"हान राजवंश" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक
Content deleted Content added
चित्र |
bhashantar खूणपताका: कृ. कॉपीराईट उल्लंघने शोधून वगळण्या करतासुद्धा तपासावा. दृश्य संपादन संदर्भा विना भला मोठा मजकुर ! |
||
ओळ १:
[[चित्र:Han Dynasty 100 BCE.png|इवलेसे|right|180px|[[इ.स.पू. १००]]मध्ये हान साम्राज्य]]
हान राजवंश (/ hɑːn /; [4] चायनीज: 漢朝; पिनयिन: हंचो) चीनचा दुसर्या शाही राजवंश (206 ईसापूर्व-220 एडी) होता, पूर्वी किन राजवंश (221-206 ईसा पूर्व) याने जिंकला आणि त्यानंतर तीन राज्ये कालावधी (220-280 एडी). चार शतकाहून अधिक काळ पसरलेल्या, चीनच्या इतिहासातील हन पिढीला सुवर्णयुग मानले जाते. [5] आजपर्यंत चीनचे बहुसंख्य जातीय गट स्वत: ला "हान चीनी" म्हणून संबोधतात आणि चिनी लिपीला "हान पात्र" असे संबोधले जाते. [6] हा विद्रोही नेता लिऊ बँग याने स्थापन केला होता, जो मरणोत्तर हनच्या सम्राट गौझू म्हणून ओळखला गेला होता आणि थोड्याच काळाने माजी राजकारण वांग मँगच्या Xin वंश (9 -23 ईस) यांनी व्यत्यय आणला होता. हा अंतरात्मा हन वंशांना दोन कालखंडात विभाजित करतो: वेस्टर्न हान किंवा माजी हान (206 बीसी - 9 एडी) आणि पूर्वी हान किंवा नंतर हान (25-220 एडी).
हान राजवंश (/ hɑːn /; [4] चायनीज: 漢朝; पिनयिन: हंचो) हा चीनचा राजा (206 ईसापूर्व-220 एडी) दुसरा शाही राजवंश होता, जो कि किन राजवंश (221-206 ईसापूर्व) पूर्वी होता आणि बी सम्राट हॅन सोसायटीच्या शिखरांवर होता. त्यांनी हन शासनाची अध्यक्षता केली परंतु दोन्ही नेत्यांसोबत सत्ता व बहुतेक विद्वानांच्या विद्वान वर्गांमधून नियुक्त झालेल्या नियुक्त मंत्र्यांसह शक्ती सामायिक केली. हन साम्राज्य कोनरीजपासून ओळखल्या जाणार्या क्यूने मिळवलेल्या नवकल्पनाचा वापर करून थेट केंद्र सरकारद्वारे नियंत्रित क्षेत्रांमध्ये विभागली गेली आणि अनेक अर्ध-स्वायत्त साम्राज्य. हे साम्राज्य हळूहळू सात राज्यांच्या विद्रोहानंतर त्यांच्या स्वातंत्र्याच्या सर्व निरुपयोगी गहाळ झाल्या. सम्राट वू (आर. 141-87 ई.पू.) च्या पुढे पासून, चीनी न्यायालयाने आधिकारिकपणे डोंगर झोंगशूसारख्या विद्वानांच्या विश्वविद्यालयाशी संश्लेषित केलेल्या शिक्षण आणि न्यायालयाच्या राजकारणात कन्फ्यूशियनिझम प्रायोजित केले. 1 9 11 साली किंग किंग राजवटीच्या पतन होईपर्यंत हे धोरण संपुष्टात आले. तीन राज्ये कालावधी (220-280 एडी). चार शतकाहून अधिक काळ पसरलेल्या, चीनच्या इतिहासातील हन पिढीला सुवर्णयुग मानले जाते. [5] आजपर्यंत चीनचे बहुसंख्य जातीय गट स्वत: ला "हान चीनी" म्हणून संबोधतात आणि चिनी लिपीला "हान पात्र" असे संबोधले जाते. [6] हा विद्रोही नेता लिऊ बँग याने स्थापन केला होता, जो मरणोत्तर हनच्या सम्राट गौझू म्हणून ओळखला गेला होता आणि थोड्याच काळाने माजी राजकारण वांग मँगच्या Xin वंश (9 -23 ईस) यांनी व्यत्यय आणला होता. हा अंतरात्मा हन वंशांना दोन कालखंडात विभाजित करतो: वेस्टर्न हान किंवा माजी हान (206 बीसी - 9 एडी) आणि पूर्वी हान किंवा नंतर हान (25-220 एडी).
