देवी वैष्णविवती,पुष्पकला, धामिनीवती,भद्रावती, योगिनी, यशस्वी,योगिता ही अश्विनीकुमार यांची पत्नी आणि नकुल आणि सहदेव ची आध्यात्मिक आई. ती भानूची मुलगी आणि कृष्ण ची नात भानुमतीसह संपूर्ण महाभारतात दिसणारे एक पात्र आहे. वैष्णविवतीचे वर्णन कृष्णाची नात म्हणून देखील केले जाते आणि देवी भागवत पुराणानुसार, जेव्हा तिने "तप" (तप) केले तेव्हा तिची नावे योगिनी आणि योगिता आली.

वैष्णविवती
स्त्री पैलू आणि इच्छांची देवी
Other names पुष्पकला, धामिनीवती, भद्रावती आणि योगिता, योगिनी, यशस्वी
Devanagari वैष्णविवती
Sanskrit Transliteration Vāishnavivatī
Affiliation देवी, पार्वती, वैष्णव
Abode सूर्यलोका
Mantra ॐ वैष्णविवती देवयाय नमः
Consort अश्विनी कुमार
Parents आराश्य कुमार (वडील), रोहिणीवती (आई)
Offspring नकुल आणि सहदेव (आध्यात्मिक पुत्र)

वैष्णविवतीची कथा इतर ग्रंथांमध्ये आढळत नाही परंतु देवी भागवत पुराणातील हिंदू ग्रंथात समाविष्ट आहे की ती पूर्वी एक राजकन्या होती, नंतर दोन जुळ्या देवतांशी लग्न करून देवी बनली. तिची कथा लोककथांमध्ये शिव आणि पार्वती वर्णन करू शकते. तिचे वर्णन एक पूर्वी राजकुमारी म्हणून आणि तिचा परिणाम पुराण मध्ये देखील होतो. ती पूर्वी देवी सीता देवीची भक्त होती, आता ती देवी आहे, ती देखील मातेची सीता पूजा करत असे.

अश्विनी कुमार वैष्णविवतीसोबत झालेला विवाह हा बहुपत्नी विवाह मानला जातो. देवी वैष्णविवतीच्या विवाहाचे वर्णन देवी द्रौपदी सोबत केले आहे कारण तिने पांडवांशी बहुपत्नी विवाह केला होता. ती स्त्री पैलूंची देवी होती कारण ती पूर्वी देवी नव्हती. कालयवन या देवीच्या प्रेमात पडले पण तिने नाकारले आणि तिच्या सामर्थ्याने तिने कालयवनाला पृथ्वीवर फेकले. या कथेत राजकुमार आराध्य कुमारला कृष्ण चा दुसरा मुलगा किंवा पालक पुत्र म्हणून वर्णन केले आहे, कारण कृष्ण राजनयिक विवाह करतो किंवा आपल्या नातवासाठी स्वयंवराची व्यवस्था करतो. दोन जुळे देव वैष्णवती जिंकतात आणि बहुपत्नी विवाह करून तिच्याशी विवाह करतात.