हिंदूंचा छळ

हिंदूंचा छळ ही हिंदूं इतिहासातील एक प्रमुख घटना आहे, ज्यामुळे निर्वासितांच्या लाटा बनल्या आणि इतर समुदायांची निर्मिती झाली. आजपर्यंत भारतात आणि जगात इतरत्र सहिष्णू असलेल्या हिंदूंचा छळ करण्यात आला आहे. या छळाकडे माध्यमांद्वारे दुर्लक्ष केले जाते असे दिसून येते. हिंदू धर्म किंवा श्रद्धेमुळे होणारा छळ जगभरातील प्रत्येक सहिष्णू हिंदू समुदायाला भेडसावत आहे. हिंदूंनी ऐतिहासिक आणि चालू असलेला धार्मिक छळ आणि पद्धतशीर हिंदू विरोधी हिंसाचार, जबरदस्तीने केलेले हिंदूंचे धर्मांतर , दस्तऐवजीकरण केलेले हिंदू हत्याकांड , हिंदू मूर्ती भंजन, हिंदू मंदिरांचा विध्वंस आणि हिंदू मुद्रा विटंबना, तसेच हिंदू शैक्षणिक केंद्रांचा विनाश आणि इतर अनेक घटक म्हणजे हिंदूंचा छळ होय. यात हिंदू विरोधी भावना हिंदूंचा यांचा ही समावेश होतो. आक्रमक मुस्लिम लुटारू यांना हिंदू संस्कृती विरुद्ध हिंसाचाराचा माग चोखाळला आहे असे दिसते. प्रदीर्घ काळ हिंदूंचा धार्मिक छळ केलेला आढळतो. मध्ययुगीन मुस्लिम काळात भारतात जबरदस्तीने हिंदूंचे धर्मांतर करून मुस्लिम लोकसंख्या वाढवली गेली. हिंदू ज्ञानाची लुट केली गेली. हिंदू आणि बौद्ध राजांनी राज्य केलेल्या राज्यांवर हल्ले केले गेले, हिंदू संपत्तीची लुट केली गेली. हिंदू वर गैर-मुस्लिम म्हणून निर्बंध आणि भेदभाव सहन करावा लागला होता. सिंधमधील मूर्तिपूजक हिंदूंविरुद्धच्या मोहिमेच्या सुरुवातीच्या टप्प्यात शहरांमध्ये हिंदूं नरसंहार झाला होता. भारतात आजही हिंदूंचा छळ होत आहे. अमेरिकन इतिहासकार आणि लेखक विल ड्युरंट यांनी त्यांच्या १९३५ मध्ये लिहिलेल्या पुस्तकात “भारतावर इस्लामचे आक्रमण ही इतिहासातील सर्वात रक्तरंजित आहे. इस्लामिक इतिहासकार आणि विद्वानांनी इसवी सन ८०० ते इसवी सन १७०० या काळात हिंदूंच्या कत्तली, जबरदस्तीने धर्मांतर, हिंदू स्त्रिया आणि मुलांचे गुलाम करणे व त्यांची विक्री करणे आणि मंदिरे नष्ट करणे या गोष्टी मोठ्या आनंदाने आणि अभिमानाने नोंदवल्या आहेत. (द स्टोरी ऑफ सिव्हिलायझेशन: अवर ओरिएंटल हेरिटेज, पृष्ठ ४५९). पर्शियन इतिहासकार वासाफ यांनी आपल्या 'तज्जियात-उल-अमसार वा ताजरियात उल असर' या पुस्तकात लिहिले आहे. जेव्हा अलाउल-दीन खिलजीने खंबेतच्या आखाताच्या डोक्यावर असलेल्या कंबायत शहरावर कब्जा केला, तेव्हा त्याने इस्लामच्या गौरवासाठी सर्व प्रौढ पुरुष हिंदू रहिवाशांना ठार मारले, रक्ताच्या नद्या वाहल्या, देशातील स्त्रियांना गुलाम केले त्यांचे सर्व सोने, चांदी आणि दागिने लुटले, सुमारे वीस हजार हिंदू स्त्रीयांना त्याच्या खाजगी गुलाम बनवले.

