फ्रान्सच्या राज्यकर्त्यांची यादी
फ्रान्सच्या सम्राटांनी इ.स. ४८६ ते इ.स. १८७० ह्या प्रदीर्घ काळादरम्यान फ्रान्स व युरोप तसेच जगातील अनेक प्रदेशांवर राज्य केले. खालील यादीत "फ्रॅंकांचा राजा", "फ्रान्सचा राजा", "फ्रेंचांचा राजा" किंवा "फ्रेंचांचा सम्राट" इत्यादी पदे असलेल्या व्यक्तींची माहिती दिली आहे.
ह्या राज्यकर्त्यांव्यतिरिक्त दोनवेळा फ्रान्समध्ये साम्राज्य स्थापन करण्याचे प्रयत्न केले गेले. इ.स. १८०४ ते १८१५ दरम्यान पहिले फ्रेंच साम्राज्य तर इ.स. १८५२ ते १८७० दरम्यान दुसरे फ्रेंच साम्राज्य अस्तित्वात होते.
मेरोव्हिंजियन घराणे (428–751)
संपादनचित्र | नाव | कधीपासून | कधीपर्यंत | मागील राजासोबत नाते | पद |
---|---|---|---|---|---|
क्लोदियो (Clodion le Chevelu) |
428 | 445/448 | सालियन फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs saliens) | ||
Merovech (Mérovée) |
445/448 | 457 | • Son of Chlodio | सालियन फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs saliens) | |
Childeric I (Childéric Ier) |
457 | 481/482 | • Son of Merovech | सालियन फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs saliens) | |
Clovis I (Clovis Ier) |
481/482 | 511 | • Son of Childeric I | फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) | |
Childebert I (Childebert Ier) |
511 | 23 डिसेंबर 558 | • Son of Clovis I | King of Paris (Roi de Paris) | |
Chlothar I the Old (Clotaire Ier le Vieux) |
23 डिसेंबर 558 | 29 नोव्हेंबर 561 | • Son of Clovis I • Younger brother of Childebert I |
फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) | |
Charibert I (Caribert Ier) |
29 नोव्हेंबर 561 | 567 | • Son of Chlothar I | King of Paris (Roi de Paris) | |
Chilperic I (Chilpéric Ier) |
567 | 584 | • Son of Chlothar I • Younger brother of Charibert I |
King of Paris (Roi de Paris) King of Neustria (Roi de Neustrie) | |
Chlothar II the Great, the Young (Clotaire II le Grand, le Jeune) |
584 | 18 ऑक्टोबर 629 | • Son of Chilperic I | King of Neustria (Roi de Neustrie) King of Paris (Roi de Paris) (595–629) फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) (613–629) | |
Dagobert I (Dagobert Ier) |
18 ऑक्टोबर 629 | 19 जानेवारी 639 | • Son of Chlothar II | फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) | |
Clovis II the Lazy (Clovis II le Fainéant) |
19 जानेवारी 639 | 31 ऑक्टोबर 657 | • Son of Dagobert I | King of Neustria and Burgundy (Roi de Neustrie et de Bourgogne) | |
Chlothar III (Clotaire III) |
31 ऑक्टोबर 657 | 673 | • Son of Clovis II | King of Neustria and Burgundy (Roi de Neustrie et de Bourgogne) फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) (657–663) | |
Childeric II (Childéric II) |
673 | 675 | • Son of Clovis II • Younger brother of Chlothar III |
फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) | |
Theuderic III (Thierry III) |
675 | 691 | • Son of Clovis II • Younger brother of Childeric II |
King of Neustria (Roi de Neustrie) फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) (687–691) | |
Clovis IV (Clovis IV) |
691 | 695 | • Son of Theuderic III | फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) | |
Childebert III the Just (Childebert III le Juste) |
695 | 23 एप्रिल 711 | • Son of Theuderic III • Younger brother of Clovis IV |
फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) | |
Dagobert III | 23 एप्रिल 711 | 715 | • Son of Childebert III | फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) | |
Chilperic II (Chilpéric II) |
715 | 13 फेब्रुवारी 721 | • Probably son of Childeric II | King of Neustria and Burgundy (Roi de Neustrie et de Bourgogne) फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) (719–721) |
The last Merovingian kings, known as the lazy kings (rois fainéants), did not hold any real political power, while the मेor of the Palace governed instead. When Theuderic IV died in 737, मेor of the Palace Charles Martel left the throne vacant and continued to rule until his own death in 741. His sons Pepin and Carloman briefly restored the Merovingian dynasty by raising Childeric III to the throne in 743. In 751, Pepin deposed Childerich and acceded to the throne.
