वांगणी
वांगणी हे भारताच्या महाराष्ट्र राज्यातील पुणे जिल्ह्यातील राजगड तालुक्यातील एक गाव आहे.चारही बाजूंनी सह्याद्री पर्वत रांगांनी वेढलेले निसर्गरम्य ठिकाण आहे. राजगड,सिंहगड,तोरणा ह्या किल्ल्यांच्या कुशीत वसलेले वांगणी टुमदार गाव आहे.
| ?वांगणी महाराष्ट्र • भारत | |
| — गाव — | |
| |
| प्रमाणवेळ | भाप्रवे (यूटीसी+५:३०) |
| जवळचे शहर | वेल्हे |
| जिल्हा | पुणे जिल्हा |
| लोकसंख्या | २,००० (२०११) |
| भाषा | मराठी |
| सरपंच | शिवाजी (आबा) चोरघे |
| बोलीभाषामराठी | |
| कोड • पिन कोड • दूरध्वनी • आरटीओ कोड |
• ४१२२१३ • +०२० • एमएच/१२ |
भौगोलिक स्थान
संपादनवांगणी हे पुणे जिल्ह्यातल्या वेल्हे तालुक्यातील एक गाव आहे.पुणे शहरापासुन शिवापुर मार्गे 37 किलोमीटर तर पुणे नसरापुर मार्गे 55 किलोमीटर अंतर आहे.तालुक्याचे ठिकाण वेल्हे वांगणी पासून 24 किलोमीटर अंतरावर आहे.वांगणी मध्ये शिवकालीन मळाईदेवी मंदिर आहे.लाखो भाविक पौष पौर्णिमेला देवी यात्रेला दर्शनाला येतात.
भोगोलिक स्थान आणि लोकसंख्या
संपादनवांगणी हे ९६६.२६ हेक्टर क्षेत्राचे गाव असून ह्याच्या सर्वात जवळचे शहर पुणे ५२ किलोमीटर अंतरावर आहे. २०११ च्या जनगणनेनुसार, ह्या गावात २२३ कुटुंबे व एकूण १,००४ लोकसंख्या आहे. यामध्ये ५२० पुरुष आणि ४८४ स्त्रिया आहेत. यामध्ये अनुसूचित जातीचे लोक आहेत. ह्या गावाचा जनगणना स्थल निर्देशांक ५५६६३६ आहे.
साक्षरता
संपादन- एकूण साक्षर लोकसंख्या: ६९३ (६९.०२%)
- साक्षर पुरुष लोकसंख्या: ४१२ (७९.२३%)
- साक्षर स्त्री लोकसंख्या: २८१ (५८.०६%)
शैक्षणिक सुविधा
संपादनगावात १ शासकीयपूर्व प्राथमिक शिक्षण|पूर्व-प्राथमिक शाळा आहे. गावात ३ शासकीय प्राथमिक शाळा आहेत. गावात २ शासकीय कनिष्ठ माध्यमिक शाळा आहेत.
सर्वात जवळील उच्च माध्यमिक शिक्षण|उच्च माध्यमिक शाळा (अंबवणे) ८ ते १० किलोमीटर अंतरावर आहे. सर्वात जवळील महाविद्यालय|पदवी महाविद्यालय नसरापूर येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील अभियांत्रिकी|अभियांत्रिकी महाविद्यालय (पुणे) २५ किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील वैद्यकीय महाविद्यालय (पुणे) १५ किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे.
वैद्यकीय सुविधा (शासकीय)
संपादनसर्वात जवळील सामूहिक आरोग्य केंद्र १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील प्राथमिक आरोग्य केंद्र ५ किलोमीटर आहे. गावात १ प्राथमिक आरोग्य उपकेंद्र आहे.
वैद्यकीय सुविधा (अशासकीय)
संपादनगावात १ बाह्यरुग्ण वैद्यकीय सुविधा आहे.गावात १ इतर पदवीधर वैद्यक व्यवसायी आहे.
पिण्याचे पाणी
संपादनगावात शुद्धीकरण केलेल्या नळाच्या पाण्याचा पुरवठा आहे. गावात झाकलेल्या तसेच न झाकलेल्या विहिरी आहेत. गावात हॅन्डपंपच्या पाण्याचा पुरवठा आहे.
