उपेंद्र द्विवेदी (१ जुलै १९६४) हे भारतीय सेनेचे ३०वे सेना प्रमुख आहेत. ते १८ जम्मू काश्मीर रायफल्स १९८० साली भरती झाले.

जनरल
उपेंद्र द्विवेदी
जन्म १ जुलै १९६४
मध्य प्रदेश, भारत
Allegiance भारत
सैन्यशाखा भारतीय सेना
सेवावर्षे १९८४
हुद्दा जनरल ३०वे
सेवाक्रमांक आय.सी.४२२९८ डब्लु
सैन्यपथक १८ जम्मू आणि काश्मीर रायफल्स
Commands held

उत्तर कमांड (भारत)
९वी कोर (भारत)
आसाम रायफल्स

१८ जम्मू काश्मीर रायफल्स
लढाया व युद्धे कारगील युद्ध
पुरस्कार परम विशिष्ट सेवा पदक
अति विशिष्ट सेवा पदक
इतर कार्य भारतीय सेना

प्रारंभिक जीवन आणि शिक्षण

संपादन

जनरल उपेंद्र द्विवेदी हे सैनिक स्कूल, रेवाचे माजी विद्यार्थी आहेत . ते जुलै १९७३ मध्ये सैनिक स्कूल, रीवा येथे दाखल झाले जेथे ते नौदल प्रमुख ॲडमिरल दिनेश कुमार त्रिपाठी यांचे वर्गमित्र होते आणि १९८१ मध्ये शाळेतून उत्तीर्ण झाले .भारतीय सैनिकी अकादमी देहरादून तो एक उत्कृष्ट क्रीडापटू होता आणि राष्ट्रीय संरक्षण प्रबोधिनी (NDA) आणि भारतीय सैनिकी अकादमी (IMA) या दोन्हींमध्ये प्रावीण्य मिळवला , जिथे त्याला शारीरिक प्रशिक्षणात ब्लू पुरस्कार देण्यात आला. त्यांनी कमिशनिंगनंतर उत्कृष्ट कामगिरी करणे सुरूच ठेवले आणि शारीरिक प्रशिक्षण अभ्यासक्रमात त्यांना सुवर्णपदक मिळाले. त्यांनी डिफेन्स सर्व्हिसेस स्टाफ कॉलेज, वेलिंग्टन आणि आर्मी वॉर कॉलेज, महू येथील हायर कमांड कोर्समध्येही शिक्षण घेतले . कार्लिले, यूएसए येथील युनायटेड स्टेट्स आर्मी वॉर कॉलेजमध्ये प्रतिष्ठित NDC समतुल्य अभ्यासक्रमात त्यांना प्रतिष्ठित फेलो प्रदान करण्यात आला . त्यांनी एम.फिल. युनायटेड स्टेट्स आर्मी वॉर कॉलेजमधील एकासह स्ट्रॅटेजिक स्टडीज आणि मिलिटरी सायन्समधील दोन पदव्युत्तर पदवी व्यतिरिक्त संरक्षण आणि व्यवस्थापन अभ्यासातील पदवी . त्यांनी विविध व्यावसायिक मंच / जर्नल्समध्ये लेख लिहिले / सादर केले आहेत.

लष्करी कारकीर्द

संपादन

जनरल द्विवेदी यांना १५ डिसेंबर १९८४ रोजी इंडियन मिलिटरी अकादमी , डेहराडून येथून जम्मू आणि काश्मीर रायफल्सच्या १८ व्या बटालियनमध्ये नियुक्त करण्यात आले . त्यांनी ऑपरेशन रक्षक दरम्यान काश्मीर खोऱ्यातील चौकीबल येथे एका बटालियनचे नेतृत्व केले आहे आणि राजस्थानच्या वाळवंटात, मणिपूरमधील आसाम रायफल्सचे एक सेक्टर ऑपरेशन राइनो दरम्यान, आसाममध्ये महानिरीक्षक, आसाम रायफल्स म्हणून काम केले आणि इतर विविध कर्मचारी आणि कमांड सांभाळले . उत्तर पूर्व मध्ये नियुक्त्या. नॉर्दर्न आणि वेस्टर्न या दोन्ही थिएटर्सच्या समतोल प्रदर्शनात त्यांना एक वेगळेपण लाभले आहे. ३९ वर्षांच्या आपल्या शानदार कारकिर्दीत, मुख्यालय आर्मर्ड ब्रिगेड, माउंटन डिव्हिजन, स्ट्राइक कॉर्प्स आणि इंटिग्रेटेड मुख्यालय, MoD (लष्कर) मध्ये विविध कर्मचाऱ्यांच्या नियुक्त्या भाड्याने घेतल्या आहेत. इंडियन मिलिटरी अकादमीमध्ये प्रशिक्षक , आर्मी वॉर कॉलेजमधील हायर कमांड विंगमध्ये डायरेक्टिंग स्टाफ म्हणून त्यांच्या मागील नेमणुका होत्या , त्यांनी तीन सेवा आणि मैत्रीपूर्ण परदेशी देशांच्या भावी पिढीला आकार दिला. जनरल ऑफिसरच्या दोन परदेशातील कार्यकाळात मुख्यालय UNOSOM II चा एक भाग म्हणून सोमालिया आणि सेशेल्स सरकारच्या लष्करी संलग्नीचा समावेश आहे . ते IGAR (पूर्व) आणि सेक्टर Cdr आसाम रायफल्समध्ये तीव्र CT ऑपरेशन्स आहेत आणि ईशान्य भागात इतर विविध कर्मचारी आणि कमांड नियुक्त्या केल्या आहेत जिथे त्यांनी भारत - म्यानमार सीमा व्यवस्थापनावरील पहिल्या संकलनाचा पुढाकार घेतला. नंतर डायरेक्टर जनरल इन्फंट्री म्हणून त्यांनी तीनही सेवांसाठी शस्त्रास्त्रांच्या भांडवली खरेदी प्रकरणांचे संचालन केले आणि जलदगतीने केले, ज्यामुळे आमच्या सशस्त्र दलांसाठी लक्षणीय आणि दृश्यमान क्षमता वाढली.