हान राजवंशाने आर्थिक समृद्धीची वर्षे पाहिली आणि झोउ वंश (सी. 1050-256 ई.पू.) दरम्यान प्रथम स्थापित झालेल्या अर्थव्यवस्थेची महत्त्वपूर्ण वाढ झाली. 1 9 119 ई. मध्ये केंद्र सरकारच्या टंकणाने जारी केलेला चलन तांग राजवंश (618- 9 7 एडी) पर्यंत चीनचे मानक चलन राहिले. या कालावधीत अनेक मर्यादित संस्थात्मक नवकल्पना दिसल्या. त्याच्या लष्करी मोहिमांना वित्तपुरवठा व नव्याने जिंकलेल्या सीमावर्ती क्षेत्रांचे स्थायित्व देण्यासाठी, हन सरकारने 117 ईसा पूर्व खाजगी मीठ आणि लोह उद्योगांचे राष्ट्रीयीकरण केले परंतु पूर्वीच्या हन राजवटीदरम्यान या सरकारी एकाधिकारांची रद्द करण्यात आली. हान कालावधी दरम्यान विज्ञान आणि तंत्रज्ञानामध्ये महत्त्वपूर्ण प्रगती दिसून आली, त्यात पेपरमेकिंगची प्रक्रिया, नॉटिकल स्टीयरिंग जहाज रडार, गणितातील नकारात्मक संख्येचा वापर, उठाव-सुलभ नकाशा, खगोलशास्त्रासाठी हायड्रोलिक-चालित शस्त्रागार क्षेत्र, आणि एक सिस्मोमीटरचा वापर एक उलटा पेंडुलम ज्याचा उपयोग दूरच्या भूकंपाच्या मुख्य दिशेने जाण्यासाठी केला जाऊ शकतो.
एक भटक्या स्टेपिप कन्फेडरेशन, [7] 200 ई.पू. मध्ये हॅनला पराभूत केले आणि हनला अनेक दशकांपासून एक वास्तविक व कनिष्ठ साथीदार म्हणून सादर करण्यास भाग पाडले, परंतु हन सीमावर सैन्यदलाची सुरूवात केली. सम्राट वू त्यांच्या विरोधात अनेक लष्करी मोहीम सुरू केली. या युद्धांत अंतिम हन विजयने अखेर सियोनग्नूला हन उपनद्या म्हणून वसाहत स्थिती स्वीकारण्यास भाग पाडले. या मोहिमांमध्ये हन सवोर्त्त्व आणि मध्य आशियाच्या तारीम बेसिनमध्ये नियंत्रण वाढले, सियोनग्नूला दोन स्वतंत्र संघटनांमध्ये विभाजित केले आणि रेशीम रोड म्हणून ओळखले जाणारे विशाल व्यापार नेटवर्क स्थापन करण्यात मदत केली, जे भूमध्य भूभागापर्यंत पोहोचले. हनच्या सीमेवरील उत्तरेकडील प्रदेश ताबडतोब झियानबेई संघटनेने ताब्यात घेतले. सम्राट वूने दक्षिण में यशस्वी सैन्य मोहिम देखील सुरू केले, 111 ई.पू. मधील नॅन्युए जोडलेले आणि 1 9 109 ई.पू. मधील डियान आणि कोरियन प्रायद्वीप मध्ये 108 ई.पू. मध्ये झुआंटू आणि लेलेंग कमांडर स्थापण्यात आले. 1 9 92 नंतर राजवाड्यातील नपुंसकांनी स्वतःला न्यायालयात राजकारणात गुंतवून घेतले, साम्राज्यांच्या विविध पंथांच्या पंथांमधील हिंसक शक्तीचा संघर्ष केला आणि दंगलग्यांना मारहाण केली, यामुळे हानचा शेवटचा परिणाम झाला. मोठ्या दाओवादी धार्मिक संस्थांनी इंपीरियल प्राधिकरणास गंभीरपणे आव्हान दिले ज्याने यलो पगडी विद्रोह आणि पाच पॅक चावल विद्रोह सुरू केला. सम्राट लिंग (आर. 168-18 9 ईडी) यांच्या मृत्यूनंतर राजवाड्यांच्या नपुंसकांना सैनिकी अधिकाऱ्यांनी मोठ्या प्रमाणावर हत्येचा सामना करावा लागला, ज्यामुळे कुटूंबार आणि लष्करी गवर्नर सदस्यांना योद्धा बनण्याची आणि साम्राज्याला विभाजन करण्यास परवानगी दिली. जेव्हा वेईचा राजा काओ पाय याने सम्राट जियानकडून सिंहासनावर कब्जा केला, तेव्हा हान राजवंश अस्तित्वात आला.
{{विस्तार}}
| |||