नेत्रावळी (नेत्रोळी किंवा नेतुर्लिम Neturlim) हे दक्षिण गोवा जिल्ह्यातल्या सांगे तालुक्यातील ४०७५ हेक्टर क्षेत्राचे गाव आहे.

  ?नेत्रावळी

गोवा • भारत
—  गाव  —
प्रमाणवेळ भाप्रवे (यूटीसी+५:३०)
क्षेत्रफळ
उंची
४०.७५ चौ. किमी
• ७२.१२८ मी
जवळचे शहर सांगे
जिल्हा दक्षिण गोवा
तालुका/के सांगे
लोकसंख्या
घनता
लिंग गुणोत्तर
१,७०९ (2011)
• ४१/किमी
१,०७९ /
भाषा कोंकणी, मराठी

भौगोलिक स्थान व लोकसंख्या

संपादन

नेत्रावळी हे दक्षिण गोवा जिल्ह्यातल्या सांगे तालुक्यातील ४०७५ हेक्टर क्षेत्राचे गाव असून २०११ च्या जनगणनेनुसार ह्या गावात ३८७ कुटुंबे व एकूण १७०९ लोकसंख्या आहे. ह्याच्या सर्वात जवळचे शहर सांगे २८ किलोमीटर अंतरावर आहे. यामध्ये ८२२ पुरुष आणि ८८७ स्त्रिया आहेत. यामध्ये अनुसूचित जातीचे लोक १८ असून अनुसूचित जमातीचे ८२६ लोक आहेत.ह्या गावाचा जनगणना स्थल निर्देशांक ६२७०१८ [] आहे.

साक्षरता

संपादन
  • एकूण साक्षर लोकसंख्या: १२९२
  • साक्षर पुरुष लोकसंख्या: ६७७ (८२.३६%)
  • साक्षर स्त्री लोकसंख्या: ६१५ (६९.३३%)

शैक्षणिक सुविधा

संपादन

गावात २ शासकीय पूर्व-प्राथमिक शाळा आहेत. गावात ३ शासकीय प्राथमिक शाळा आहेत. गावात १ शासकीय कनिष्ठ माध्यमिक शाळा आहे. गावात १ शासकीय माध्यमिक शाळा आहे. सर्वात जवळील उच्च माध्यमिक शाळा कुडचडे येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील पदवी महाविद्यालय केपे येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील अभियांत्रिकी महाविद्यालय शिरोडा येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील वैद्यकीय महाविद्यालय बांबोळी येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील व्यवस्थापन संस्था कुडचडे येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील पॉलिटेक्निक काकोडा येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील व्यावसायिक प्रशिक्षण शाळा काकोडा येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील अनौपचारिक प्रशिक्षणकेंद्र मडगाव येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील अपंगांसाठी खास शाळा केला येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे.

वैद्यकीय सुविधा (शासकीय)

संपादन

सर्वात जवळील सामूहिक आरोग्य केंद्र १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील प्राथमिक आरोग्य केंद्र १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात १ प्राथमिक आरोग्य उपकेंद्र आहे. सर्वात जवळील प्रसूति व बालकल्याण केंद्र १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळचे क्षयरोग उपचार केंद्र १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील ॲलोपॅथी रुग्णालय १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील पर्यायी औषधोपचार रुग्णालय १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात १ दवाखाना आहे. सर्वात जवळील पशुवैद्यकीय रुग्णालय १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात १ कुटुंबकल्याण केंद्र आहे.

पिण्याचे पाणी

संपादन

गावात शुद्धीकरण केलेल्या नळाच्या पाण्याचा पुरवठा आहे. गावात झाकलेल्या विहिरीच्या पाण्याचा पुरवठा आहे. गावात ट्यूबवेलच्या/बोअरवेलच्या पाण्याचा पुरवठा आहे. गावात झऱ्याच्या पाण्याचा पुरवठा आहे. गावात नदी / कालव्याच्या पाण्याचा पुरवठा आहे. गावात तलाव /तळे/सरोवर यातील पाण्याचा पुरवठा आहे.

स्वच्छता

संपादन

गावात गटारव्यवस्था उघडी आहे. सांडपाणी थेट जलस्रोतांमध्ये सोडले जाते. या क्षेत्राचा संपूर्ण स्वच्छता अभियानात समावेश नाही. गावात सार्वजनिक स्वच्छता गृह उपलब्ध नाही.