चित्र | नाव | कधीपासून | कधीपर्यंत | मागील राजासोबत नाते | पद |
---|---|---|---|---|---|
Childeric III (Childéric III) |
743 | नोव्हेंबर 751 | • Son of Chilperic II or of Theuderic IV | फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) |
कॅरोलिंजियन घराणे (751–987)
संपादनचित्र | नाव | कधीपासून | कधीपर्यंत | मागील राजासोबत नाते | पद |
---|---|---|---|---|---|
बुटका पेपिन (Pépin le Bref) |
752 | 24 सप्टेंबर 768 | • Son of Charles Martel | फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) | |
पहिला कार्लोमन | 24 सप्टेंबर 768 | 4 डिसेंबर 771 | • पेपिनचा मुलगा | फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) | |
शार्लमेन (पहिला शार्ल) | 24 सप्टेंबर 768 | 28 जानेवारी 814 | • पेपिनचा मुलगा | फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) रोमन सम्राट (Imperator Romanorum) (800–814) | |
भक्त लुई (Louis Ier le Pieux, le Débonnaire) |
28 जानेवारी 814 | 20 जून 840 | • शार्लमेनचा मुलगा | फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) रोमन सम्राट (Imperator Romanorum) | |
दुसरा शार्ल (Charles II le Chauve) |
20 जून 840 | 6 ऑक्टोबर 877 | • लुईचा मुलगा | फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) रोमन सम्राट (Imperator Romanorum) (875–877) | |
दुसरा लुई (Louis II le Bègue) |
6 ऑक्टोबर 877 | 10 एप्रिल 879 | • दुसऱ्या शार्लचा मुलगा | फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) | |
तिसरा लुई | 10 एप्रिल 879 | 5 ऑगस्ट 882 | • दुसऱ्या लुईचा मुलगा | फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) | |
दुसरा कार्लोमन | 5 ऑगस्ट 882 | 6 डिसेंबर 884 | • दुसऱ्या लुईचा मुलगा | फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) | |
तिसरा शार्ल (Charles le Gros) |
20 मे 885 | 13 जानेवारी 888 | • | फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) रोमन सम्राट (Imperator Romanorum) (881–887) | |
Odo of Paris (Eudes de Paris) |
29 फेब्रुवारी 888 | 1 जानेवारी 898 | फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) | ||
तिसरा शार्ल (Charles III le Simple) |
28 जानेवारी 893 | 30 जून 922 | फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) | ||
रॉबर्ट पहिला (Robert Ier) |
30 जून 922 | 15 जून 923 | फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) | ||
रुडॉल्फ (Raoul de France) |
13 जुलै 923 | 14 जानेवारी 936 | फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) | ||
चौथा लुई from overseas (Louis IV d'Outremer) |
19 जून 936 | 10 सप्टेंबर 954 | • Son of Charles III | फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) | |
लोथेअर (Lothaire de France) |
12 नोव्हेंबर 954 | 2 मार्च 986 | • चौथ्या लुईचा मुलगा | फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) | |
पाचवा लुई (Louis V le Fainéant) |
8 जून 986 | 22 मे 987 | • लोथेअरचा मुलगा | फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) |
कॅपेशियन घराणे (987–1792)
संपादनकॅपेत वंश (987–1328)
संपादनचित्र | चिन्ह | नाव | कधीपासून | कधीपर्यंत | मागील राजासोबत नाते | पद |
---|---|---|---|---|---|---|
ह्यू कॅपेत (Hugues Capet) |
