"अजिंठा-वेरुळची लेणी" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

Content deleted Content added
ओळ ७:
==अजिंठा==
===इतिहास===
प्राचीन भारतात धर्मशाळा, लेणी क्वचीतक्वचित मंदीरेमंदिरे सुद्धा मुख्यत्वे व्यापारी मार्गांवर विश्रांतीसाठी उभारण्यात येत असत. त्यांचा उद्देश वाटसरूंना सुरक्षीत आश्रय स्थान उपलब्ध व्हावे असा असे. सोबतच त्यांना राजाश्रय, धर्माश्रय, लोकाश्रय प्राप्त असे. अजिंठा जवळची लेण्यांची निर्मितीही याच उद्देशातून सुरू झाली असावी. वेळ जाता त्याचे रुपांतर एक नितांतसुंदर अश्या चित्रदालनांत झाले
 
पुरातत्त्वशास्त्रीय पुराव्यानुसार ही लेणी दोन वेगवेगळ्या कालखंडात निर्माण केली गेली. ९, १०, १२, १३ व १५-अ ही लेणी [[हीनयान कालखंडात|हीनयान कालखंडात]] कोरली गेली असावीत. हा कालखंड साधारणतः ई.स.च्या दुसऱ्या शतकाच्या सुमारास सुरू झाला. या सगळ्या लेण्यातून [[बुद्ध|बुद्धाचे]] दर्शन स्तूप-रूपांत होते. ही सोडून १-२९ क्रमांकाची लेणी साधारणतः ३०० वर्षांनंतर [[महायान कालखंड|महायान कालखंडात]] निर्माण केली गेलेली असावीत. या लेण्यांतून बुद्धाचे सर्वसामान्य लोकांस परिचित असे रूप दिसुन येते. महायान लेणी [[वाकाटक]] राजांचा राजवटीत निर्मिली गेली, त्यामुळे त्यांस बऱ्याचदा ''वाकाटक लेणी'' असेही संबोधले जाते.
 
===रचना===