संपर्क व दळणवळण

संपादन

गावात पोस्ट ऑफिस उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील पोस्ट ऑफिस १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात उपपोस्ट ऑफिस उपलब्ध आहे. गावाचा पिन कोड ४०३७०२ आहे. गावात दूरध्वनी उपलब्ध आहे. गावात सार्वजनिक दूरध्वनी केंद्र उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील सार्वजनिक दूरध्वनी केंद्र १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात मोबाईल फोन सुविधा उपलब्ध आहे. गावात इंटरनेट सुविधा उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील इंटरनेट सुविधा १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात खाजगी कूरियर उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील खाजगी कूरियर १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात शासकीय बस सेवा उपलब्ध आहे. गावात खाजगी बस सेवा उपलब्ध आहे. गावात रेल्वे स्थानक उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील रेल्वे स्थानक १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात ऑटोरिक्षा व टमटम उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील ऑटोरिक्षा व टमटम १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात टॅक्सी उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील टॅक्सी १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात व्हॅन उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील व्हॅन १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील राष्ट्रीय महामार्ग १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. राज्य महामार्ग गावाला जोडलेला नाही.सर्वात जवळील राज्य महामार्ग १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. जिल्यातील मुख्य रस्ता गावाला जोडलेला आहे. जिल्ह्यातील दुय्यम रस्ता गावाला जोडलेला नाही.सर्वात जवळील जिल्ह्यातील दुय्यम रस्ता १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील कच्चा रस्ता ५ किलोमीटरहून कमी अंतरावर आहे. सर्वात जवळील वाहतुकीयोग्य जलमार्ग १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे.

बाजार व पतव्यवस्था

संपादन

गावात एटीएम नाही. सर्वात जवळील एटीएम १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात व्यापारी बँक आहे. गावात सहकारी बँक उपलब्ध आहे. गावात शेतकी कर्ज संस्था उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील शेतकी कर्ज संस्था ५ ते १० किलोमीटर अंतरावर आहे. गावात स्वयंसहाय्य गट उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील स्वयंसहाय्य गट १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात रेशन दुकान उपलब्ध आहे. गावात मंडया/कायमचा बाजार उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील मंडया/कायमचा बाजार १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात आठवड्याचा बाजार भरत नाही.सर्वात जवळील आठवड्याचा बाजार १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात कृषी उत्पन्न बाजार समिती उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील कृषी उत्पन्न बाजार समिती १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे.

आरोग्य

संपादन

गावात एकात्मिक बाल विकास योजना (पोषण आहार केंद्र) उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील एकात्मिक बाल विकास योजना (पोषण आहार केंद्र) १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात अंगणवाडी (पोषण आहार केंद्र) उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील अंगणवाडी (पोषण आहार केंद्र) ५ ते १० किलोमीटर अंतरावर आहे. गावात इतर पोषण आहार केंद्र उपलब्ध आहे. गावात आशा स्वयंसेविका उपलब्ध आहे. गावात समाज भवन (टीव्ही सह/शिवाय) उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील समाज भवन (टीव्ही सह/शिवाय) १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात क्रीडांगण उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील क्रीडांगण १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात खेळ/करमणूक केंद्र उपलब्ध आहे. गावात चित्रपटगृह / व्हिडिओ केंद्र उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील चित्रपटगृह / व्हिडिओ केंद्र १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात सार्वजनिक ग्रंथालय उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील सार्वजनिक ग्रंथालय १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात सार्वजनिक वाचनालय उपलब्ध नाही.सर्वात जवळील सार्वजनिक वाचनालय १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात वृत्तपत्र पुरवठा आहे. गावात विधानसभा मतदान केंद्र उपलब्ध आहे. गावात जन्म व मृत्यु नोंदणी केंद्र उपलब्ध आहे.

पर्यटन

संपादन

हा भाग गोव्याचे महाबळेश्वर म्हणून ओळखला जातो. या गावाची निवड आदर्श ग्राम योजनेत झाली होती. परंतु अंमलबजावणी योग्य रीतींने झाली नाही.[] गोपीनाथ मंदिरासमोर बुडबुड्याची तळी हे स्थान असून मध्यभागी चौकोनी दगड आहे. त्यावर सर्वत्र नेत्रासारख्या खुणा आहेत.[]

प्रतिदिनी २४ तासांचा वीजपुरवठा घरगुती वापरासाठी, शेतीसाठी व व्यापारी वापरासाठी उपलब्ध आहे.

जमिनीचा वापर

संपादन

नेत्रावळी ह्या गावात जमिनीचा वापर खालीलप्रमाणे होतो (हेक्टरमध्ये क्षेत्रफळ):

  • वन: ३१६६.१
  • बिगरशेती वापरात असलेली जमीन: ११०.६
  • लागवडीयोग्य पडीक जमीन: २६३.१
  • पिकांखालची जमीन: ५३५.२
  • एकूण कोरडवाहू जमीन: ३७०.२
  • एकूण बागायती जमीन: १६५

सिंचनाचे स्रोत खालीलप्रमाणे आहेत (हेक्टरमध्ये क्षेत्रफळ):

  • विहिरी / कूप नलिका: ५०
  • तलाव / तळी: ५
  • इतर: ११०

उत्पादन

संपादन

नेत्रावळी या गावी पुढील वस्तूंचे उत्पादन होते ( महत्त्वाच्या उतरत्या अनुक्रमाने): काजू,देशी दारू,भात,सुपारी

संदर्भ आणि नोंदी

संपादन
  1. ^ http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB.html
  2. ^ "'आदर्श ग्राम'चा विध्वंस!". लोकमत दैनिक. १४ फेब्रुवारी, इ.स. २०१६. |date= मधील दिनांक मूल्ये तपासा (सहाय्य)
  3. ^ केरकर, राजेंद्र (२०१२). ग्रामगाथा. गोवा: विवेकानंद साहित्य मंच. pp. १४.