पहिली राष्ट्र आहे. तो 2010 Violatorsच्या $ 232 जास्त दोन महिने 'भूतान मध्ये पगार समतुल्य दंड आहेत भूतान तंबाखू नियंत्रण कायद्यानुसार सार्वजनिक ठिकाणी धूम्रपान किंवा तंबाखू विक्री बेकायदेशीर केले आहे. ड्रेस [संपादन] भूतानी लोक राष्ट्रीय ड्रेस घो गुडघ्याच्या लांबीचे झगा kera म्हणून ओळखले कापड पट्टा करून कंबर बरोबरीत आहे. महिला घोट्याच्या-लांबी ड्रेस, त्यासाठी म्युच्युअल फंड, दोन एकसारखे brooches खांद्याला येथे कापला आहे koma बोलावले आणि kera सह कंबर बरोबरीत बोलता. त्यासाठी म्युच्युअल फंड एक साथीदार एक लांब-बाह्यांचे ब्लाउज, त्यासाठी म्युच्युअल फंड खाली थकलेला आहे wonju आहे. एक दीर्घ बाह्यांचे जाकीट सारखी वस्त्र, toego त्यासाठी म्युच्युअल फंड प्रती थकलेला आहे. wonju आणि tegoच्या sleeves आतून बाहेर, cuffs येथे एकत्र दुमडलेला आहेत.
सामाजिक स्थिती आणि वर्ग पोत, रंग, आणि कपडे सजवणे की सजावट निश्चित. वेगळ्या रंगीत स्कार्फ्चे अवरुप, पुरुष महिला rachu (लाल सर्वात सामान्य रंग) आणि kabney म्हणून ओळखले जाते, भूतान परंपरेने जमीनदार समाज केले आहे म्हणून, सामाजिक उभे महत्त्वाचे घडत आहे. ज्वेलरी मुख्यतः विशेषतः धार्मिक उत्सव (tsechus) आणि सभा, संमेलनांतून दरम्यान, महिला थकलेला आहे. स्वतंत्र देश म्हणून भूतान ओळख मजबूत करणे भूतानी कायदा शाळा आणि इतर सरकारी कार्यालयात भेट तर राष्ट्रीय ड्रेस बोलता आणि कामावर राष्ट्रीय ड्रेस सर्व नागरिकांना बोलता अनेक नागरिकांना, विशेषतः प्रौढ तरी, सरावाचा बोलता निवडा सर्व भूतानी सरकारी कर्मचारी आवश्यक औपचारिक पोशाख म्हणून वेषभूषा.
आर्किटेक्चर [संपादन] भूतानी आर्किटेक्चर distinctively पारंपारिक राहते खिडक्या आणि छतावर सुमारे rammed पृथ्वी आणि कुंपणासाठी असलेल्या तट्ट्या आणि लेप बांधकाम पद्धती, दगड दगडी बांधकाम आणि क्लिष्ट लाकूडकाम रोजगार. पारंपारिक आर्किटेक्चर बांधकाम नाही नखे किंवा लोह बार वापरते. [30] [126] [127] प्रदेश वैशिष्ट्यपूर्ण dzong म्हणून ओळखले किल्लेवजा वाडा किल्ला एक प्रकार आहे. प्राचीन असल्याने, dzongs आपापल्या जिल्ह्यात धार्मिक आणि निधर्मी प्रशासन केंद्रे सेवा केली आहे. [128] टेक्सास विद्यापीठात युनायटेड स्टेट्स मध्ये एल पासो येथे कॅम्पस वर त्याच्या इमारती साठी भूतानी आर्किटेक्चर अवलंबिली जवळच्या हिल्टन गार्डन आहे म्हणून खानावळ आणि एल पासो शहरात इतर इमारती. [129]
सार्वजनिक सुटी [संपादन] भूतान, पारंपारिक हंगामी, धर्मनिरपेक्ष आणि धार्मिक उत्सव सुमारे मध्यभागी जे सर्वात असंख्य सार्वजनिक सुटी आहे. ते Dongzhi किंवा हिवाळा वर्षातील सर्वात लहान अगर सर्वात मोठा दिवस (सुमारे 1 जानेवारी, पंचांग अवलंबून) लुनार नवीन वर्ष (फेब्रुवारी किंवा मार्च), राजा वाढदिवस आणि आपला राज्याभिषेकच्या जयंती पावसाळ्यात (22 सप्टेंबर), राष्ट्रीय अधिकृत शेवटी समावेश दिवस (17 डिसेंबर), आणि विविध हिंदू, बौद्ध आणि उत्सव.
