?पट्टणकोडोली

महाराष्ट्र • भारत
—  गाव  —
प्रमाणवेळ भाप्रवे (यूटीसी+५:३०)
क्षेत्रफळ २१.३६ चौ. किमी
जवळचे शहर इचलकरंजी
जिल्हा कोल्हापूर
तालुका/के हातकणंगले
लोकसंख्या
घनता
लिंग गुणोत्तर
१८,५७३ (२०११)
• ८६९/किमी
९६२ /
भाषा मराठी

पट्टणकोडोली

संपादन

पट्टणकोडोली हे कोल्हापूर जिल्ह्यातल्या हातकणंगले तालुक्यातील २१३६ हेक्टर क्षेत्राचे गाव आहे.

भौगोलिक स्थान आणि लोकसंख्या

संपादन

२०११ च्या जनगणनेनुसार ह्या गावात ३८५१ कुटुंबे व एकूण १८५७३ लोकसंख्या आहे. ह्याच्या सर्वात जवळचे शहर इचलकरंजी १५ किलोमीटर अंतरावर आहे. यामध्ये ९४६३ पुरुष आणि ९११० स्त्रिया आहेत. यामध्ये अनुसूचित जातीचे लोक ३९९२ असून अनुसूचित जमातीचे १५३९ लोक आहेत.ह्या गावाचा जनगणना स्थल निर्देशांक ५६७३१० [] आहे.

साक्षरता

संपादन
  • एकूण साक्षर लोकसंख्या: १३१८९
  • साक्षर पुरुष लोकसंख्या: ७३०२ (७७.१६%)
  • साक्षर स्त्री लोकसंख्या: ५८८७ (६४.६२%)

शैक्षणिक सुविधा

संपादन

गावात १५ शासकीय पूर्व-प्राथमिक शाळा आहेत. गावात २ खाजगी पूर्व-प्राथमिक शाळा आहेत. गावात ७ शासकीय प्राथमिक शाळा आहेत. गावात १ खाजगी प्राथमिक शाळा आहे. गावात ६ शासकीय कनिष्ठ माध्यमिक शाळा आहेत. गावात १ खाजगी कनिष्ठ माध्यमिक शाळा आहे. गावात २ शासकीय माध्यमिक शाळा आहेत. गावात १ खाजगी माध्यमिक शाळा आहे. गावात १ शासकीय उच्च माध्यमिक शाळा आहे. गावात २ शासकीय पदवी महाविद्यालय आहेत.

सर्वात जवळील अभियांत्रिकी महाविद्यालय इचलकरंजी येथे  १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे.
सर्वात जवळील वैद्यकीय महाविद्यालय इचलकरंजी येथे  १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे.
सर्वात जवळील व्यवस्थापन संस्था इचलकरंजी येथे  १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे.
सर्वात जवळील पॉलिटेक्निक हुपरी येथे  ५ किलोमीटरहून कमी अंतरावर आहे.
सर्वात जवळील व्यावसायिक प्रशिक्षण शाळा हातकणंगले येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे.
सर्वात जवळील अनौपचारिक प्रशिक्षणकेंद्र तिळवणी येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे.
सर्वात जवळील अपंगांसाठी खास शाळा कोल्हापूर येथे ५ किलोमीटरहून कमी अंतरावर आहे.

वैद्यकीय सुविधा (शासकीय)

संपादन

सर्वात जवळील सामूहिक आरोग्य केंद्र १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे.गावात १ प्राथमिक आरोग्य केंद्र आहे.गावात १ प्राथमिक आरोग्य उपकेंद्र आहे.गावात १ प्रसूति व बालकल्याण केंद्र आहे.गावात १ क्षयरोग उपचार केंद्र आहे. गावात १ अ‍ॅलोपॅथी रुग्णालय आहे. सर्वात जवळील पर्यायी औषधोपचार रुग्णालय १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात १ दवाखाना आहे. सर्वात जवळील पशुवैद्यकीय रुग्णालय १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील फिरता दवाखाना १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात १ कुटुंबकल्याण केंद्र आहे.

