रवींद्र ठाकूर
मराठी भाषेतील कादंबरीकार, लेखक, कवी, नाटककार व समीक्षक
प्र. डाॅ. रवींद्र नारायण ठाकूर (जन्म : उत्राण-जळगाव, १४ एप्रिल इ.स. १९५५]) हे सामाजिक जीवनाचे भान असणारे मराठी भाषेतील कादंबरीकार, लेखक, कवी, नाटककार व समीक्षक आहेत..त्यांचे वडील प्राथमिक शिक्षक होते. त्यांच्यामुळे रवींद्र ठाकूर यांना वाचनाची गोडी लागली.
| रवींद्र ठाकूर | |
|---|---|
|
रवींद्र ठाकूर | |
| जन्म नाव | रवींद्र नारायण ठाकूर |
| जन्म |
एप्रिल १४, इ.स. १९५५ उत्राण, ता. चाळीसगाव जळगाव जिल्हा, महाराष्ट्र, भारत |
| राष्ट्रीयत्व |
भारतीय  |
| कार्यक्षेत्र | प्राध्यापक |
| साहित्य प्रकार | कथा, कविता, कादंबरी, नाटक |
| विषय | सामाजिक, ग्रामीण |
| प्रसिद्ध साहित्यकृती |
महात्मा मराठी आणि ग्रामीण कादंबरी |
| पत्नी | नलिनी |
| अपत्ये | शर्मिष्ठा, प्रसाद |
ठाकूर यांनी डॉ. आनंद यादव यांच्या मार्गदर्शनाखाली र.वा. दिघे यांच्या साहित्यावर प्रबंध लिहून १९९० साली पीएच.डी. मिळवली.
शैक्षणिक कारकीर्द
संपादन- प्राथमिक शिक्षण – जीवन शिक्षण विद्या मंदिर, उत्राण, ता. एरंडोल, जि. जळगाव.
- माध्यमिक शिक्षण – शेट जमनादास जाजू विद्यालय, उत्राण, ता. एरंडोल, जि. जळगाव.
- उच्च माध्यमिक शिक्षण – संत ज्ञानेश्वर महाविद्यालय, सोयगाव, जि. जळगाव
- पदव्युत्तर शिक्षण – औरंगाबाद मराठवाडा विद्यापीठ (एम.ए. मराठी)
- पीएच.डी. – पुणे विद्यापीठ (१९९०)
अध्यापकीय कारकीर्द
संपादन- उदयगिरी महाविद्यालय, उदगीर-जि. लातूर
- यशवंतराव चव्हाण महाविद्यालय, कोल्हापूर.(१९८५ ते १९९२)
- मराठी विभाग, शिवाजी विद्यापीठ, कोल्हापूर.(१९९२ ते २०१७)
- कला व वाणिज्य महाविद्यालय, दौंड.
- मास्टर दीनानाथ मंगेशकर महाविद्यालय, औराद शहाजानी, ता. निलंगा, जि. लातूर
- २०१७मध्ये प्रोफेसर आणि विभागप्रमुख या पदावरून शिवाजी विद्यापीठातून सेवानिवृत्त..
प्रकाशित साहित्य
संपादन- अनिकेत (कविता संग्रह, १९८१)
- आत्मसंवाद (संपादित, २००६)
- आनंद यादव : व्यक्ती आणि वाङ्मय (समीक्षा, १९९३)
- साहित्यिक आनंद यादव (समीक्षा, २०११)
- आविष्कार (संपादित, २०१३)
- उद्या पुहा हाच खेळ (कादंबरी, १९९९)
- क्रांतिजागर (महात्मा फुले यांची संपादित कविता, १९९९)
- क्रांतिसंगर (नाटक, २०११)
- चर्चा आणि चिकित्सा (समीक्षा, २०११)
- तात्पर्य (आगामी - समीक्षात्मक पुस्तक)
- दस्तुरखुद्द (कविता संग्रह, २००४)
- दाही दिशा (आगामी कादंबरी)
- धर्मयुद्ध (कादंबरी, २००३)
- निवडणुकीतील घोटाळे ( अनुवादित, २००१)
- पीळ आणि इतर कथा (कथासंग्रह, २०१६)
- ना.वि. जोशीकृत पुणे वर्णन (संपादित,२००१)
- प्रवाह आणि प्रतिक्रिया : १९७५ नंतरच्या कवितेचा साक्षेपी आढावा (समीक्षा, १९९९)
- मराठी आणि ग्रामीण कादंबरी (समीक्षा, १९९३)
- मराठी कादंबरी : समाजशास्त्रीय समीक्षा (समीक्षा, २००७)
- महात्मा (कादंबरी, १९९९)
- Mahatma - The Great Soul (मराठीतून इंग्रजीत अनुवादित, २००९)
- महानायक : महात्मा फुले (मराठीतून हिंदीत अनुवादित, २०१६)
- महारथी कर्ण (नाटक, २०१७)
- कादंबरीकार : र.वा.दिघे (समीक्षा, १९९५)
- व्हायरस (कादंबरी, २००८)
- साहित्य संवाद (संपादित,२००३)
- साहित्य : समीक्षा आणि संवाद (समीक्षा, १९९९)
आकाशवाणीवरील प्रसारणे
संपादन- सोलापूर : महात्मा कादंबरीचे क्रमश: प्रसारण (कोल्हापूर आकाशवाणी २००१ व सोलापूर आकाशवाणी, २००२)
रवींद्र ठाकूर यांच्या साहित्यावर झालेले संशोधन
संपादनएम.फिल.