चित्रपट उद्योग [संपादन] मुख्य लेख: भूतान सिनेमा संगीत आणि नृत्य [संपादन] मुख्य लेख: भूतान संगीत
पॅरो Tsechu मुखवटा घातलेला नृत्य आणि नृत्य नाटकांची सहसा पारंपारिक संगीत दाखल्याची पूर्तता उत्सव येथे सामान्य पारंपारिक वैशिष्ट्ये आहेत. एनर्जेटिक नर्तक रंगीत लाकडी किंवा रचना चेहरा मुखवटे आणि शैलीकृत पोशाख परिधान, ध्येयवादी नायक, भुते, पार्श्वभूमीत चालणारे, मृत्यू डोक्यावर, प्राणी, देव आणि सामान्य लोकांच्या हास्यचित्र शब्दचित्र रेखाटणे. नर्तक रॉयल पुरस्कार आनंद, आणि प्राचीन लोक आणि धार्मिक चालीरीती प्रतिरक्षित करेल आणि मास्क बनवण्याचे प्राचीन पूर्वापार चालत आलेले किंवा ठराविक लोकांजवळ असलेले विशेष प्रकारचे ज्ञान आणि कला चिरस्थायी.
भूतान संगीत साधारणपणे पारंपारिक आणि आधुनिक वाण विभागली जाऊ शकते; पारंपारिक संगीत धार्मिक आणि लोक शैली, zhungdra आणि boedra समावेश नंतरचे समावेश [130] आधुनिक rigsar पारंपारिक वाद्ये आणि इलेक्ट्रॉनिक कळफलक मिश्रण खेळला जातो, आणि लवकर 1990 सालचे. भारतीय लोकप्रिय संगीत, पारंपारिक आणि पश्चिम लोकप्रिय प्रभाव एक संकरीत फॉर्मच्या प्रभाव दाखवते. [131] [132]
कुटुंब रचना [संपादन] भूतानी कुटुंबांना मध्ये, वारसा साधारणपणे महिला ऐवजी पुरुष ओळ जातो. मुली त्यांचे पालक 'घर मिळेल. एक माणूस जगात आपल्या स्वतःच्या मार्गाने करण्यासाठी अपेक्षित आहे आणि अनेकदा त्याची बायको घरी आणले. प्रेम विवाह शहरी भागात सामान्य आहेत, पण लग्नांमध्ये परंपरा गावांमध्ये अजूनही सामान्य आहे. असामान्य तरी, बहूपत्नीकत्व अनेकदा तो dispersing पेक्षा समाविष्ट कुटुंब युनिट मालमत्ता ठेवणे ऐवजी एक साधन असल्याने, स्वीकारले आहे. [133] मागील राजा जिग्मे सिंग्ये Wangchuck, 2006 मध्ये abdicated चार राण्या, ज्या बहिणी आहेत हे त्यांना सांगितले. चालू राजा जिग्मे Khesar Namgyel Wangchuck, Jetsun Pema, 21, पायलट एक सामान्य नागरिक आणि मुलगी बुध, 13 ऑक्टोबर 2011.
