जॅग्वार

**जॅग्वार**
	attack aircraft family by SEPECAT
	माध्यमे अपभारण करा
	विकिपीडिया
प्रकार	विमान कुटुंब
उपवर्ग	land-based attack aircraft,; attack/reconnaissance aircraft,; fighter-bomber aircraft
मूळ देश	फ्रान्स; युनायटेड किंग्डम;
चालक कंपनी	रॉयल एर फोर्स (इ.स. १९७४ – इ.स. २००७); French Air Force (इ.स. १९७३ – इ.स. २००५); भारतीय वायुसेना (इ.स. १९७९ – ); Nigerian Air Force (इ.स. १९८३ – इ.स. १९९१); Ecuadorian Air Force (इ.स. १९७४ – इ.स. १९९१); Royal Air Force of Oman (इ.स. १९७४ – इ.स. २०१४);
उत्पादक	Breguet Aviation; British Aircraft Corporation; Dassault Aviation; हिंदुस्तान एरोनॉटिक्स लिमिटेड;
विकसक	Breguet Aviation; British Aircraft Corporation;
प्रथम उड्डाण	सप्टेंबर ८, इ.स. १९६८;
Service entry	इ.स. १९७३;
लांबी	१५.५२ m;
Wingspan	८.४९ m;
Total produced	५४३;
अधिकार नियंत्रण
	Q223237; जीएनडी ओळखण: 7658744-7; एलसीसीएन ओळखण: sh85069245; J9U ID: 987007529252905171
	रिसोनेंटेर; पेटस्केन; सखोलीया; ओपनस्ट्रीट मॅप; शोधक साधन; चित्रित शोध;

SEPECAT Jaguar (es); SEPECAT Jaguar (hu); SEPECAT Jaguar (ru); SEPECAT Jaguar (de); جگوار (جنگنده) (fa); 美洲豹攻擊機 (zh); SEPECAT Jaguar (da); SEPECAT Jaguar (tr); SEPECAT ジャギュア (ja); SEPECAT Jaguar (sk); SEPECAT Jaguar (uk); 美洲豹攻擊機 (zh-hant); 美洲豹战斗机 (zh-cn); 재규어 전투기 (ko); SEPECAT Jaguar (en-ca); SEPECAT Jaguar (cs); செபிகேட் ஜாகுவார் (ta); SEPECAT Jaguar (it); সেপেকাট জাগুয়ার (bn); SEPECAT Jaguar (fr); SEPECAT Jaguar (hr); जॅग्वार (mr); 美洲豹攻擊機 (zh-hk); SEPECAT Jaguar (pt); SEPECAT Jaguar (ro); SEPECAT Jaguar (fi); SEPECAT Jaguar (gl); Јагуар (sr); SEPECAT Jaguar (sl); सेपेकैट जैगुआर (hi); SEPECAT Jaguar (vi); 美洲豹战斗机 (zh-sg); เซเปแคท จากัวร์ (th); SEPECAT Jaguar (pl); SEPECAT Jaguar (nb); SEPECAT Jaguar (nl); יגואר (he); SEPECAT Jaguar (ms); 美洲豹攻擊機 (zh-tw); SEPECAT Jaguar (id); SEPECAT Jaguar (en); جاغوار (ar); 美洲豹战斗机 (zh-hans); SEPECAT Jaguar (sv) avión de ataque fabricado por SEPECAT (es); avion militaire (fr); attack aircraft family by SEPECAT (en); leichter Bomber (de); 1968 attack aircraft family by SEPECAT (en-gb); 1968 SEPECAT (da); Hava aracı (tr); keluarga pesawat serang buatan SEPECAT (id); 1968 SEPECAT (pl); מטוס תקיפה סילוני אנגלו-צרפתי (he); Britse jachtbommenwerper (nl); attackflygplan (1968) (sv); attacco al suolo SEPECAT (it); rynnäkkökone (fi); attack aircraft family by SEPECAT (en); 1968 attack aircraft family by SEPECAT (en-ca); britský bitevní letoun (cs); britsko-francúzske prúdové bojové lietadlo (sk) Jaguar IM, Jaguar (es); Jaguar, BAC/Breguet Jaguar, Breguet/BAC Jaguar (sk); Jaguar (fr); Jaguar (id); Jaguar (sv); Jaguar (pl); जग्वार (mr); Jaguar (nl); Ягуар, Sepecat Jaguar B, Sepecat Jaguar S, Jaguar, SEPECAT Ягуар (ru); मिराज 2000, सेपेकैट् जगुआर, स्पेक्टर जगुआर (hi); Jaguar GR-1 (de); Shamsher, SEPECAT (vi); Jaguar aircraft, Jaguar attack aircraft (en); Shamsher (sl); 美洲豹战斗机 (zh); Jaguar (da)

