हायड्रोजन क्लोराइड हा हायड्रोजनक्लोरिन यांच्या अभिक्रियेने निर्माण झालेला आम्लधर्मी वायू आहे. त्याच्या जलीय द्रावणास हायड्रोक्लोरिक आम्ल म्हणतात.

हायड्रोजन क्लोराइड
Skeletal formula of hydrogen chloride with a dimension Space-filling model of hydrogen chloride with atom symbols
अभिज्ञापके
सीएएस क्रमांक 7647-01-0 ☑Y
केमस्पायडर (ChemSpider) 307 ☑Y
युएनआयआय QTT17582CB ☑Y
ईसी (EC) क्रमांक 231-595-7
युएन (UN) क्रमांक 1050
केईजीजी (KEGG) D02057 ☑Y
एमईएसएच (MeSH) Hydrochloric+acid
सीएचईबीआय (ChEBI) CHEBI:17883 ☑Y
सीएचईएमबीएल (ChEMBL) CHEMBL1231821 ☑Y
आरटीईसीएस (RTECS) क्रमांक MW4025000
एटीसी कोड A09AB03,B05XA13
Beilstein संदर्भ
1098214
Gmelin संदर्भ
322
जीएमओएल त्रिमितीय चित्रे चित्र १
स्माईल्स (SMILES)
  • Cl

आयएनसीएचआय (InChI)
  • InChI=1S/ClH/h1H ☑Y
    Key: VEXZGXHMUGYJMC-UHFFFAOYSA-N ☑Y


    InChI=1/ClH/h1H
    Key: VEXZGXHMUGYJMC-UHFFFAOYAT

गुणधर्म
रेणुसूत्र HCl
रेणुवस्तुमान ३६.४६ g mol−1
स्वरुप रंगहीन वायू
गंध pungent
घनता १.४९० ग्रॅम प्रतिलिटर[१]
गोठणबिंदू −११४.२२ °से (−१७३.६० °फॅ; १५८.९३ के)
उत्कलनबिंदू −८५.०५ °से (−१२१.०९ °फॅ; १८८.१० के)
विद्राव्यता (पाण्यामध्ये) 823 g/L (0 °C)
720 g/L (20 °C)
561 g/L (60 °C)
विद्राव्यता मिथेनॉल, इथेनॉलइथर यांत विद्राव्य
बाष्पदाब 4352 kPa (at 21.1 °C)[२]
आम्लता (pKa) -7.0[३]
आम्लारीत्व (pKb) 21.0
1.0004456 (gas)
1.254 (liquid)
चिकटपणा 0.311 cP (−100 °C)
संरचना
रेणूचा आकार linear
द्विध्रुवीय क्षण 1.05 D
उष्णतारसायनशास्त्र
विशिष्ट उष्मा
क्षमता (C)
0.7981 J K−1 g−1
सामान्य रेण्वीय
एन्ट्रॉपी (So298)
186.902 J K−1 mol−1
निर्मितीची सामान्य
उष्माक्षमता
fHo298)
 –92.31 kJ mol−1
ज्वलनाची सामान्य
उष्माक्षमता (ΔcHo298)
 –95.31 kJ mol−1
धोका
बाह्य सुरक्षा
माहिती पत्रक
JT Baker MSDS
जीएचएस धोकादर्शक चित्रे ग्लोबली हार्मोनाइज्ड सिस्टिम ऑफ क्लासिफिकेशन ॲन्ड लेबलिंग ऑफ केमिकल्स (GHS) नुसारचे क्षरणदर्शक चित्र ग्लोबली हार्मोनाइज्ड सिस्टिम ऑफ क्लासिफिकेशन ॲन्ड लेबलिंग ऑफ केमिकल्स (GHS) नुसारचे कवटी व हाडे दाखवणारे चित्र
जीएचएस इशारादर्शक शब्द Danger
GHS धोकादर्शक वाक्ये
साचा:H-phrases
GHS सावधगिरीदर्शक वाक्ये
साचा:P-phrases
ईयू निर्देशांक 017-002-00-2
ईयू वर्गीकरण विषारी वि क्षरणकारक क्ष
R-phrases साचा:R23, साचा:R35
S-phrases साचा:S1/2, साचा:S9, साचा:S26, साचा:S36/37/39, साचा:S45
NFPA 704
मृत्यूकारक प्रमाण (LD50) 238 mg/kg (rat, oral)
संबंधित संयुगे
संबंधित संयुगे हायड्रोक्लोरिक आम्ल
हायड्रोजन फ्लोराइड
हायड्रोजन ब्रोमाइड
हायड्रोजन आयोडाइड
हायड्रोजन अ‍ॅस्टाटाइड
रसायनांची माहिती ही, काही विशेष नोंद केली नसल्यास, त्यांच्या सामान्य स्थितीतील आहे. (तापमान २५ °से. किंवा ७७ °फॅ. व दाब १०० किलोपास्कल)
 N (verify) (what is: ☑Y/N?)
Infobox references

संदर्भ आणि नोंदी संपादन

  1. ^ Haynes, William M. (2010). Handbook of Chemistry and Physics (91 ed.). Boca Raton, Florida: CRC Press. p. 9-33. ISBN 978-1439820773
  2. ^ हायड्रोजन क्लोराइड. Gas Encyclopaedia. Air Liquide
  3. ^ Perrin, D. D. (1969) जलीय द्रावणातील आम्ल व आम्लारींचे पृथक्करण स्थिरांक. Butterworths, London, 1969.