पट्टिनी
पट्टिनी ही श्रीलंकन बौद्ध धर्म आणि सिंहली लोककथांमध्ये श्रीलंकेची संरक्षक देवी मानली जाते. या देवीला विविध भाषेत याला वेगवेगळी नावे आहेत. उदा सिंहला: පත්තිනි දෙවියෝ याचा शब्दशः अर्थ 'पत्ती देवीयो' असा होतो. तमिळ: கண்ணகி அம்மன் याचा शब्दशः अर्थ 'कणकी अम्मन' असा होतो. हिंदी पत्तिनी याचा शब्दशः अर्थ 'देवी कन्नकी' असा होतो. तिची श्रीलंकेच्या तमिळ हिंदूंनी कन्नाकी अम्मन नावाने पूजा करत होते. तिला प्रजनन आणि आरोग्याची संरक्षक देवी मानली जाते. विशेषतः चेचकांपासून संरक्षण, ज्याला सिंहली भाषेत देवियांगे लेडे ('दैवी दुःख') असे संबोधले जाते.
इतिहास
संपादनदेवी पट्टिनी हे कन्नगीचे दैवतीकरण आहे. जे इलांगो अडिगलच्या तमिळ महाकाव्याच्या सिलापाधिकरमचे मध्यवर्ती पात्र आहे. जे दुसऱ्या शतकानंतर भारतात लिहिले गेले होते. काही काळानंतर, ते श्रीलंकेत दाखल झाले आणि किरी अम्मा ('दूध माता') सारख्या पूर्वीच्या देवतांच्या माध्यमातून पसरले. ११३ - १३५ या काळात श्रीलंकेवर राज्य करणारा सिंहली राजा गजबाहू प्रथम याला या बेटावर पट्टिनी देवीची पूजा केल्याचे श्रेय इतिहासकार देतात. काही इतिहासकारांच्या म्हणण्यानुसार, चेरा राजा सेनगुट्टुवन याने कन्नगी (या प्रकरणात पट्टिनी म्हणून ओळखले जाते) मंदिराच्या अभिषेकाच्या वेळी गजबाहूच्या उपस्थितीचा उल्लेख सिलपाथीकरममध्ये आहे.
विधी
संपादनपट्टिनीला वार्षिक प्रजनन संस्कारांमध्ये सन्मानित केले जाते.
- गमदुवा (गाव पुनर्जन्म) उत्सव, ज्या दरम्यान तिची मिथक तयार केली जाते.
- अँकेलिया (हॉर्न गेम्स) ज्यामध्ये ब्रिटिश युप्पीज आणि डाउनीजच्या खेळाप्रमाणे वरचे आणि खालचे संघ स्पर्धा करतात.
- पोराकेलिया (लढाईचे खेळ) ज्या दरम्यान दोन संघ एकमेकांवर नारळ फेकतात.
दूध-मातेची भिक्षा-दान
संपादनसिंहली लोकांचा असा विश्वास आहे की कांजिण्या आणि गोवर यांसारखे रोग हे दुर्बलतेसाठी देवाने दिलेली शिक्षा आहेत. ते रोग बरे करणारी पट्टिनी देवी आहे. अशा घटनांमध्ये ते पट्टिनी देवीची प्रार्थना करतात. जेव्हा कुटुंबातील एखाद्या सदस्याला संसर्ग होतो, तेव्हा ते तिच्यासाठी दान (भिक्षा -दान) ठेवतात. ज्याला किरी- अम्मा दाना (दूध-आईचे दान) म्हणतात.
श्रीलंकेतील पट्टिनी मंदिरे
संपादन| देवालय/मंदिर | स्थान | जिल्हा | प्रांत | वर्णन | संदर्भ |
|---|---|---|---|---|---|
| हलपे पट्टीनि देवालय | हलपे | बदुल्ला | उवा प्रांत | पुरातत्त्व संरक्षित स्मारक | [१] |
| काबुलमुल्ला पट्टिनी देवालय | चार प्रमुख पट्टिनी मंदिरांपैकी एक जे महान 'पट्टिनी सालंबा' अस्तित्वात आहे. हे देवळे राजा राजसिंह प्रथम याने १५८२ मध्ये बांधले होते. हे कोलंबो-हॅटन रोड येथे आहे. अविसावेलापासून १५ किमी दूर आहे. | ||||
| लिंडमुल्ला पट्टिनी देवालय | लिंडमुल्ला | बदुल्ला | उवा प्रांत | पुरातत्त्व संरक्षित स्मारक | [२] |
| मदुवा पट्टिनी देवालय | पट्टिनी देवळेचा उत्सव दरवर्षी जुलै-ऑगस्ट हंगामात आयोजित केला जातो. | ||||
| महानुवरा पट्टिनी देवालय | कॅंडी | कॅंडी | मध्यवर्ती | पट्टिनी देवळे हे नाथा देवळेच्या पश्चिमेस श्री डालडा मालिगावा परिसराजवळ आहे. | |
| नवागामुवा पट्टिनी देवालय | नवागामुवा | कोलंबो | पाश्चात्य | आख्यायिका उलगडत असताना अनुराधापुराचा राजा गजबाहू पहिला (इ. स. ११४ - १३६) भारतातून १२,००० माणसांसह कैदी म्हणून आला होता, तो त्याच्यासोबत पॅटिनी पायल घेऊन देवालयाच्या जवळच्या ठिकाणी आला होता. देवालयाची बांधणी पायघोळ घालून केली होती. | [३] [४] |
हे सुद्धा पहा
संपादन- कन्नकी अम्मन
- उपलवण
- कन्नगी
- कटारगामा देवियो
संदर्भ
संपादन- ^ "Ella Halpe Pattini Devalaya". Department of Archaeology. 2016-11-27 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 11 March 2018 रोजी पाहिले.
- ^ "Gazette". The Gazette of the Democratic Socialist Republic of Sri Lanka. 1401. 8 July 2005.
- ^ "Nawagamuwa Devalaya - Dedicated to goddess Pattini". Sunday Observer. 17 April 2011. 11 March 2018 रोजी पाहिले.
- ^ Nawagamuwa Pattini Devalaya (Sri Sugathabimbaramaya) Retrieved 11 March 2018.
पुढील वाचन
संपादन- बॅस्टिन, रोहन (डिसेंबर २००२). द डोमेन ऑफ कॉन्स्टंड एक्सेस: प्लुरल वरशिप ॲट द मुन्नेश्वरम टेंपल्स इन श्रीलंका. बर्गहान पुस्तके. ISBN 1-57181-252-0.
- Obeyesekera, Gananath (1984). The Cult of the Goddess Pattini. University of Chicago Press. ISBN 0-226-61602-9.
बाह्य दुवे
संपादन- कुबुलमुल्ला पट्टिनी देवालयाची वेबसाईट वेबॅक Archived 2012-04-02 at the Wayback Machine. Archived
- नवागामुवा पट्टिनी देवालय