बिआता ही एक चीन-तिबेटी भाषा आहे. जी ईशान्य भारतातील अनेक भागांमध्ये बिआता लोक बोलतात. यात मेघालय, आसाम, मिझोरम, मणिपूर आणि त्रिपुरामध्ये हे भाग येतात.[]

बिआता
भाषाकुळ
चीन-तिबेटी
  • कुकी चिन
    • मध्य कुकी-चिन भाषा
      • हमार भाषा
        • बिआता
लिपी लॅटिन लिपी
भाषा संकेत
ISO ६३९-३ biu

भौगोलिक वितरण

संपादन

बिआता भाषा खालील ठिकाणी बोलली जाते

मूलभूत शब्दसंग्रह

संपादन
बिआता भाषा मराठी
इम ने रिमिंग? तुझं नाव काय आहे?
के रिमिंग चू थियांगचोंसिंगा माझे नाव थियांगचोंसिंगा आहे
कि लोम (किलोम) धन्यवाद
नी दमिम? तू कसा आहेस?
की दाम मी ठीक आहे
तुई पाणी
फैवुआ हवा
बु (शिजवलेला) भात
इंगा(सा) मासे (मांस)
अर(सा) चिकन (मांस)
वोक्सा डुकराचे मांस
सियालसा गोमांस
केल्सा मटण
थलाइची भाजी
दाल मसूर
चियाल (ची-अल) मीठ
चिथलम (ची-थलम) साखर
आरोई कमी
मार्चा मिरची
ने पेह नोक रोह कृपया पुन्हा द्या (पुन्हा सर्व्ह करा).
अ इन्रुप पुरेसा
तुई ने पे रो कृपया पाणी द्या.
बु ने पे रो कृपया अन्न (भात) द्या.
अन् ने पे रो कृपया (साइड डिश) भाजी/मांस द्या.
इम नंग की पेक रंगली? काय देऊ?
इम? काय?
टिकिंटा? कधी? (भूतकाळ)
टिकिनीम? कधी? (भविष्यातील)
तकाम / ताक टिआनगि म? कुठे?
इंग्कानिम? कसे?
मंगठा. नीट झोप. ("गुड नाईट" च्या समतुल्य. )
इंग्कानिम की फे रंग मुआलसी? मी मुआलसीला कसे जाऊ?
Izaka'm एक माणूस Epu / Epi? याची किंमत काय आहे? (Epu हे पुल्लिंगी लिंग आहे, Epi हे स्त्रीलिंगी लिंग आहे)
Lôm takkan fe roh. सुखाचा प्रवास

संख्या

संपादन
हुअल
खटका
निका
ठुमका
लिका
रिंगाका
रुक्का
सारिका
रयतका
कुअक्का
१० सोमका
२० सोमिनिका
३० सोमिथुमका
४० सोमिलिका
५० सोमरींगाका
६० सोमरुक्का
७० सोमसारिका
८० सोमरीतका
९० सोमकुअक्का
१०० रिझाका
२०० रिझानिका
३०० रिझाथुमका
४०० रिझालिका
५०० रिझरिंगकाका
६०० रिझारुक्का
७०० रिळासारिका
८०० रिझारियातका
९०० रिझाकुअक्का
१००० सांगका
१०००० सिंगका
१००००० नुईका
१०००००० डप्का
१००००००० मिट्-इन
१०००००००० थलिर
१००००००००० वन्नुऐदाप

बियाता कॅलेंडर

संपादन

महिन्यांची नावे

संपादन
क्र. नाही. इंग्रजी बियाता दिवस
जानेवारी ट्युलबुल ३१
फेब्रुवारी वचंग २८ / २९
मार्च इताई ३१
एप्रिल रितुन ३०
मे थरलक ३१
जून इडोई ३०
जुलै थलामुर ३१
ऑगस्ट थलाझिंग ३१
सप्टेंबर थलाराम ३०
१० ऑक्टोबर रितांग ३१
११ नोव्हेंबर थलाफळ ३०
१२ डिसेंबर बिरीप ३१

आठवड्याच्या वारांची नावे

संपादन
क्र. नाही. मराठी बायट
रविवार पठ्यान्नी
सोमवार सिंफुटणी
मंगळवार सिन्नोक्नी
बुधवार निलानी
गुरुवार निलाइटम
शुक्रवार थलान्नी
शनिवार इनरिन्नी

संदर्भ

संपादन
  1. ^ Lalsim, R. (2005). Tribes of N.C.Hills, Assam. Assam: Cultural and Publicity Officer. pp. 61–105.