गाजर ही एक वनस्पती असून तिचे मूळ खाण्यासाठी वापरले जाते. गाजर चवीला गोड असते. गाजरामध्ये अ जीवनसत्त्व असते. डोळ्याच्या आरोग्यासाठी गाजर उपयुक्त असते. बहुधा गाजर ही वनस्पतीचे मूळ पर्शियात आढळुन येते आणि त्याची लागवड मूळतः त्याची पाने आणि बियाण्यासाठी केली गेली. या झाडाचा सर्वात सामान्यपणे खाणारा भाग म्हणजे खाली जाणारे मुख मूळ (टॅप्रूट), जरी देठ आणि खाल्ली तर पाने सुद्धा. घरगुती गाजर त्याच्या मोठ्या प्रमाणात विस्तृत, अधिक मोहक, मऊ आणि खाण्यास योग्य असे निवडकपणे पैदास केले गेले. गाजर हे अंबेलिफर कुटुंबातील अपियासी मधील द्विवार्षिक वनस्पती आहे. सुरुवातीला, वाढीव टॅप्रूट वाढताना पानांची पालवी फुटते व ती वाढते. वेगाने वाढणारी वाण बियाणे पेरल्याच्या तीन महिन्यांत (९० दिवस) परिपक्व होते, परंतु हळू हळू पिकणाऱ्या पिकांना एक महिना जास्त (१२० दिवस) कालावधी लागतो. मुळांमध्ये अल्फा- आणि बीटा कॅरोटीनचे प्रमाण जास्त असते आणि ते व्हिटॅमिन के आणि व्हिटॅमिन बी 6चा चांगला स्रोत आहेत. नियमितपणे गाजर खाल्ल्याने जठरांमध्ये होणारा अल्सर आणि पचनाचे विकार टाळले जातात. गाजरामध्ये आम्ल घटक असतात जे शरीरातील आम्लाचे प्रमाण संतुलित करून रक्त शुद्ध करते. गाजरामध्ये पोटॅॅशियम असते जे रक्तदाब वाढवण्यास मदत करते. गाजर खाल्ल्यामुळे तोंडातील हानिकारक किटानुंचा नाश होतो आणि दात किडण्यापासून टाळता येतात.भाजलेल्या ठिकाणी किंवा जखम झालेल्या ठिकाणी गाजर किसून लावल्यास त्रास कमी होतो. गाजरामध्ये कॅरोटीनॉड्स असतात जे शरीरातील रक्तातील साखर नियंत्रित ठेवण्यास मदत करतात. नियमीतपने गाजर खाल्ल्यामुळे केस,डोळे,आणि त्वचा यांचे आरोग्य सुधारते . गाजरापासून हलवा, बर्फी, लोणचे, कोशिंबीर इ. पदार्थ तयार केले जातात.[]

विविध प्रकारची गाजरे.
विविधरंगी गाजरे. कृत्रिमरीत्या गाजरांना वेगवेगळे रंग देता येतात.
Daucus carota subsp. maximus

हे सुद्धा पहा

संपादन

संदर्भ

संपादन
  1. ^ "गाजर".