एडवर्ड जेनर
एडवर्ड जेन्नर हे ब्रिटिश शास्त्रज्ञ होते. यांनी देवी रोगावर संशोधन केले आणि लसीचा शोध लावला. एडवर्ड जेन्नर यांना लसीकरण पद्धतीचा जनक म्हणले जाते. लसीकरणाची इलाज पद्धत जेन्नर यांच्या मुळेच जग प्रसिद्ध झाली, आणि तेव्हापासूनच वेगवेळ्या आजारानं पासून वाचण्यासाठी लसीकरणाचा वापर केला जाऊ लागला. एकाध्या अजारा विरोधी लस दिल्यानंतर त्या आजरा विरुद्ध शरीर लढ न्यास सक्षम होते व तो आजार लस घेतलेल्या माणसाला काहीच इजा पोहचऊ शकत नाही. उदा. पोलिओची लस
| एडवर्ड जेन्नर | |
 एडवर्ड जेन्नर | |
| जन्म | मे १७ , १७४९ बर्कली, ग्लुसस्टरशायर |
| नागरिकत्व | ब्रिटिश |
| कार्यक्षेत्र | वैद्यकिय शास्त्र,शस्त्र क्रिया,निसर्ग इतिहास आणि प्राणिशास्त्र. |
| ख्याती | 'देवी' या रोगावर परीनामकारक लस शोधुन काढली. |
| वडील | स्टीफन |
त्यांच्या काळात १० % ब्रिटिश लोक देवी रोगाने मारले जात.खेळ्यांन मध्ये तर या रोगाच दुषप्रभाव अधिकच भयावह होता कारण गावं मध्ये आणि खेड्यान मध्ये हा रोग सहज पसरायचा. खेड्यान मध्ये २० % जनता या रोगाने ग्रासित होती.
बालपण
संपादनग्लुसस्टरशायर मधल्या बर्कली नावाच्या एका छोट्याशा गावात एडवर्ड यांचा जन्म १७ मे १७४९ रोजी झाला.एडवर्ड यांच्या वडिलांचे नाव स्टीफन जेन्नर हे होते.ते धर्मोपदेशक होते. बर्कलीजवळ त्यांच्या मालकीची बरीचशी जमीन होती.एडवर्ड मिळून एकूण आठ भावंड होती. एडवर्ड सर्वात लहान होते. आठ मधील पुढे सहा भावंडे जिवंत राहिली. एडवर्ड पाच वर्षांचे असतानाच त्याची आई वारली. पुढे दोन महिन्यांनी वडीलही वारले. पुढे त्यांचा सांभाळ त्याच्या दोन मोठ्या भावांनी व तीन बहिणींनी केला.त्यांचा एक भाऊ स्टीफन वडिलांसारखा धर्मोपदेशक झाला.या वयातच एडवर्ड यांना वनस्पती व प्राणी यांचे अवशेष शोधण्याचा छंद जडला होता.
शिक्षण
संपादनएडवर्ड आठ वर्षांचा असताना त्याला बोर्डिंग स्कूलमध्ये दाखल केले.बोर्डिंग स्कूलमध्ये घरची परिस्थिती बेताची असणाऱ्या विद्यार्थ्यांना घेतले जात असे म्हणूनच अनाथ झालेल्या जेन्नर भावंडांनी हा निर्णय घेतला होता. काही कारणांमुळे एडवर्डला त्याच्या भावंडांनी तेथून काढून एका लहान खासगी शाळेत घातले.तेथे त्याने ग्रीक, लॅटिन यांबरोबरच धार्मिक शिक्षणही घेतले. सर्जनचा सहाय्यक होण्यासाठी जेवढे हवे तेवढे शिक्षण एडवर्ड यांचे झाले होते. त्यानंतर एडवर्ड यांनी डॉ.डेनियल लुडलव्ह यांच्या हाताखाली वयाच्या १४ व्या वर्षी सात वर्षे काम केले.