संपादन- अनुसया पाटील - शिवाजी विद्यापीठ, कोल्हापूर
- गंगा लोंढे - शिवाजी विद्यापीठ, कोल्हापूर
- बाजीराव लवटे - मुक्त विद्यापीठ, नाशिक
- मनीषा हरिहर - शिवाजी विद्यापीठ, कोल्हापूर
पीएच.डी.
संपादन- आशा महाजन - नागपूर विद्यापीठ
- जी.एस. रंदिल - मराठवाडा विद्यापीठ (औरंगाबाद)
- स्नेहल पाटील - राणी चन्नम्मा विद्यापीठ zve45678990isIandwasof(बेळगाव.
प्रकल्प
संपादन- Minor Resrarch Project - डॉ. विनोद राठोड - रवींद्र ठाकूर यांच्या कादंबऱ्यांची समाजशास्त्रीय चिकित्सा (दिल्लीचा विद्यापीठ अनुदान आयोग).
विशेषांक
संपादन- वारूळ - रवींद्र ठाकूर विशेषांक, डिसेंबर २०१६, जाने./फेब्रु. २०१७
संमेलनाचे अध्यक्षपद
संपादन- ग्रामीण साहित्य संमेलन, पलूस. २०१२
- दहावे जनसाहित्य संमेलन, मोझरी. २००५
- पारिवारिक साहित्य संमेलन, आरग (मिरज) २००४
- समतावादी विद्यार्थी साहित्य संमेलन, कोल्हापूर. २०१२
पुरस्कार
संपादन- भि.ग. रोहमारे उत्कृष्ट ग्रंथ पुरस्कार - १९९५. (मराठी ग्रामीण कादंबरी या पुस्तकासाठी)
- शिवाजी विद्यापीठाचा उत्कृष्ट ग्रंथ पुरस्कार - १९९५.('आनंद यादव : व्यक्ती आणि वाङ्मय'साठी)
- महानुभाव विश्वभारती पुरस्कार, १९९६ ('कादंबरीकार र.वा. दिघे'साठी)
- पुण्याच्या मेहता पब्लिशिंग हाऊसतर्फे रणजित देसाई पुरस्कार, २०००. ('महात्मा'साठी)
- रा.तु. पाटील परखड पुरस्कार, २००२. ('महात्मा'साठी)
- शिवाजी विद्यापीठाची उत्कृष्ठ ग्रंथ पुरस्कार. २००६. ('साहित्य : समीक्षा आणि संवाद'साठी)
- शिवाजी विद्यापीठाचा गुणवंत शिक्षक पुरस्कार २००७
- अमरावतीचा जनसारस्वत पुरस्कार,
- डॉ. जे.पी. नाईक पुरस्कार, २००८. ('महात्मा'साठी)
- सूर्योदय साहित्य गौरव पुरस्कार, जळगाव.
- पुण्याच्या ) स्नेहवर्धन प्रकाशनाचा वि.भि. कोलते ग्रंथश्रेष्ठता पुरस्कार,२०१३.('साहित्यिक आनंद यादव'साठी)
संदर्भ
संपादन- वारूळ - रवींद्र ठाकूर विशेषांक, जाने./फेब्रु. २०१७
हा लेख/विभाग स्वत:च्या शब्दात विस्तार करण्यास मदत करा. |