अहिराणी बोलीभाषा
(अहिराणी या पानावरून पुनर्निर्देशित)
अहिरराणी महाराष्ट्र भाषा
अहिराणी बोलीभाषा ह्या बोलीभाषेची शब्दसूची
विक्शनरी, या मुक्त शब्दकोशात पाहा/तपासा/अद्याप नसलेले शब्द/वाक्यांश जोडा अथवा सूची:मराठी बोलीभाषातील शब्द येथे मराठी बोलीभाषांची सामायिक शब्दसूची पहा
विक्शनरी, या मुक्त शब्दकोशात पाहा/तपासा/अद्याप नसलेले शब्द/वाक्यांश जोडा अथवा सूची:मराठी बोलीभाषातील शब्द येथे मराठी बोलीभाषांची सामायिक शब्दसूची पहा
खान्देशी | |
---|---|
अहिराणी | |
प्रदेश |
महाराष्ट्र गुजरात मध्य प्रदेश |
लोकसंख्या | १८.६० लक्ष (२०११) |
बोलीभाषा |
अहिराणी डांगरी(डांगी) गुजरी भिलाऊ |
भाषाकुळ |
हिंद-युरोपीय
|
लिपी |
देवनागरी (प्रचलित) गुजराती (प्रचलित) मोडी लिपी (पुर्वीची) |
भाषा संकेत | |
ISO ६३९-३ |
khn (खान्देशी) ahr (अहिराणी) |
![]() अहिराणी भाषेचा व्याप |
नावाची व्याप्ती
संपादनजवळपास ९५% टक्के खानदेशी माणसे अहिराणी बोलतात. ती त्यांची बोलीभाषा आहे. जळगाव, धुळे, नंदुरबार, औरंगाबाद तथा नाशिक जिल्ह्याच्या काही भागात अहिराणी भाषा बोलतात. उत्तर महाराष्ट्राच्या अमळनेर, साक्री, इंदवे, पारोळा, दोंडाईचा, शिरपूर, तळोदा, शहादा, धडगाव, नवापूर, नंदुरबार, धुळे, जळगाव, अक्कलकुवा, सिंदखेडा, चोपडा, एरंडोल, चाळीसगाव, भडगाव, पाचोरा, कळवण, सटाणा, मालेगाव, देवळा, बागलाण ह्या तालुक्यातील बहुतेक सर्व जाती जमातीची ती मायबोली भाषा आहे. गुजरातच्या सुरत, सोनगढ, व्यारा, उच्छल, निझर व मध्यप्रदेशच्या खेतिया, पानसेमल, सेंधवा आणि काही तालुक्यातही अहिराणी भाषा बोलतात.
साहित्य
संपादनअहिराणी बोली, शब्दकोश, लोकसाहित्य आणि व्याकरण विषयक पुस्तके
संपादन- नि. रा. पाटील यांनी खानदेशी भाषेवर आधारित ‘लेवा गण बोली’ भाषेचा शब्दकोश तयार केला आहे.
- अहिराणी शब्दकोश (अहिराणी- मराठी) (डॉ. रमेश सूर्यवंशी) : अहिराणी बोलीचा पहिला शब्दकोश.
- " 'वऱ्हाडी' आणि 'अहिराणी' बोलींचा तौलनिक अभ्यास" डॉ. पुरुषोत्तम सदानंद तायडे
- अहिराणी बोली सुलभ व्याकरण (डॉ. रमेश सुर्यवंशी)
- खान्देशातील कृषक जीवन सचित्रकोश (डॉ. रमेश सुर्यवंशी)
अन्य पुस्तके
संपादन- अहिराणी : आंतरराष्ट्रीय भाषा (डाॅ. बापूराव देसाई)
हेही पाहा
संपादनसंदर्भ व नोंदी
संपादनहा लेख/विभाग स्वत:च्या शब्दात विस्तार करण्यास मदत करा. |