3 जुलै 987 | 24 ऑक्टोबर 996 | • पहिल्या रॉबर्टचा नातू | फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) | ||
[ चित्र हवे ] | align="center" | दुसरा रॉबर्ट (Robert II le Pieux, le Sage) |
24 ऑक्टोबर 996 | 20 जुलै 1031 | • ह्यू कॅपेतचा मुलगा | फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) |
पहिला हेन्री (Henri Ier) |
20 जुलै 1031 | 4 ऑगस्ट 1060 | • दुसऱ्या रॉबर्टचा मुलगा | फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) | ||
पहिला फिलिप (Philippe Ier l' Amoureux) |
4 ऑगस्ट 1060 | 29 जुलै 1108 | • पहिल्या हेन्रीचा मुलगा | फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) | ||
सहावा लुई (Louis VI le Gros) |
29 जुलै 1108 | 1 ऑगस्ट 1137 | • पहिल्या फिलिपचा मुलगा | फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) | ||
सातवा लुई (Louis VII le Jeune) |
1 ऑगस्ट 1137 | 18 सप्टेंबर 1180 | • सहाव्या लुईचा मुलगा | फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) | ||
[ चित्र हवे ] | दुसरा फिलिप ऑगस्टस (Philippe II Auguste) |
18 सप्टेंबर 1180 | 14 जुलै 1223 | • सातव्या लुईचा मुलगा | फ्रॅंकांचा राजा (Roi des Francs) फ्रान्सचा राजा (Roi de France) | |
आठवा लुई (Louis VIII le Lion) |
14 जुलै 1223 | 8 नोव्हेंबर 1226 | • दुसऱ्या फिलिपचा मुलगा | फ्रान्सचा राजा (Roi de France) | ||
नववा लुई (Saint Louis) |
8 नोव्हेंबर 1226 | 25 ऑगस्ट 1270 | • आठव्या लुईचा मुलगा | फ्रान्सचा राजा (Roi de France) | ||
तिसरा फिलिप (Philippe III le Hardi) |
25 ऑगस्ट 1270 | 5 ऑक्टोबर 1285 | • नवव्या लुईचा मुलगा | फ्रान्सचा राजा (Roi de France) | ||
[ चित्र हवे ] | चौथा फिलिप (Philippe IV le Bel) |
5 ऑक्टोबर 1285 | 29 नोव्हेंबर 1314 | • तिसऱ्या फिलिपचा मुलगा | फ्रान्स व नाबाराचा राजा (Roi de France et de Navarre) | |
दहावा लुई (Louis X le Hutin) |
29 नोव्हेंबर 1314 | 5 जून 1316 | • चौथ्या फिलिपचा मुलगा | फ्रान्स व नाबाराचा राजा (Roi de France et de Navarre) | ||
पहिला जॉन (Jean Ier le Posthume) |
15 नोव्हेंबर 1316 | 20 नोव्हेंबर 1316 | • दहाव्या लुईचा मुलगा | फ्रान्स व नाबाराचा राजा (Roi de France et de Navarre) | ||
पाचवा फिलिप (Philippe V le Long) |
20 नोव्हेंबर 1316 | 3 जानेवारी 1322 | • चौथ्या फिलिपचा मुलगा • दहाव्या लुईचा धाकटा भाऊ |
फ्रान्स व नाबाराचा राजा (Roi de France et de Navarre) | ||
चौथा शार्ल (Charles IV le Bel) |
3 जानेवारी 1322 | 1 फेब्रुवारी 1328 | • चौथ्या फिलिपचा मुलगा • पाचव्या फिलिपचा धाकटा भाऊ |
फ्रान्स व नाबाराचा राजा (Roi de France et de Navarre) |
व्हालोईचे घराणे (1328–1589)
संपादनचित्र | चिन्ह | नाव | कधीपासून | कधीपर्यंत | मागील राजासोबत नाते | पद |
---|---|---|---|---|---|---|
व्लालोईचा सहावा फिलिप of Valois (Philippe VI de Valois, le Fortuné) |
1 एप्रिल 1328 | 22 ऑगस्ट 1350 | • तिसऱ्या फिलिपचा नातू | फ्रान्सचा राजा (Roi de France) | ||
दुसरा जॉन (Jean II le Bon) |
22 ऑगस्ट 1350 | 8 एप्रिल 1364 | • सहाव्या फिलिपचा मुलगा | फ्रान्सचा राजा (Roi de France) | ||
पाचवा शार्ल (Charles V le Sage) |
8 एप्रिल 1364 | 16 सप्टेंबर 1380 | • दुसऱ्या जॉनचा मुलगा | फ्रान्सचा राजा (Roi de France) | ||
सहावा शार्ल (Charles VI le Bienaimé, le Fol) |