धार्मिक वास्तुकलेचा नाश

मुस्लिम लुटारू औरंगजेबाने हिंदू धार्मिक प्रतिके विनाश आणि हिंदूं मंदिरांची विटंबना आणि नाश हा हिंदू धार्मिक प्रथेवर केलेला हल्ला होता. त्याने हिंदूंचे इस्लाममध्ये जबरदस्तीने धर्मांतर केले आणि हिंदू मंदिरे उद्ध्वस्त केली. औरंगजेबाने नवीन भूभाग जिंकताना आणि बंडखोरी करताना, त्यांच्या हिंदू शक्तीचे प्रतीकांवर हल्ला मंदिरे नष्ट करून हिंदू राजकीय नेत्यांना शिक्षा करून मंदिरांची विटंबना आणि हिंदू मूर्ती भंजन करण्याचे आदेश दिले. इ.स.१६६९ मध्ये त्याने आपल्या प्रांतातील सर्व राज्यपालांना "काफिरांच्या शाळा आणि मंदिरे स्वेच्छेने नष्ट करण्याचे आदेश" जारी केले आणि त्यांना मूर्तिपूजकांच्या शिकवणी आणि प्रथा पूर्णपणे थांबवण्याची सक्त आज्ञा देण्यात आली. अशा प्रकारे औरंगजेबाने हिंदूंचा धार्मिक छळ केला.

हिंदू शिक्षणावर परिणाम

मंदिरे आणि हिंदू शैक्षणिक केंद्रांचा विनाश, विद्वान हिंदू भिक्षूंच्या हत्या आणि हिंदू विद्यार्थ्यांचे विखुरणे, यामुळे हिंदू शिक्षणात मोठ्या प्रमाणात घट झाली. तथापि कृष्णदेवराया , विजयनगर साम्राज्याच्या संस्थापकांपैकी एक, मुस्लिम राजवटीत गंभीर आघात झालेल्या हिंदू धार्मिक पुनर्वसन आणि हिंदू सांस्कृतिक संस्थांचे पुनर्वसन करण्यासाठी पावले उचलली होती.

पोर्तुगीज गोवा

पोर्तुगीजांनी हिंदूंच्या ख्रिस्तीकरणासाठी हिंदू विरोधी भावना ठेवली आणि जो हिंदूंचा भयंकर छळ केला. गोव्यातील पोर्तुगीज राजवटीत, हिंदू विधी किंवा सण पाळणारे उल्लंघन करणाऱ्यांवर आणि गैर-ख्रिश्चनांना कॅथलिक धर्मात रूपांतरित करण्याच्या पोर्तुगीज प्रयत्नांमध्ये हस्तक्षेप करणाऱ्या व्यक्तींवरही इन्क्विझिशनने कारवाई केली. देशी कोकणी भाषा आणि संस्कृतचा वापर हा फौजदारी गुन्हा ठरवला. हजारो हिंदूंना कायदे करून ख्रिश्चन धर्म स्वीकारण्यास भाग पाडले गेले. गोवा इन्क्विझिशन द्वारे धर्मांतर केले आणि हिंदू मंदिरे उद्ध्वस्त केली. येथील जनतेने धार्मिक छळ आणि हिंदू विरोधी हिंसाचार, जबरदस्तीने केलेले हिंदूंचे धर्मांतर, दस्तऐवजीकरण केलेले हिंदू हत्याकांड, हिंदू मूर्ती भंजन, हिंदू मंदिरांचा विध्वंसआणि हिंदू मुद्रा विटंबना, तसेच हिंदू शैक्षणिक केंद्रांचा विनाश या दोन्ही गोष्टी अनुभवल्या आहेत. इ.स. १८१२ मध्ये गोवा इन्क्विझिशनचे बहुतेक रेकॉर्ड पोर्तुगीजांनी जाळले होते. मिशनऱ्यांच्या सहकार्याने , गोव्यातील पोर्तुगीज प्रशासन आणि हिंदू आणि इतर भारतीय धर्मांची हिंदू सांस्कृतिक आणि हिंदू संस्थात्मक मुळे नष्ट करण्यासाठी लष्करी उपाय करून लष्कर तैनात करण्यात आले. उदाहरणार्थ, व्हाइसरॉय आणि कॅप्टन जनरल अँटोनियो डी नोरोन्हा आणि नंतर कॅप्टन जनरल कॉन्स्टँटिनो डी सा दे नोरोन्हा यांनी, पोर्तुगीजांच्या ताब्यातील हिंदू आणि बौद्ध मंदिरे पद्धतशीरपणे नष्ट केली. सार्वजनिक हिंदू विधी निषिद्ध केले गेले होते आणि हिंदूंचा धार्मिक छळ केला गेला. इ.स. १६२० मध्ये, हिंदूंना त्यांचे विवाह विधी करण्यास मनाई करण्याचा आदेश पारित करण्यात आला. सर्व नॉन-कॅथलिक सांस्कृतिक चिन्हे आणि स्थानिक भाषांमध्ये लिहिलेल्या हिंदू पुस्तकांचा विनाश केला गेला. या काळात फक्त हिंदू लोकांवर झेंडी कर, जो जिझिया करासारखाच होता.