फेब्रुवारी २०२० मध्ये, जनरल द्विवेदी यांची IX कॉर्प्सचे कमांडर म्हणून नियुक्ती करण्यात आली . [ ११ ] एका वर्षानंतर एप्रिल २०२१ मध्ये त्यांनी लष्कराचे उपप्रमुख (माहिती प्रणाली आणि समन्वय) म्हणून पदभार स्वीकारला. [ 10 ] DCOAS (IS&C) म्हणून, अधिकाऱ्याने ऑटोमेशन आणि भारतीय सैन्यात विशिष्ट तंत्रज्ञान आत्मसात करण्यास चालना दिली . [ २ ]

१ फेब्रुवारी २०२२ रोजी, लेफ्टनंट जनरल उपेंद्र द्विवेदी यांनी जनरल ऑफिसर कमांडिंग इन चीफ, नॉर्दर्न कमांड म्हणून पदभार स्वीकारला , त्यांनी लेफ्टनंट जनरल योगेश कुमार जोशी यांच्या सेवानिवृत्तीनंतर हे पद स्वीकारले . जनरल द्विवेदी हे तंत्रज्ञान उत्साही असल्याने, त्यांनी नॉर्दर्न कमांडमधील सर्व श्रेणींचा टेक-थ्रेशोल्ड वाढविण्याच्या दिशेने काम केले आणि बिग डेटा ॲनालिटिक्स, आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स, क्वांटम आणि ब्लॉकचेन आधारित सोल्यूशन्स यांसारख्या गंभीर आणि उदयोन्मुख तंत्रज्ञानासाठी प्रयत्न केले. भारतीय लष्कराच्या सर्वात मोठ्या आर्मी कमांडचे आधुनिकीकरण आणि सुसज्जीकरण करण्यातही त्यांचा सहभाग होता , जिथे त्यांनी आत्मनिर्भर भारतचा एक भाग म्हणून स्वदेशी उपकरणे आणण्याचे काम केले. त्यांनी जम्मू, काश्मीर आणि लडाखमधील लोकांशी एकत्रित राष्ट्र उभारणीचे परिणाम आणि पायाभूत सुविधांच्या विकासासाठी समन्वय साधला.

१९ फेब्रुवारी २०२४ रोजी, लेफ्टनंट जनरल उपेंद्र द्विवेदी यांनी लेफ्टनंट जनरल एम. व्ही. सुचिंद्र कुमार यांच्याकडून लष्कराचे ४६ वे उपप्रमुख म्हणून पदभार स्वीकारला , ज्यांची नॉर्दर्न कमांडच्या जनरल ऑफिसर कमांडिंग-इन-चीफ म्हणून नियुक्ती झाली .

वैयक्तिक जीवन

संपादन

जनरल ऑफिसरचा विवाह विज्ञान पदवीधर असलेल्या श्रीमती सुनीता द्विवेदी यांच्याशी झाला आहे, त्या गृहिणी आहेत. श्रीमती सुनीता द्विवेदी या भोपाळ येथील विशेष दिव्यांग मुलांसाठी असलेल्या आरुषी संस्थेशी संबंधित आहेत. या जोडप्याला दोन मुली झाल्या आहेत ज्या एनजीओमध्ये काम करत आहेत. जनरल द्विवेदी हे एक कुशल योगसाधक आहेत.

पद तारखा

संपादन

जनरल अधिकाऱ्याला 2024 मध्ये परम विशिष्ट सेवा पदक आणि 2021 मध्ये अति विशिष्ट सेवा पदक प्रदान करण्यात आले .

   
साचा:Ribbon devices   साचा:Ribbon devices
       
       
colspan="2" परम विशिष्ट सेवा पदक अति विशिष्ट सेवा पदक
समान्य सेवा पदक विशेष सेवा पदक सैन्य सेवा पदक
उच्च उंची पदक विदेश सेवा पदक ७५ वे स्वातंत्र्य वर्धापन दिन पदक ५० वे स्वातंत्र्य वर्धापन दिन पदक
३० वर्षे दीर्घ सेवा पदक २० वर्षे दीर्घ सेवा पदक ९ वर्षे दीर्घ सेवा पदक संयुक्त राष्ट्रांचे ऑपरेशन

संदर्भ

संपादन