कार्य
संपादन
डॉक्टर जेन्नर यांच्या पद्धतशीर प्रयत्नांनी लसीकरणाची नवीन पद्धत अमलात आली. आधुनिक वैद्यकीय इतिहासात इ.स. १८०२ साली ब्रिटिश डॉक्टर एडवर्ड जेन्नरने देवीच्या लसीचा शोध लावून त्याचा यशस्वी वापर केल्यामुळे तिथून देवी रोगाच्या निर्मूलनाच्या लढय़ाची सुरुवात मानतात.
संदर्भ
संपादन- जीनिअस एडवर्ड जेन्नर -लेखक अच्युत गोडबोले, दीपा देशमुख (मनोविकास प्रकाशन २०१५)
हा लेख/विभाग स्वत:च्या शब्दात विस्तार करण्यास मदत करा. |
VBI Vaccines Inc.
eVLP प्लॅटफॉर्म एडवर्ड जेनर आणि प्रथम आधुनिक लसीचा विकास 22 डिसेंबर 2015 अठराव्या शतकाच्या उत्तरार्धात त्यांची सर्वात जुनी आणि सर्वात प्राथमिक ओळख असल्याने, लसींनी आधुनिक औषधाच्या पद्धतीचा मूलत: बदल केला आहे आणि काही अत्यंत विनाशकारी मानवी रोगांचा प्रादुर्भाव दूर केला आहे. मानवजातीला दोन शतकांपेक्षा जास्त काळ लसींचा फायदा झाला आहे, परंतु प्रभावी लसांचा शोध घेण्याचा मार्ग लांब आणि कठीण होता. या कामासाठी अनेक शूर संशोधन पथक आणि क्लिनिशियन आवश्यक होते.
या सुट्टीच्या हंगामात आभार मानण्याच्या या भावनेनुसार आम्ही एडवर्ड जेनरने 1790च्या दशकात प्रथम आधुनिक लस तयार केल्यापासून लसांचा इतिहास शोधून काढू.
लसीच्या इतिहासाची सुरुवात चेचकांच्या कथेपासून होते. स्मॉलपॉक्स हा एक विकृत करणारा, अनेकदा जीवघेणा संसर्गजन्य रोग होता जो शतकानुशतके मानवतेला त्रास देत होता.
१ small व्या आणि २० व्या इजिप्शियन राजवंश (इ.स.पू. १ 1570०-१-108585) पासून मम्मीच्या चेहऱ्यांवर चेहऱ्यावर झालेल्या त्वचेच्या जखमा असल्याचा पुरावा सापडतो परंतु असे मानले जाते की प्रथम कृषी वसाहतीच्या वेळी १०,००० इ.स.पू. ईशान्य आफ्रिकेत. पाचव्या आणि सहाव्या शतकाच्या दरम्यान कधीतरी स्कॉलपॉक्सचा परिचय युरोपमध्ये झाला आणि नंतर स्पॅनिश आणि पोर्तुगीज विजेत्यांनी न्यू वर्ल्डमध्ये आणले आणि तेथील लोकसंख्येचा नाश केला.
वेरिओला विषाणूच्या संसर्गामुळे पसरलेला चेहरा आणि संसर्ग सामान्यत: सर्दी सारखा सुरू झाला. पीडित मुलास ताप, सुस्तपणा, स्नायू दुखणे आणि डोकेदुखीचा त्रास होईल. काही दिवसानंतर, तोंड, घसा आणि नाकाच्या आत फोडांसह चेहरा आणि त्वचेवर पुरळ दिसून येईल. द्रवपदार्थाने भरलेल्या फुगळे त्वचेच्या मोठ्या भागाला व्यापून विस्तारतात. तिस third्या आठवड्यात, बळी पडल्यास, खरुज तयार होतात आणि त्वचेपासून विभक्त होतात.