हिंदू मंदिरांचा विध्वंस

गोवा बेटावर मंदिर विध्वंस १५६६ पर्यंत गोवा बेटावर सुमारे १६० मंदिरे जमीनदोस्त करण्यात आली. १५६६ ते १५६७ दरम्यान, फ्रान्सिस्कन मिशनऱ्यांची मंदिर विध्वंस मोहीम फ्रान्सिस्कन मिशनऱ्यांच्या मोहिमेने बर्देझ (उत्तर गोवा) येथील आणखी ३०० हिंदू मंदिरे नष्ट केली.  साल्सेटे मंदिर विध्वंस (दक्षिण गोवा) मध्ये , सुमारे ३०० हिंदू मंदिरे इंक्विझिशनच्या ख्रिश्चन अधिकाऱ्यांनी नष्ट केली. पोर्तुगीज अधिकाऱ्यांनी अस्सोलना आणि कुंकोलिम येथे इतरत्र असंख्य हिंदू मंदिरे नष्ट केली. पोर्तुगीज आर्काइव्हजमधील इ.स. १५६९ च्या शाही पत्रात नोंद आहे की भारतातील त्याच्या वसाहतींमधील सर्व हिंदू मंदिरे जाळली गेली आणि जमीनदोस्त केली गेली.

हैदराबाद संस्थान

हैदराबाद संस्थानात सहिष्णू हिंदूंचा अतोनात छळ झाला. येथे रझाकार हल्ले करत असत. रझाकारांनी प्रामुख्याने हिंदू तेलंगणात हिंदूंचा वांशिक नरसंहार सुरू केला. हैदराबाद हा मुस्लिम बहुसंख्य प्रांत बनवण्याच्या प्रयत्नात रझाकारांनी हिंदूंचे मोठ्या प्रमाणावर धर्मांतर इस्लाममध्ये करण्याचा प्रयत्न केला. तेलंगणातील वीरा बैरनपल्ली या गावात पुरुषांनी गोळ्या घालून ठार मारून हिंदू महिलांवर निर्दयीपणे बलात्कार केले. या दहशतीपासून वाचण्यासाठी अनेक गावकऱ्यांनी शेतातील मोकळ्या विहिरीत उड्या घेतल्या. अनेक मंदिरेही रझाकारांनी लुटली.

काश्मिर

जम्मू आणि काश्मीरच्या मुस्लिम बहुसंख्य प्रदेशात राहणारी हिंदू काश्मिरी पंडित लोकसंख्या अलिकडच्या वर्षांत अनेकदा इस्लामिक अतिरेक्यांकडून धोक्यात आली आहे. मूर्ती भंजन, मंदिरांचा विध्वंस आणि हिंदू मुद्रा विटंबना , तसेच हिंदू शैक्षणिक केंद्रांचा विनाश या गोष्टी येथे घडल्या आहेत. हिंदूंना त्यांचे विवाह विधी करण्यास मनाई करण्याचा आदेश मशिदींमधून देण्यात आला. आबालवृद्ध काश्मिरी पंडितांच्या ते हिंदू आहेत, या एकमेव अपराधापोटी सामूहिक हत्या करण्यात आल्या. स्त्रियांवर बलात्कार करण्यात आले आणि त्यांना अत्यंत बिभत्स पद्धतीने विटंबित करण्यात आले. या हिंदूंची संपत्ती लुटण्यात आली आणि शेवटी त्यांना नेसत्या वस्त्रानिशी काश्मिरबाहेर हाकलवून लावण्यात आले.