वैद्यकीय सुविधा (अशासकीय)

संपादन

गावात ८ बाह्यरुग्ण वैद्यकीय सुविधा आहेत. गावात २ निवासी व बाह्यरुग्ण वैद्यकीय सुविधा आहेत. गावात १ खाजगी धर्मादाय रुग्णालय आहे. गावात १ एमबीबीएस पदवीधर वैद्यक व्यवसायी आहे. गावात ८ इतर पदवीधर वैद्यक व्यवसायी आहेत. गावात ५ औषधाची दुकाने आहेत.

पिण्याचे पाणी

संपादन

गावात शुद्धीकरण केलेल्या नळाच्या पाण्याचा पुरवठा आहे. गावात न झाकलेल्या विहिरीच्या पाण्याचा पुरवठा आहे. गावात हॅन्डपंपच्या पाण्याचा पुरवठा आहे. गावात ट्यूबवेलच्या/बोअरवेलच्या पाण्याचा पुरवठा आहे.गावात नदी / कालव्याच्या पाण्याचा पुरवठा नाही. गावात तलाव /तळे/सरोवर यातील पाण्याचा पुरवठा नाही. गावात इतर पद्धतीने पाण्याचा पुरवठा नाही.

स्वच्छता

संपादन

गावात बंद गटारव्यवस्था उपलब्ध आहे. गावात गटारव्यवस्था उघडी आहे. सांडपाणी थेट जलस्रोतांमध्ये सोडले जाते. या क्षेत्राचा संपूर्ण स्वच्छता अभियानात समावेश आहे. गावात न्हाणीघरासह सार्वजनिक स्वच्छता गृह उपलब्ध आहे. गावात न्हाणीघर नसलेले सार्वजनिक स्वच्छता गृह उपलब्ध आहे. गावात ग्रामीण उत्पादक केंद्रे किंवा सॅनिटरी हार्डवेरचे दुकान उपलब्ध आहे. गावात सामूहिक बायोगॅस किंवा कचऱ्याच्या उत्पादक पुनर्वापराची व्यवस्था उपलब्ध नाही.

संपर्क व दळणवळण

संपादन

गावात पोस्ट ऑफिस आहे. गावात उपपोस्ट ऑफिस नाही.सर्वात जवळील उपपोस्ट ऑफिस १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात पोस्ट व तार ऑफिस उपलब्ध आहे. गावाचा पिन कोड ४१६२०२ आहे. गावात दूरध्वनी उपलब्ध आहे. गावात सार्वजनिक दूरध्वनी केंद्र उपलब्ध आहे. गावात मोबाईल फोन सुविधा उपलब्ध आहे. गावात इंटरनेट सुविधा उपलब्ध आहे. गावात खाजगी कूरियर उपलब्ध आहे. गावात शासकीय बस सेवा उपलब्ध आहे. गावात खाजगी बस सेवा उपलब्ध आहे. गावात रेल्वे स्थानक उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील रेल्वे स्थानक १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात ऑटोरिक्षा व टमटम उपलब्ध आहे. गावात टॅक्सी उपलब्ध आहे. गावात व्हॅन उपलब्ध आहे. राष्ट्रीय महामार्ग गावाला जोडलेला नाही.सर्वात जवळील राष्ट्रीय महामार्ग १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. राज्य महामार्ग गावाला जोडलेला नाही.सर्वात जवळील राज्य महामार्ग १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. जिल्यातील मुख्य रस्ता गावाला जोडलेला आहे. जिल्ह्यातील दुय्यम रस्ता गावाला जोडलेला आहे.

बाजार व पतव्यवस्था

संपादन

गावात एटीएम उपलब्ध आहे. गावात व्यापारी बँक आहे. गावात सहकारी बँक उपलब्ध आहे. गावात शेतकी कर्ज संस्था आहे. गावात स्वयंसहाय्य गट उपलब्ध आहे. गावात रेशन दुकान उपलब्ध आहे. गावात मंडया/कायमचा बाजार उपलब्ध आहे. गावात आठवड्याचा बाजार उपलब्ध आहे. गावात कृषी उत्पन्न बाजार समिती उपलब्ध आहे.

