उन्हाळी प्रमाणवेळ

• या लेखातील एका नकाशात भारताच्या सीमा पक्षपाती पद्धतीने दाखवलेल्या असल्यामुळे तो नकाशा वगळला आहे. त्याची जागा घेऊ शकेल असा भारताच्या सीमा सुयोग्य पद्धतीने दाखवलेला नकाशा उपलब्ध झाल्यास लावला जाईल. लेख पान आंतरविकि उत्पातक संपादन युद्धामुळे तात्पुरते सुरक्षित केले आहे. संपादन गाळणीच्या माध्यमातून सुरक्षा दिल्यानंतर लेखाचा सुरक्षास्तर कमी केला जाईल.

उन्हाळी प्रमाणवेळ (किंवा ग्रीष्म प्रमाणवेळ) (इंग्लिश: Daylight saving time, summer time) ही जगातील अनेक देशांमध्ये उन्हाळ्यामधील स्थानिक प्रमाणवेळ आहे. विशेषतः शीत कटिबंधांमधील भागात उन्हाळ्यातील जास्त काळ टिकणार्‍या सूर्यप्रकाशाचा फायदा घेण्यासाठी दरवर्षी वसंत ऋतूमध्ये स्थानिक वेळ एक तास पुढे ढकलली जाते व उन्हाळा संपल्यानंतर साधारण शरद ऋतूमध्ये ही वेळ एक तास मागे केली जाते. जॉर्ज व्हरनॉन हडसन ह्या न्यू झीलंडच्या शास्त्रज्ञाने १८९५ साली उन्हाळी प्रमाणवेळेची संकल्पना मांडली.

युरोप व उत्तर अमेरिकेतील बहुसंख्य देश उन्हाळी प्रमाणवेळ वापरतात.

मध्य युरोपात उन्हाळी प्रमाणवेळ सुरू झाल्यावर घड्याळे २:०० वरून ३:०० वर ढकलली जातात.

मध्य युरोपात उन्हाळी प्रमाणवेळ संपताना घड्याळे ३:०० वरून पुन्हा २:०० वर आणली जातात.

उन्हाळी प्रमाणवेळेच्या वापराबाबत तज्‍ज्ञांमध्ये दुमत आहे. उन्हाळ्यात घड्याळ पुढे केल्यामुळे ऊर्जेची बचत होते असा समर्थकांचा दावा आहे तर शेतकर्‍यांना ह्या पद्धतीचा त्रास होतो अशी विरोधकांची भूमिका आहे.

Origin

G.V. Hudson invented modern DST, proposing it first in 1895.

When DST starts in central Europe, clocks advance from 02:00 CET to 03:00 CEST.

When DST ends in central Europe, clocks retreat from 03:00 CEST to 02:00 CET. Other regions switch at different times.

In early 2008 central Brazil was one, two, or three hours ahead of eastern U.S., depending on the date.

Benefits and drawbacks

William Willett independently proposed DST in 1907 and advocated it tirelessly.

Clock shifts affecting apparent sunrise and sunset times at Greenwich in 2007.

The William Willett Memorial Sundial is always on DST.

Retailers generally favor DST. United Cigar Stores hailed a 1918 DST bill.

A 2001 U.S. public service advertisement reminded people to adjust clocks manually.

बाह्य दुवे

• उन्हाळी प्रमाणवेळेचा इतिहास