इंग्लंड

इंग्लंडमध्ये धार्मिक छळ आणि पद्धतशीर पणे हिंदू मंदिरांचा विध्वंस आणि हिंदू विरोधी हिंसाचार होत असल्याचे दिसून येते. यात हिंदू विरोधी भावना सोशल मिडियाद्वारे पसरवली जात आहे असे दिसून येते. तसेच या हल्ल्यांना सहिष्णू हिंदूच जबाबदार आहेत असा अपप्रचारही केला गेलेला दिसून येतो. हिंदूंवर इ.स.२०२२ मध्ये ही हिंदू मंदिरांवर हल्ले होत असल्याचे दिसून येते. ब्रिटनच्या बर्मिंगहॅममध्ये मुस्लिम जमावाने एका हिंदू मंदिराची तोडफोड केली. हिंदूंच्या मंदिरांवर हल्ले झाले आहेत आणि हिंदूंच्या विरोधात निंदनीय भाषणे दिली गेली आहेत. हे हल्ले इस्लामी जमावाने केले होते आणि संपूर्ण ब्रिटनमधील हिंदू समुदायाला मोठ्या प्रमाणात भीती निर्माण झाली आहे. तसे हिंदू व्यवसायांची अपरीमीत हानी झाली आहे, असे ब्रिटीशांच्या संसदीय गटाचे (एपीपीजी) कंझर्व्हेटिव्ह पक्षाचे खासदार अध्यक्ष बॉब ब्लॅकमन यांनी संससदेत म्हंटले आहे.

पकिस्तान

पाकिस्तानमधील हिंदूंना सहसा द्वितीय श्रेणीचे नागरिक म्हणून वागणूक दिली जाते, पद्धतशीरपणे भेदभाव केला जातो आणि अमानवीय वागणूक दिली जाते. गरीब हिंदूंकडे कमाईचा दुसरा मार्ग नसल्यामुळे आणि जगण्यासाठी नोकरी ठेवण्याची गरज असल्याने त्यांचे धर्मांतर केले जाते आहे. पाकिस्तानातील हिंदू हा पाकिस्तानमधील छळलेल्या अल्पसंख्याक धर्मांपैकी एक आहे. त्यांना दुय्यम दर्जाचे नागरिक मानले जाते. पाकिस्तानमध्‍ये हिंदूंचा छळ होत असल्याच्या घटना सातत्याने समोर येत आहेत. हिंदू स्त्रिया देखील अपहरण आणि सक्तीने इस्लाम धर्मांतराच्या बळी म्हणून ओळखल्या जातात. पाकिस्तानच्या मानवाधिकार आयोगाच्या आकडेवारीनुसार, २०१३ मध्ये सुमारे १,००० हिंदू कुटुंबे भारतात पळून गेली. पाकिस्तानी हिंदूंचा आरोप आहे की, पाकिस्तानी शाळांमध्ये हिंदू मुलींचा लैंगिक छळ केला जातो आणि त्यांच्या धार्मिक प्रथांची थट्टा केली जाते व हिंदूंचा धार्मिक छळ केला जातो. डिसेंबर २०२० मध्ये, करक जिल्ह्यातील एका जमावाने पाडलेल्या हिंदू मंदिरावर परत हल्ला केला आणि आग लावली. २०११ ते २०१२ दरम्यान, तेवीस हिंदूंचे खंडणीसाठी अपहरण करण्यात आले आणि बिगर मुस्लिमांच्या लक्ष्यित हत्यांचा एक भाग म्हणून १३ सहिष्णू हिंदूंची हत्या करण्यात आली. सरकारने जारी केलेल्या पाठ्यपुस्तकांमधून विद्यार्थ्यांना शिकवले जाते की हिंदू मागासलेले आणि अंधश्रद्धाळू आहेत. येथे हिंदू विद्यार्थ्यांना इस्लामिक अभ्यासक्रमानुसार शिक्षण घेण्याची सक्ती केली जाते. जानेवारी २०१७ मध्ये, पाकिस्तानच्या हरिपूर जिल्ह्यात एक हिंदू मंदिर पाडण्यात आले. २००५ मध्ये, बलुचिस्तानमध्ये बुगती आदिवासी आणि निमलष्करी दलांमध्ये झालेल्या रक्तरंजित संघर्षांदरम्यान नवाब अकबर बुगती यांच्या निवासस्थानाजवळ सरकारी बाजूने गोळीबार करून ३२ हिंदू मारले गेले. २०२०मध्ये, थारपारकर, या सिंधमधील माता राणी भटियानी हिंदू मंदिराची इस्लामी लोकांनी तोडफोड केली मूर्तींची विटंबना केली आणि पवित्र हिंदू ग्रंथांना आग लावली.

बांग्लादेश

बांग्लादेशातील हिंदूंचा सातत्याने मोठा हिंदू विरोधी हिंसाचार होतो आहे.

काश्मिर

काश्मिरात हिंदूंचा छळ केला जात आहे.

गोधरा हिंदू हत्याकांड

गोधरा येथे हिंदू यात्र्करूंना जिवंत जाळण्यात आले. या मध्ये स्त्रीय आणि लहान मुले पण होती.