आरोग्य

संपादन

गावात एकात्मिक बाल विकास योजना (पोषण आहार केंद्र) उपलब्ध आहे. गावात अंगणवाडी (पोषण आहार केंद्र) उपलब्ध आहे. गावात इतर पोषण आहार केंद्र उपलब्ध आहे. गावात आशा स्वयंसेविका उपलब्ध आहे. गावात समाज भवन (टीव्ही सह/शिवाय) उपलब्ध आहे. गावात क्रीडांगण उपलब्ध आहे. गावात खेळ/करमणूक केंद्र उपलब्ध आहे. गावात चित्रपटगृह / व्हिडिओ केंद्र उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील चित्रपटगृह / व्हिडिओ केंद्र १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात सार्वजनिक ग्रंथालय उपलब्ध आहे. गावात सार्वजनिक वाचनालय आहे. गावात वृत्तपत्र पुरवठा आहे. गावात विधानसभा मतदान केंद्र उपलब्ध आहे. गावात जन्म व मृत्यु नोंदणी केंद्र उपलब्ध आहे.

मंदिरे

संपादन

गावात श्री.विठ्ठल-बिरदेवाचे प्राचीन मंदिर आहे.यालाच बिरोबा असेही म्हणतात.बिरोबा हे पट्टणकोडोली गावचे कुलदैवत आहे.गावात दरवर्षी श्री.विठ्ठल-बिरदेवाची यात्रा भरते.यात्रेसाठी महाराष्ट्राच्या विविध भागातून तसेच कर्नाटक, आंध्र प्रदेश या राज्यातून सुद्धा लाखोंच्या संखेने भाविक येतात.भंडाऱ्याची उधळण केली जाते. तसेच बाळलोकर, खारीक,पैसे यांची सुद्धा उधळण केली जाते.फरांडे बाबांकडून केली जाणारी भाकणूक म्हणजेच पाऊस आणि पीकपाण्याचा वर्तवला जाणारा अंदाज या यात्रेचे वैशिष्ट्य आहे.[]

लोककला

संपादन

गावात धनगर समाज मोठ्या प्रमाणावर आहे. आपले वैशिष्ट्यपूर्ण धनगरी गज नृत्य हे लोकनृत्य सादर करण्याची परंपरा गावातील समाजाने टिकवून ठेवली आहे.

गावात प्रतिदिवस १८ तासांचा वीजपुरवठा सर्व प्रकारच्या वापरासाठी उपलब्ध आहे.

जमिनीचा वापर

संपादन

पट्टणकोडोली ह्या गावात जमिनीचा वापर खालीलप्रमाणे होतो (हेक्टरमध्ये क्षेत्रफळ):

  • वन: ०
  • बिगरशेती वापरात असलेली जमीन: १
  • ओसाड व लागवडीला अयोग्य जमीन: ८५
  • कुरणे व इतर चराऊ जमीन: १६
  • फुटकळ झाडीखालची जमीन: ३
  • लागवडीयोग्य पडीक जमीन: ९९
  • कायमस्वरूपी पडीक जमीन: ७१
  • सद्यस्थितीतील पडीक जमीन: ०
  • पिकांखालची जमीन: १८६१
  • एकूण कोरडवाहू जमीन: ४०५
  • एकूण बागायती जमीन: १४५६

सिंचनाचे स्रोत खालीलप्रमाणे आहेत (हेक्टरमध्ये क्षेत्रफळ):

  • कालवे: १
  • विहिरी / कूप नलिका: २१०
  • तलाव / तळी: २
  • ओढे: ०
  • इतर: १९५

उत्पादन

संपादन

पट्टणकोडोली या गावी शेती हा लोकांचा प्रमुख व्यवसाय आहे. पुढील वस्तूंचे उत्पादन होते: ऊस
हुपरी हे चांदीच्या व्यवसायासाठी प्रसिद्ध असलेले गाव येथून जवळ असल्यामुळे गावातील अनेक महिला घरबसल्या पैंजणांना घुंगरे जोडण्याचे काम करतात.

संदर्भ आणि नोंदी

संपादन
  1. ^ http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB.html
  2. ^ "श्री विठ्ठल-बिरदेव यात्रेला पट्टणकोडोलीत प्रारंभ". Loksatta. 2013-10-24. 2018-06-26 रोजी पाहिले.

[]

  1. ^ चुका उधृत करा: <ref> चुकीचा कोड; censusindia.gov.in नावाने दिलेल्या संदर्भांमध्ये काहीही माहिती नाही