तैवान

"तैवान" इथे पुनर्निर्देशित होतो. तैवान बेट यासाठी पहा, तैवान (बेट).

तैवान किंवा चीनचे प्रजासत्ताक हेअधिकृतपणे रिपब्लिक ऑफ चायना (ROC) म्हणून ओळखले जाते, हे पूर्व आशियामध्ये स्थित एक बेट राष्ट्र आहे. हे पश्चिम पॅसिफिक महासागरात, मुख्य भूप्रदेश चीनच्या आग्नेय किनाऱ्याजवळ स्थित आहे. तैवानचे क्षेत्रफळ अंदाजे ३६,१९० चौरस किलोमीटर (१३,९७४ चौरस मैल) आहे आणि त्याची लोकसंख्या २३ दशलक्षाहून अधिक आहे.

तैवान 中華民國 Republic of China चीनचे प्रजासत्ताक
ध्वज चिन्ह
राष्ट्रगीत: 《中華民國國歌》 राष्ट्रगीत 《中華民國國旗歌》 राष्ट्रध्वज गीत
तैवानचे स्थान तैवानचे जागतिक नकाशावरील स्थान
राजधानी (व सर्वात मोठे शहर)	ताइपेइ
अधिकृत भाषा	मॅंडेरिन
सरकार	अर्ध-अध्यक्षीय संविधानिक प्रजासत्ताक
- राष्ट्रप्रमुख	त्साय इंग-वेन
महत्त्वपूर्ण घटना
- स्वातंत्र्य दिवस	१ जानेवारी १९१२
क्षेत्रफळ
- एकूण	३६,१९३ किमी२ (१३६वा क्रमांक)
- पाणी (%)	१०.३४
लोकसंख्या
- २००९	२,३३,४०,१३६ (५०वा क्रमांक)
- गणती	{{{लोकसंख्या_गणना}}} {{{लोकसंख्या_गणना_वर्ष}}}
- घनता	६४४/किमी²
वार्षिक सकल उत्पन्न (पीपीपी)
- एकूण	९०३.४६९ अब्ज अमेरिकन डॉलर
- वार्षिक दरडोई उत्पन्न	३८,७४९ अमेरिकन डॉलर
मानवी विकास निर्देशांक  .	▲ ०.८८२ (अति उच्च) (२२ वा) (२०११)
राष्ट्रीय चलन	न्यू तैवान डॉलर
आंतरराष्ट्रीय कालविभाग	यूटीसी+०८:००
आय.एस.ओ. ३१६६-१	TW
आंतरजाल प्रत्यय	.tw
आंतरराष्ट्रीय दूरध्वनी क्रमांक	८८६
राष्ट्र_नकाशा

तैवानचा इतिहास हजारो वर्षांपूर्वीचा आहे, स्थलांतर आणि वसाहतीकरणाच्या विविध लाटांच्या आधी बेटावर स्थानिक लोक राहत होते. १७व्या शतकात, डच आणि स्पॅनिश लोकांनी तैवानमध्ये वसाहती स्थापन केल्या, त्यानंतर चिनी इमिग्रेशन आणि चिनी प्रशासनाची स्थापना झाली. तैवान १९व्या शतकाच्या उत्तरार्धात जपानी राजवटीत आले आणि दुसरे महायुद्ध संपेपर्यंत जपानी वसाहत राहिले.

युद्धानंतर, प्रजासत्ताक चीनने तैवानचा ताबा घेतला. तथापि, १९४९ मध्ये, चिनी गृहयुद्धामुळे कम्युनिस्टांनी मुख्य भूभागावर पीपल्स रिपब्लिक ऑफ चायना (पीआरसी) ची स्थापना केली, तर आरओसी सरकारने तैवानकडे माघार घेतली. तेव्हापासून, तैवानने स्वतःचे सरकार, अर्थव्यवस्था आणि सैन्यासह एक स्वतंत्र राजकीय अस्तित्व म्हणून कार्य केले आहे, जरी ते सार्वभौम राज्य म्हणून सर्वत्र मान्यताप्राप्त नाही.