स्वच्छता
संपादनगावात गटारव्यवस्था उघडी आहे.सांडपाणी थेट जलस्रोतांमध्ये सोडले जाते.या क्षेत्राचा संपूर्ण स्वच्छता अभियानात समावेश आहे.
संपर्क व दळणवळण
संपादनसर्वात जवळील पोस्ट ऑफिस १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात दूरध्वनी उपलब्ध आहे.गावात मोबाईल फोन सुविधा उपलब्ध आहे. गावात इंटरनेट सुविधा उपलब्ध आहे.
दळणवळणासाठी गावातून सकाळी ७, दुपारी ११ व सायंकाळी ४ वाजता पीएमपी ची बस वाहतूक उपलब्ध आहे
तसेच इतर वेळी गावात जाण्यासाठी नसरापूर- वांगणी मार्गे खाजगी वाहने उपलब्ध असतात
बाजार व पतव्यवस्था
संपादनसर्वात जवळील एटीएम १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील व्यापारी बँक ५ ते १० किलोमीटर अंतरावर आहे. सर्वात जवळील सहकारी बँक ५ ते १० किलोमीटर अंतरावर आहे. गावात शेतकी कर्ज संस्था, स्वयंसहाय्य गट व रेशन दुकान उपलब्ध आहे. सर्वात जवळील आठवड्याचा बाजार व कृषी उत्पन्न बाजार समिती १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे.
आरोग्य
संपादनगावात अंगणवाडी (पोषण आहार केंद्र) उपलब्ध आहे. गावात आशा स्वयंसेविका उपलब्ध आहे. गावात क्रीडांगण उपलब्ध आहे. गावात वृत्तपत्र पुरवठा उपलब्ध आहे. सर्वात जवळील जन्म व मृत्यु नोंदणी केंद्र ५ किलोमीटरहून कमी अंतरावर आहे.
वीज
संपादनप्रतिदिवस १६ तासांचा वीजपुरवठा सर्व प्रकारच्या वापरासाठी उपलब्ध आहे.
जमिनीचा वापर
संपादनवांगनी ह्या गावात जमिनीचा वापर खालीलप्रमाणे होतो (हेक्टरमध्ये क्षेत्रफळ):
- वन: २००.७९
- बिगरशेती वापरात असलेली जमीन: २
- ओसाड व लागवडीला अयोग्य जमीन: ५९.३३
- कुरणे व इतर चराऊ जमीन: ५.१४
- लागवडीयोग्य पडीक जमीन: ५
- सद्यस्थितीतील पडीक जमीन: १
- पिकांखालची जमीन: ६९३
- एकूण कोरडवाहू जमीन: २
- एकूण बागायती जमीन: ६९१
या गावातील २ हेक्टर जमीन कालव्याच्या पाण्याने ओलिताखाली आहे.
विशेष
संपादनवांगणी येथे मळाई देवीचे शिवकालीन मंदिर असुन ते जागृत देवस्थान आहे.
हवामान
संपादनयेथील सर्वसाधारण हवामान उष्ण व कोरडे आहे. हवामानातील बदलानुसार प्रत्येक वर्षात मुख्यतः तीन ऋतू असतात.मार्च ते मे पर्यंत उन्हाळा, जून ते ऑक्टोबर पर्यंत पावसाळा आणि नोव्हेंबर ते फेब्रुवारी पर्यंत हिवाळा असतो. हिवाळ्यात शीतल वातावरण असते. तालुक्यातील वार्षिक सरासरी पर्जन्यमान २५६० मिमी पर्यंत असते.
वांगणी गावात अस्सल मावळी राहणीमान आहे. सर्व जातीधर्माचे लोक एकत्र येत सार्वजनिक कार्यक्रम पार पाडतात.
वांगणीच्या पूर्वेस निगडे बु.पश्चिमेला कातवडी दक्षिणेला मांगदरी आणि उत्तरेस वांगणीवाडी गवे आहेत.
नागरी सुविधा
संपादनजवळपासची गावे
संपादनवांगणीच्या पूर्वेस निगडे बु.पश्चिमेला कातवडी दक्षिणेला मांगदरी आणि उत्तरेस वांगणीवाडी गवे आहेत.