आयटीसी लिमिटेड

आयटीसी लिमिटेड (बीएसई.: 500875) हा कोलकाता, पश्चिम बंगाल, भारत येथे मुख्यालय असलेला सार्वजनिक उद्योगसमूह आहे. हा चार उद्योगक्षेत्रांमध्ये काम करतो: जलद खपाच्या ग्राहकोपयोगी वस्तू (एफएमसीजी), हॉटेल, पुठ्ठ्याचे (कार्ड बोर्ड) व कागदी पॅकेजिंग आणि शेतकी व्यापार. या उद्योगसमूहाची वार्षिक उलाढाल सुमारे ७ अब्ज अमेरिकन डॉलर आहे. तंबाखूजन्य उत्पादनांमध्ये ही भारतातील सर्वांत मोठी कंपनी आहे.

इतिहास

तंबाखू व्यवसाय आणि सुरुवातीची वर्षे

"आयटीसी लिमिटेड" चे मूळ नाव "इम्पीरियल टोबॅको कंपनी ऑफ इंडिया लिमिटेड" होते, त्यानंतर W.D आणि H.O. 24 ऑगस्ट 1910 रोजी कोलकाता येथे नोंदणीकृत ब्रिटिश-मालकीची कंपनी म्हणून विल्स. कंपनी प्रामुख्याने कृषी संसाधनांवर आधारित असल्याने, तिने 1911 मध्ये भारताच्या दक्षिणेकडील भागातील शेतकऱ्यांसोबत पानांच्या तंबाखूचे उत्पादन करण्यासाठी भागीदारी केली. कंपनीच्या छत्राखाली, 1912 मध्ये आंध्र प्रदेशातील गुंटूर जिल्ह्यात "इंडियन लीफ टोबॅको डेव्हलपमेंट कंपनी लिमिटेड" ची स्थापना झाली. कंपनीचा पहिला सिगारेट कारखाना 1913 मध्ये बंगळुरू येथे उभारण्यात आला.

1928 मध्ये, कंपनीच्या मुख्यालयासाठी, कलकत्ता येथील 'व्हर्जिनिया हाऊस'चे बांधकाम सुरू झाले. आयटीसी ने 1935 मध्ये कॅरेरास टोबॅको कंपनीचा कारखाना किडरपोर येथे विकत घेतला ज्यामुळे त्याचे अस्तित्त्व आणखी मजबूत झाले. आयटीसी ने 1946 मध्ये आयात खर्च लक्षणीयरीत्या कमी करण्यासाठी स्वदेशी सिगारेट टिश्यू-पेपर बनवणारा प्लांट स्थापन करण्यास मदत केली. त्यानंतर, 1949 मध्ये मद्रासमध्ये छपाई आणि पॅकेजिंगसाठी एक कारखाना सुरू करण्यात आला. कंपनीने 1953 मध्ये टोबॅको मॅन्युफॅक्चरर्स (इंडिया) लिमिटेडचा उत्पादन व्यवसाय आणि प्रिंटर्स (इंडिया) लिमिटेडचा पूरक लिथोग्राफिक प्रिंटिंग व्यवसाय ताब्यात घेतला.

नाव

इम्पीरियल टोबॅको कंपनी ऑफ इंडिया लिमिटेड म्हणून 1910 मध्ये स्थापन झालेल्या, कंपनीचे नाव बदलून 1970 मध्ये इंडिया टोबॅको कंपनी लिमिटेड असे करण्यात आले आणि नंतर 1974 मध्ये आय.टी.सी. लिमिटेड. कंपनीचे नाव बदलून आता आयटीसी लिमिटेड झाले आहे, जिथे "आयटीसी" हे आजचे संक्षिप्त रूप नाही.