तैवान हे तिची दोलायमान लोकशाही, उच्च राहणीमान, प्रगत तंत्रज्ञान क्षेत्र आणि गतिमान अर्थव्यवस्थेसाठी ओळखले जाते. हे तंत्रज्ञान, उत्पादन आणि आंतरराष्ट्रीय व्यापार या क्षेत्रातील एक प्रमुख जागतिक खेळाडू म्हणून विकसित झाले आहे. सेमीकंडक्टर, इलेक्ट्रॉनिक्स आणि माहिती तंत्रज्ञान यासारख्या उद्योगांमधील नामांकित कंपन्यांचे देश हे देश आहे.

तैवानचा सांस्कृतिक वारसा हा स्वदेशी परंपरा, चिनी प्रभाव आणि शतकानुशतके बेटाशी संवाद साधलेल्या इतर संस्कृतींच्या प्रभावांचे मिश्रण आहे. या बेटावर पारंपारिक कला, संगीत, पाककृती आणि उत्सवांसह समृद्ध सांस्कृतिक दृश्य आहे.

जागतिक स्तरावर त्याची उपलब्धी आणि योगदान असूनही, चीनसोबतच्या राजकीय वादामुळे तैवानला जटिल आंतरराष्ट्रीय संबंधांचा सामना करावा लागतो. PRC तैवानला त्याच्या प्रदेशाचा एक भाग मानते आणि आवश्यक असल्यास सक्तीने अंतिम पुनर्मिलन करण्याचा प्रयत्न करते. तथापि, तैवान आपली स्वायत्तता आणि आंतरराष्ट्रीय मान्यता टिकवून ठेवण्यासाठी स्वतःचे सरकार, सैन्य आणि आंतरराष्ट्रीय संबंध राखतो.

अलिकडच्या वर्षांत, तैवानने COVID-19 साथीच्या रोगाला मिळालेल्या यशस्वी प्रतिसादाबद्दल लक्ष वेधले आहे, ज्याची पारदर्शकता, कार्यक्षमता आणि प्रभावी प्रतिबंधात्मक उपायांसाठी प्रशंसा केली गेली आहे.

एकंदरीत, तैवान हा एक समृद्ध इतिहास, दोलायमान संस्कृती आणि जागतिक अर्थव्यवस्थेत लक्षणीय उपस्थिती असलेला एक अनोखा आणि गतिशील देश आहे, त्याच्या राजकीय स्थितीची सतत गुंतागुंत असूनही.

समाजव्यवस्था

धर्म

सुरुवातीला तैवान मधील लोक हे निसर्गपूजक होते. इ.स. १६२४ मध्ये सर्वप्रथम डचांनी मिशनरींद्वारे प्रोटेस्टंट ख्रिश्चन धर्माचा प्रचार सुरू केला. त्यानंतर आलेल्या स्पॅनिश लोकांनी कॅथोलiक ख्रिश्चन धर्माची स्थानिक लोकांना ओळख करून दिली. त्यानंतर आलेल्या जपानी लोकांनी शिंटो तर चिनी लोकांनी बौद्ध धर्म आणि ताओ मताचा प्रचार आणि प्रसार केला.

एका सर्वेक्षणानुसार तैवान मध्ये ९३% लोकसंख्या ही एकत्रितपणे बौद्ध व ताओ धर्मीय आहे. २००६ च्या सरकारी आकड्यांनुसार बौद्ध धर्म हा तैवानचा मुख्य धर्म असून एकूण लोकसंख्येच्या ३५.१% लोक बौद्ध धर्माचे अनुयायी आहेत तर ताओ धर्म ३३% अनुयायांसह दुसऱ्या क्रमांकावर आहे. यीगींडाओ धर्माचे ३.५% लोक अनुयायी आहेत तर त्यापाठोपाठ अनुक्रमे प्रोटेस्टंट आणि कॅथोलिक धर्माचे २.६% आणि १.३% अनुयायी आहेत.

खेळ

• चिनी तैपेई
• ऑलिंपिक खेळात चिनी तैपेई

बाह्य दुवे

विकिमीडिया कॉमन्सवर खालील विषयाशी संबंधित संचिका आहेत: तैवान

• सरकारी संकेतस्थळ Archived 2011-01-20 at the Wayback Machine.
• तैवानचे विकिमिडिया अ‍ॅटलास
• विकिव्हॉयेज वरील तैवान पर्यटन गाईड (इंग्रजी)