16 सप्टेंबर 1380 | 21 ऑक्टोबर 1422 | • पाचव्या शार्लचा मुलगा | फ्रान्सचा राजा (Roi de France) | ||
सातवा शार्ल (Charles VII le Victorieux, le Bien-Servi) |
21 ऑक्टोबर 1422 | 22 जुलै 1461 | • सहाव्या शार्लचा मुलगा | फ्रान्सचा राजा (Roi de France) | ||
अकरावा लुई (Louis XI le Prudent, l'Universelle Aragne) |
22 जुलै 1461 | 30 ऑगस्ट 1483 | • सातव्या शार्लचा मुलगा | फ्रान्सचा राजा (Roi de France) | ||
आठवा शार्ल (Charles VIII l'Affable) |
30 ऑगस्ट 1483 | 7 एप्रिल 1498 | • अकराव्या लुईचा मुलगा | फ्रान्सचा राजा (Roi de France) |
ओर्लियों शाखा (1498–1515)
संपादनचित्र | चिन्ह | नाव | कधीपासून | कधीपर्यंत | मागील राजासोबत नाते | पद |
---|---|---|---|---|---|---|
बारावा लुई (Louis XII le Père du Peuple) |
7 एप्रिल 1498 | 1 जानेवारी 1515 | • पाचव्या शार्लचा पणतू | फ्रान्सचा राजा (Roi de France) |
ओर्लियों-ॲंगोलेम शाखा (1515–1589)
संपादनचित्र | चिन्ह | नाव | कधीपासून | कधीपर्यंत | मागील राजासोबत नाते | पद |
---|---|---|---|---|---|---|
पहिला फ्रांस्वा (François Ier le Père et Restaurateur des Lettres) |
1 जानेवारी 1515 | 31 मार्च 1547 | • पाचव्या शार्लचा खापरपणतू • बाराव्या लुईचा जावई |
फ्रान्सचा राजा (Roi de France) | ||
दुसरा हेन्री (Henri II) |
31 मार्च 1547 | 10 जुलै 1559 | • पहिल्या फ्रांस्वाचा मुलगा | फ्रान्सचा राजा (Roi de France) | ||
दुसरा फ्रांस्वा (François II) |
10 जुलै 1559 | 5 डिसेंबर 1560 | • दुसऱ्या हेन्रीचा मुलगा | फ्रान्सचा राजा (Roi de France) स्कॉट्सचा राजा (1558–1560) | ||
नववा शार्ल | 5 डिसेंबर 1560 | 30 मे 1574 | • Son of Henry II • दुसऱ्या फ्रांस्वाचा धाकटा भाऊ |
फ्रान्सचा राजा (Roi de France) | ||
तिसरा हेन्री (Henri III) |
30 मे 1574 | 2 ऑगस्ट 1589 | • दुसऱ्या हेन्रीचा मुलगा • नवव्या शार्लचा धाकटा भाऊ |
फ्रान्सचा राजा (Roi de France) पोलंडचा राजा व लिथुएनियाचा ड्यूक (1573–1575) |
बुर्बोंचे घराणे (1589–1792)
संपादनचित्र | चिन्ह | नाव | कधीपासून | कधीपर्यंत | मागील राजासोबत नाते | पद |
---|---|---|---|---|---|---|
चौथा हेन्री (Henri IV, le Bon Roi Henri, le Vert-Galant) |
2 ऑगस्ट 1589 | 14 मे 1610 | • नवव्या लुईचा दहावा वंशज | फ्रान्स व नाबाराचा राजा (Roi de France et de Navarre) | ||
तेरावा लुई (Louis XIII le Juste) |
14 मे 1610 | 14 मे 1643 | • चौथ्या हेन्रीचा मुलगा | फ्रान्स व नाबाराचा राजा (Roi de France et de Navarre) | ||
चौदावा लुई (Louis XIV le Grand, le Roi Soleil) |
14 मे 1643 | 1 सप्टेंबर 1715 | • तेराव्या लुईचा मुलगा | फ्रान्स व नाबाराचा राजा (Roi de France et de Navarre) | ||
पंधरावा लुई (Louis XV le Bien-Aimé) |
1 सप्टेंबर 1715 | 10 मे 1774 | • चौदाव्या लुईचा पणतू | फ्रान्स व नाबाराचा राजा (Roi de France et de Navarre) | ||
सोळावा लुई (Louis XVI le Restaurateur de la Liberté Française) |
10 मे 1774 | 21 सप्टेंबर 1792 | • पंधराव्या लुईचा नातू | फ्रान्स व नाबाराचा राजा (Roi de France et de Navarre) (1774–1791) फ्रेंचांचा राजा (Roi des Français) (1791–1792) |
पहिले फ्रेंच प्रजासत्ताक (1792–1804)
संपादननेपोलियनने १७९२ साली पहिले फ्रेंच प्रजासत्ताक स्थापन केले व स्वतःला फ्रेंचांचा सम्राट ही पदवी दिली.