खाद्यप्रकार [संपादन] मुख्य लेख: भूतानी खाद्यप्रकार तांदूळ, (लाल तांदूळ) buckwheat, आणि वाढत्या मका, भूतानी खाद्यप्रकार रोजच्या गरजेच्या आहेत. स्थानिक आहार देखील डुकराचे मांस, गोमांस, वनगाय मांस, चिकन आणि कोकरू समावेश आहे. Soups आणि मांस stews आणि मिरच्या आणि चीज सह बनवलेले मसाल्यांनी युक्त असे वाळलेल्या भाज्या तयार आहेत. Ema datshi, चीज आणि मिरच्या फार मसालेदार तयार केला सर्वव्यापकता राष्ट्रीय डिश आणि गर्व भूतानी तो आहे की म्हणले जाऊ शकते. डेरी पदार्थ, याक इत्यादी प्राण्यांचा समावेश आणि गायी पासून विशेषतः लोणी आणि चीज, देखील लोकप्रिय आहेत, आणि खरंच जवळजवळ सर्व लोणी चीज गेलो. लोकप्रिय पेय लोणी चहा, काळा चहा, स्थानिक पातळीवर brewed ara (तांदूळ मद्य), आणि बिअर यांचा समावेश आहे. भूतान जगातील पहिला देश 2010च्या त्याच्या तंबाखू कायदा [30] अंतर्गत तंबाखू विक्री बंदी घालण्यात आली आहे आहे
क्रीडा [संपादन] मुख्य लेख: भूतान क्रीडा
एक प्रर्दशन दरम्यान Changlimithang स्टेडियमवर. भूतान राष्ट्रीय आणि सर्वात लोकप्रिय खेळ तिरंदाजी आहे. [134] स्पर्धा अनेक खेड्यात नियमितपणे आयोजित केली जाते. अशा लक्ष्य आणि वातावरण स्थान तांत्रिक तपशील ऑलिम्पिक दर्जा वेगळी आहे. 100 मीटर दूर ठेवलेल्या दोन लक्ष्य आहेत आणि संघ शेतातील एका टोकापासून दुसऱ्या अंकुर. संघ प्रत्येक सदस्य फेरीत दर दोन बाण shoots. पारंपारिक भूतानी तिरंदाजी सामाजिक कार्यक्रम आहे, आणि स्पर्धांमध्ये गावे, नगरे, गावे, आणि हौशी नकोसे आयोजित केले जातात. भरपूर अन्न व पाणी गायन आणि नृत्य पूर्ण सहसा आहे. समावेश आहे एक विरोधक लक्ष्य उभे असलेले आणि नेमबाज क्षमता थट्टा विचलित करण्याचा प्रयत्न करतो. एक स्पर्धात्मक खेळ (khuru) जड लाकडी एक स्पर्धात्मक खेळ एक 10 सें.मी. नखे सह निदर्शनास ज्या 10 ते 20 मीटर अंतरावर एक paperback आकाराच्या लक्ष्य फेकून आहेत तितक्याच लोकप्रिय मैदानी संघ क्रीडाप्रकार आहे.
आणखी पारंपारिक खेळ Digor, शॉट ठेवले आणि घोड्याचा नाल थ्रो सारखी आहे.
आणखी एक लोकप्रिय खेळ बास्केटबॉल आहे [134] 2002 मध्ये, भूतानच्या फुटबॉल संघ मॉन्टसेरात नाही, इतर अंतिम बिल होते काय. सामना ब्राझील विश्वचषक स्पर्धेच्या अंतिम खेळला जर्मनी त्याच दिवशी घडली, पण वेळी भूतान व मॉन्टसेरात जगातील दोन सर्वात कमी क्रमांकावर संघ होते. सामना थिंपूच्या Changlimithang नॅशनल स्टेडियम मध्ये आयोजित करण्यात आली होती, आणि भूतान 4-0 जिंकली. सामना एक डॉक्यूमेंटरी डच चित्रपट निर्माते जॉन Kramer यांनी केले. त्याच्या पहिल्या दोन फिफा विश्वचषक पात्रता, भूतान श्रीलंका आणि 2-1 श्रीलंका 1-0 ने हरवून 3-1 येथे एकूण घेत, सामने, भूतान जिंकली. [135] क्रिकेट विशेषतः परिचय पासून, भूतान मध्ये लोकप्रियता मिळवली आहे भारत पासून दूरचित्रवाणी वाहिन्यांची. भूतान राष्ट्रीय क्रिकेट संघ प्रदेशात सर्वाधिक यशस्वी संलग्न राष्ट्रे एक आहे
राष्ट्रीय प्राणी
संपादनताकिन हा भूतानचा राष्ट्रीय प्राणी आहे.
राजकारण
संपादनभूतानला राजा आणि राणी आहे.तेथील राजा वंशपरांगत आहे.तेथील राजा लोकांची सेवा करतो.
अर्थतंत्र
संपादनवाहतूक
संपादनपारो विमानतळ हा भूतानमधील एकमेव आंतरराष्ट्रीय विमानतळ आहे. ड्रुक एर ह्या विमान वाहतूक कंपनीचा वाहतूकतळ येथे आहे. भूतानला सिक्कीममार्गे रस्त्याने पोहोचता येते.