भारतातील तेल शुद्धीकरण कारखान्यांची यादी

१८८० च्या उत्तरार्धात भारतातील आसाम राज्यात तेलाचा शोध लागल्यानंतर, डिगबोई येथे पहिली तेल शुद्धीकरण कारखाना उभारण्यात आला. डिगबोई रिफायनरी १९०१ मध्ये कार्यान्वित झाली.[] भारत सरकारच्या पेट्रोलियम आणि नैसर्गिक वायू मंत्रालयाच्या पेट्रोलियम प्लॅनिंग अँड अ‍ॅनालिसिस सेलनुसार भारतातील तेल रिफायनरींची यादी खालीलप्रमाणे आहे.[]

एक समूह म्हणून, इंडियन ऑइल कॉर्पोरेशनची सर्वात मोठी शुद्धीकरण क्षमता आहे, व त्यांच्या भारताच्या पश्चिम, उत्तर आणि उत्तर-पूर्व भागात नऊ रिफायनरी आहेत. रिलायन्स इंडस्ट्रीज लिमिटेडची जामनगर रिफायनरी ही जगातील सर्वात मोठी रिफायनरी आहे [] आणि तिचा भारतातील सर्वात मोठा नेल्सन कॉम्प्लेक्सिटी इंडेक्स २१.१ आहे. [] विविध रिफायनरी क्षमता विस्ताराच्या अधीन आहेत आणि बारमेर रिफायनरी जानेवारी २०२४ मध्ये कार्यान्वित होण्याची अपेक्षा आहे []

क्र. रिफायनरी तेल कंपनी क्षेत्र राज्य स्थान क्षमता (10 टन प्रती वर्ष) नेल्सन कॉम्प्लेक्सिटी इंडेक्स[]
जामनगर रिफायनरी (निर्यातीसाठी) रिलायन्स इंडस्ट्रीज लिमिटेड खाजगी गुजरात जामनगर (SEZ) ३५.४[] २१.१[]
जामनगर रिफायनरी (देशांतर्गत बाजारासाठी) रिलायन्स इंडस्ट्रीज लिमिटेड खाजगी गुजरात जामनगर ३३[] २१.१[]
वाडिनार रिफायनरी Nayara Energy Limited खाजगी गुजरात वाडिनार २० १२.८[]
कोची रिफायनरी भारत पेट्रोलियम सरकारी केरळ कोची १५.५ १०.८[]
मंगळूर रिफायनरी ऑइल अँड नॅचरल गॅस कॉर्पोरेशन सरकारी कर्नाटक मंगळूर १५ १०.६[]
पारादीप रिफायनरी इंडियन ऑइल कॉर्पोरेशन सरकारी ओडिशा पारादीप १५ १२.२
पानिपत रिफायनरी इंडियन ऑइल कॉर्पोरेशन सरकारी हरियाणा पानिपत १५
(क्षमता २५ पर्यंत विस्तारत आहे.[१०])
१०.५
गुजरात रिफायनरी इंडियन ऑइल कॉर्पोरेशन सरकारी गुजरात वडोदरा १३.७
(क्षमता १८ पर्यंत विस्तारत आहे.[११])
१०
मुंबई रिफायनरी भारत पेट्रोलियम सरकारी महाराष्ट्र मुंबई १२ ५.६
१० गुरू गोबींद सिंग रिफायनरी एचपीसीएल मित्तल एनर्जी संयुक्त उपक्रम पंजाब भटिंडा ११.३ १२.६ [१२]
११ मनळी रिफायनरी चेन्नई पेट्रोलियम कॉर्पोरेशन सरकारी तमिळनाडू चेन्नई १०.५ ९.५[१३]
१२ विशाखापट्टणम रिफायनरी हिंदुस्तान पेट्रोलियम सरकारी आंध्र प्रदेश विशाखापट्टणम ८.३ (क्षमता १५ पर्यंत विस्तारत आहे. [१४]) ७.८ [१५]
१३ मथुरा रिफायनरी इंडियन ऑइल कॉर्पोरेशन सरकारी उत्तर प्रदेश मथुरा ८.४
१४ हल्दिया रिफायनरी इंडियन ऑइल कॉर्पोरेशन सरकारी पश्चिम बंगाल हल्दिया [१६] १०.४
१५ बिना रिफायनरी भारत पेट्रोलियम
(पूर्वी हा भारत पेट्रोलियम आणि ओमान ऑइल कंपनीचा संयुक्त उपक्रम होता.[१७])
सरकारी मध्य प्रदेश बिना ७.८ ११.५८[१८]
१६ मुंबई रिफायनरी हिंदुस्तान पेट्रोलियम सरकारी महाराष्ट्र मुंबई ९.५[१९] १०.४[२०]
१७ बरौनी रिफायनरी इंडियन ऑइल कॉर्पोरेशन सरकारी बिहार बरौनी
(क्षमता ९ पर्यंत विस्तारत आहे.[२१])
७.८
१८ नुमालीगढ रिफायनरी सरकारी आसाम नुमालीगढ
(क्षमता ९ पर्यंत विस्तारत आहे.[२२]
९.६[२३]
१९ बाँगाइगांव रिफायनरी इंडियन ऑइल कॉर्पोरेशन सरकारी आसाम बाँगाइगांव २.३५ ८.२
२० गुवाहाटी रिफायनरी इंडियन ऑइल कॉर्पोरेशन सरकारी आसाम गुवाहाटी ६.७
२१ नागपट्टिनम रिफायनरी चेन्नई पेट्रोलियम कॉर्पोरेशन सरकारी तमिळनाडू नागपट्टिनम
(क्षमता ९ पर्यंत विस्तारत आहे.[२४])
७.९
२२ डिगबोई रिफायनरी इंडियन ऑइल कॉर्पोरेशन सरकारी आसाम डिगबोई ०.६५
(क्षमता १ पर्यंत विस्तारत आहे.[२५])
११
२३ तातीपाक रिफायनरी ऑइल अँड नॅचरल गॅस कॉर्पोरेशन सरकारी आंध्र प्रदेश तातीपाक ०.०७ -