भारतीय हवाई दलाचे दोन इंजिने असलेले छोटे लढाऊ विमान आहे. 'जग्वार' हे कमी उंचीवरून उडत लक्ष्यांचा वेध घेणारे लढाऊ विमान आहे. भारतीय हवाईदलात सध्या जमीन आणि सागरी संरक्षणासाठी दोन प्रकारची ‘जग्वार’ विमाने वापरली जातात. हे वजनाने हलके, चपळ, तांत्रिकदृष्ट्या कमी गुंतागुंतीचे आहे. भारतीय हवाई दलातील जग्वार ही महत्त्वाची विमाने आहेत. कारगिलच्या युद्धात या विमानांनी केलेल्या अचूक बॉम्बफेकीमुळेच भारताला फायदा झाला असे मानले जाते. हवाई दलात या विमानांचा वापर इ.स. १९७९ पासून होतो आहे.

जॅग्वार शब्दाच्या इतर वापरा याकरिता पाहा जॅग्वार (निःसंदिग्धीकरण).

स्वरूप

या विमानांचा पल्ला सुमारे ८५० कि.मी.चा आहे. जग्वार विमानांची अदूर नावाची इंजिन यंत्रणा रोल्स राईस ही कंपनी बनवते आणि त्याला फेडरल एव्हिएशन स्टॅडर्ड आणि ब्रिटिश एव्हिएशन स्टॅडर्ड ने प्रमाणित केलेले असते. ही इंजिने वेळ पडल्यास ३० मिनिटात बदलता येतात. भारतात वापरात असलेल्या या विमानामध्ये सध्या सुधारणा करून त्यावर ऑटोपायलट ही यंत्रणा बसविण्यात येते आहे. आखाती युद्धा नंतर इंग्लंड आणि फ्रान्सच्या विमानांमध्ये जीपीएस यंत्रणा त्वरेने बसवण्यात आली. ‘जग्वार’ हे कमी उंचीवरून उडत लक्ष्यांचा वेध घेणारे लढाऊ विमान आहे. त्यामुळे विमानाची जमिनीपासूनची उंची, पंखांचा जमिनीपासूनचा कोन आदींची योग्य माहिती होणे अतिशय आवश्यक असते. ही माहिती वैमानिकाला या यंत्रणेमुळे सहजतेने मिळते. ही नियंत्रण यंत्रे पूर्णपणे कडक चाचणीतून जातात. तसेच अति उंचीवरून उडतांना वैमानिकांना प्राणवायूचा पुरवठा करण्यासाठी विमानांमध्ये प्राणवायूच्या टाक्या बसविलेल्या आहेत.

प्रहार क्षमता

या विमानांच्या नौदलाच्या तुकडीवर जहाजविरोधी हार्पून-२ क्षेपणास्त्रे बसवण्यात आले आहेत.

वापर

आखाती युद्धात इंग्लंड आणि फ्रान्सने या विमानांचा वापर विश्वासार्ह ठरला असे दिसून आले. तसेच भारताने श्रीलंकेत शांतीसेनेच्या कारवाईतही यांचा वापर केला गेला. कारगील युद्धात या विमानांनी महत्त्वाची कामगिरी केली.

वापरकर्ते देश

भारत
ओमान

या सारखी इतर विमाने

एल टी व्ही ए-७ कॉर्सेयर २ LTV A-7 Corsair II
आय ए आर ९३ IAR-93
मिग २७ Mikoyan MiG-27]]
मित्सुबिशी एफ-१ Mitsubishi F-1
सोको जे-२२ ओराओ Soko J-22 Orao
झियान जे एच-७ Xian JH-7