बोनापार्ट घराणे (1804–1814)
संपादनचित्र | चिन्ह | नाव | कधीपासून | कधीपर्यंत | मागील राजासोबत नाते | पद |
---|---|---|---|---|---|---|
नेपोलियन बोनापार्ट (Napoléon Ier, le Grand) |
18 मे 1804 | 11 एप्रिल 1814 | - | फ्रेंचांचा सम्राट (Empereur des Français) |
बुर्बोंच्या घराण्याची पुनर्स्थापना (1814–1815)
संपादनचित्र | चिन्ह | नाव | कधीपासून | कधीपर्यंत | मागील राजासोबत नाते | पद |
---|---|---|---|---|---|---|
अठरावा लुई | 11 एप्रिल 1814 | 20 मार्च 1815 | • सोळाव्या लुईचा धाकटा भाऊ | फ्रान्स व नाबाराचा राजा (Roi de France et de Navarre) |
पहिले फ्रेंच साम्राज्य (शंभर दिवस, 1815)
संपादनचित्र | चिन्ह | नाव | कधीपासून | कधीपर्यंत | मागील राजासोबत नाते | पद |
---|---|---|---|---|---|---|
नेपोलियन (Napoléon Ier) |
20 मार्च 1815 | 22 जून 1815 | - | फ्रेंचांचा सम्राट (Empereur des Français) | ||
दुसरा नेपोलियन (Napoléon II) [१] |
22 जून 1815 | 7 जुलै 1815 | • नेपोलियनचा मुलगा | फ्रेंचांचा सम्राट (Empereur des Français) |
बुर्बोंचे घराणे (1815–1830)
संपादनचित्र | चिन्ह | नाव | कधीपासून | कधीपर्यंत | मागील राजासोबत नाते | पद |
---|---|---|---|---|---|---|
अठरावा लुई | 7 जुलै 1815 | 16 सप्टेंबर 1824 | • सोळाव्या लुईचा धाकटा भाऊ | फ्रान्स व नाबाराचा राजा (Roi de France et de Navarre) | ||
दहावा शार्ल | 16 सप्टेंबर 1824 | 2 ऑगस्ट 1830 | • अठराव्या लुईचा धाकटा भाऊ | फ्रान्स व नाबाराचा राजा (Roi de France et de Navarre) |
ओर्लियोंचे घराणे (1830–1848)
संपादनचित्र | चिन्ह | नाव | कधीपासून | कधीपर्यंत | मागील राजासोबत नाते | पद |
---|---|---|---|---|---|---|
[ चित्र हवे ] | पहिला लुई-फिलिप (Louis Philippe, le Roi Citoyen) |
9 ऑगस्ट 1830 | 24 फेब्रुवारी 1848 | • तेराव्या लुईचा सहावा वंशज | फ्रेंचांचा राजा (Roi des Français) |
दुसरे फ्रेंच प्रजासत्ताक (1848–1852)
संपादनदुसरे फ्रेंच प्रजासत्ताक १८४८ ते १८५२ दरम्यान अस्तित्वात होते.
बोनापार्टचे घराणे, दुसरे फ्रेंच साम्राज्य (1852–1870)
संपादनचित्र | चिन्ह | नाव | कधीपासून | कधीपर्यंत | मागील राजासोबत नाते | पद |
---|---|---|---|---|---|---|
नेपोलियन तिसरा (Napoléon III) |
2 डिसेंबर 1852 | 4 सप्टेंबर 1870 | • पहिल्या नेपोलियनचा भाचा | फ्रेंचांचा सम्राट (Empereur des Français) |
टीपा
संपादन- ^ From 22 जून to 7 जुलै 1815, Bonapartists considered Napoleon II as the legitimate heir to the throne, his father having abdicated in his favor. However, the young child's reign was entirely fictional, as he was residing in ऑस्ट्रिया with his mother. Louis XVIII was reinstalled as king on 7 जुलै.