आगामी रिफायनरी

संपादन
क्र. रिफायनरी तेल कंपनी क्षेत्र राज्य स्थान क्षमता (10 टन प्रती वर्ष) स्थिती
बारमेर रिफायनरी एचपीसीएल राजस्थान रिफायनरी लिमिटेड (HRRL) संयुक्त उपक्रम राजस्थान बारमेर जिल्हा जानेवारी २०२५ मध्ये कमिशन अपेक्षित आहे. [][२६]
रत्‍नागिरी रिफायनरी रत्‍नागिरी रिफायनरी आणि पेट्रोकेमिकल्स लिमिटेड (RRPCL) संयुक्त उपक्रम महाराष्ट्र ठरले नाही ६० नियोजन चालू. [२७]

स्थान नकाशा

संपादन

संदर्भ

संपादन
  1. ^ "Digboi Refinery". Indian Oil Corporation Limited. 2023-06-01 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 11 May 2023 रोजी पाहिले.
  2. ^ "Map of Refineries in India" (PDF).
  3. ^ "Reliance commissions world's biggest refinery". द इंडियन एक्सप्रेस. 26 December 2008. 9 January 2019 रोजी पाहिले.
  4. ^ a b c d e "Reliance's refinery complexity index rises to 21.1". The Economic Times.
  5. ^ a b "HPCL Rajasthan Refinery Project will be fully functional by 2024, says Petroleum minister". Economic Times. 21 February 2023. 11 May 2023 रोजी पाहिले.
  6. ^ "Nelson complexity index" (PDF).
  7. ^ "Press Release Nayara Energy Limited" (PDF).
  8. ^ "BPCL's Kochi refinery now the largest public sector refining unit in India".
  9. ^ "Mangalore Refinery and Petrochemicals Limited".
  10. ^ "Indian Oil to expand Panipat refinery with capex of Rs 32,946 crore". Business Standard. 27 February 2021. 17 October 2022 रोजी पाहिले.
  11. ^ "IOC's Gujrat refinery to expand capacity to 18 MTPA by 2020". Financial Express. 1 September 2016. 17 October 2022 रोजी पाहिले.
  12. ^ "HPCL-Mittal Energy Limited".
  13. ^ "Chennai Petroleum Corporation Limited".
  14. ^ "India's HPCL to operate Vizag refinery at expanded capacity from end-June". The Economic Times. 2023-01-22. ISSN 0013-0389. 2023-02-24 रोजी पाहिले.
  15. ^ "Fitch Affirms Hindustan Petroleum at 'BBB-'".
  16. ^ "Refining | IndianOil Refining". 2021-06-13 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2023-06-12 रोजी पाहिले.
  17. ^ "Privatisation-bound BPCL acquires OQ's stake in Bina refinery". Business Standard. 31 March 2021. 11 May 2023 रोजी पाहिले.
  18. ^ "Investor Presentation - Bharat Petroleum FY21" (PDF).
  19. ^ "About Us".
  20. ^ "Fitch Affirms Hindustan Petroleum at 'BBB-'".
  21. ^ "IOC expanding Barauni refinery as part of ₹2.05 tn projects under implementation". Live Mint. 27 August 2020. 17 October 2022 रोजी पाहिले.
  22. ^ Singh, Bikash (30 December 2021). "Numaligarh Refinery achieves financial closure for its upcoming refinery expansion project". Economic Times. 17 October 2022 रोजी पाहिले.
  23. ^ "Fitch Affirms Bharat Petroleum at 'BBB-'".
  24. ^ "IOC, CPCL start working on Rs 31,580-cr refinery project at Nagapattinam". Business Standard. 27 September 2021. 17 October 2022 रोजी पाहिले.
  25. ^ "IOC to invest Rs 740 crore to raise Digboi refinery capacity in Assam". Business Standard. 30 June 2022. 17 October 2022 रोजी पाहिले.
  26. ^ "HPCL to commission Barmer refinery by January 2025: co exec S Bharathan". economic times. ९ फेब्रुवारी २०२४. २५ एप्रिल २०२४ रोजी पाहिले.
  27. ^ "Ratnagiri super refinery project once again snowballs into controversy". Deccan Herald. 25 April 2023. 11 May 2023 रोजी पाहिले.