जेम्स नॉर्थकोट यांनी केलेले एडवर्ड जेनर
१ 18 व्या शतकातील युरोपमध्ये, चेचक सर्वत्र पसरले होते आणि दरवर्षी अंदाजे ,000००,००० लोक जिवंत होते , त्यामध्ये पाच राज्य करणारे राजे होते. संशोधकांचा असा अंदाज आहे की सर्व संक्रमित व्यक्तींपैकी २०% ते %०% आणि संक्रमित of०% मुले या आजाराने मरण पावली आहेत. वाचलेल्यांमध्ये बहुतेक वेळेस काही प्रमाणात कायमचे डाग होते आणि ब number ्याच लोकांना ओठ, नाक किंवा कानातील ऊतक हरवले होते. चेहऱ्यामुळे कॉर्नियल डाग पडले आणि सर्व अंधत्वाच्या एक तृतीयांश जबाबदार होते .
सुरुवातीच्या विद्वानांनी हे ओळखले की चेचकपासून वाचलेले लोक या आजारापासून रोगप्रतिकारक आहेत. इ.स. १००० च्या सुरुवातीस , चिनी रूग्णांनी चिंचोळ्याच्या घशातून खवखवलेले पदार्थ आणि निरोगी रूग्णाच्या नाकात चूर्ण पदार्थ उडवून रूग्णांना रोगप्रतिबंधक रोगाचा प्रारंभ करण्यास मदत केली.
रोगप्रतिबंधक लस टोचणे, लसीकरण करण्याचे सर्वात जुने स्वरूप आणि या प्रकरणात व्हेरिओलेशन म्हणून ओळखले जाते ( व्हॅरिओला विषाणूपासून बचाव करण्यासाठी ) 18 व्या शतकात युरोप आणि उत्तर अमेरिकेत ओळख झाली . या वेळी, सामान्यतः निरोगी व्यक्तीच्या त्वचेमध्ये बनविलेले पातळ चेचक स्कॅब किंवा पुस्टुल्समधून द्रव घासून वरवरच्या स्क्रॅचमध्ये भिजवून ही प्रक्रिया चालविली जात असे. रूग्णास चेचकसारख्या फुफ्फुसांचा विकास होईल, परंतु सामान्यत: कमी-गंभीर आजार होतो. तथापि, उल्लंघन करणे ही जोखीमशिवाय नव्हता, कारण वेगवेगळ्या व्यक्तींना चेचक स्वतःच पीडित होऊ शकतो किंवा सिफलिस सारख्या प्रक्रियेद्वारे अजाणतेपणे दुसऱ्या रोगाने संक्रमित होऊ शकतो.
1757 मध्ये , हजारो मुलांपैकी एक, आठ वर्षांचा एडवर्ड जेनर होता. लहान असताना, जेनरला विज्ञान आणि निसर्गाची तीव्र आवड होती, ज्यामुळे ते औषध, शस्त्रक्रिया आणि प्राणीशास्त्र यांचा अभ्यास करू शकले. अखेरीस तो लंडनबाहेरील ग्रामीण इंग्लंडमध्ये स्थायिक झाला आणि औषधाचा सराव करायला लागला.
त्याच्या अभ्यासाचा एक भाग म्हणून, जेनरने आपल्या रूग्णांवर व्हायोलेशन केले. या ग्रामीण परिस्थितीत तो शिकला की दुग्धशाळेतील लोक आणि इतर व्यक्ती ज्यांना काउपॉक्सचा संसर्ग झाला होता, ज्याला काही लहान पुटकुळ्यांनी केलेले एक लहानसे संक्रमण होते, नंतर तो चेचक बनणार नाही. तसेच असेही त्यांनी निदर्शनास आणले की त्यांना अशा लोकांमध्ये चेचकसह यशस्वीरित्या रोगप्रतिबंधक रोग ठेवणे शक्य नाही. हे संबंध लक्षात घेता, जेनरने असा निष्कर्ष काढला की काउपॉक्स केवळ चेचकपासून संरक्षणच देत नाही तर संरक्षणाची जाणीवपूर्वक यंत्रणा म्हणून एका व्यक्तीकडून दुस another्या व्यक्तीपर्यंत देखील संक्रमित होऊ शकते .