लिलिथ
हा लेख/विभाग स्वत:च्या शब्दात विस्तार करण्यास मदत करा. |
Lilith (/ˈlɪlɪθ/; हिब्रू: לִילִית Lîlîṯ) ज्यू पौराणिक कथेतील आकृती हे बेबीलोनियन ताल्मुद (3 ते 5 व्या शतकातील) मध्ये लवकर विकसित झाले.लिलिथ ही भयंकर धोकादायक राक्षसी आहे.नवजात बाळ चोरी करून मांस खाते.[१] प्राचीन मेसोपोटेमियन धर्मातील लिलीथला ऐतिहासिकदृष्ट्या पूर्वीच्या राक्षसी (lilītu) वर्गाशी जोडले जाऊ शकते, जे सुमेर, अक्कडियन साम्राज्य, अश्शूर(असीरिया) आणि बॅबिलोनियातील क्यूनिफॉर्म ग्रंथात आढळतात.
.jpg)
या लेखातील मजकूर मराठी विकिपीडियाच्या विश्वकोशीय लेखनशैलीस अनुसरून नाही. आपण हा लेख तपासून याच्या पुनर्लेखनास मदत करू शकता.
नवीन सदस्यांना मार्गदर्शन हा साचा अशुद्धलेखन, अविश्वकोशीय मजकूर अथवा मजकुरात अविश्वकोशीय लेखनशैली व विना-संदर्भ लेखन आढळल्यास वापरला जातो. |
ज्यू लोककथामध्ये, सिरचचे वर्णमाला (सी. 700-1000 सीई) व्यंग्यात्मक पुस्तकातुन, लिलिथ आदामाची पहिली पत्नी म्हणून ओळखली जाते, त्याच वेळी (रोश हाशाना) आणि त्याचप्रमाणे आदमसारखेच गंध तयार होते-उत्पत्ति 1 27. (हे हव्वेशी विसंगत आहे, जे आदामाच्या बरगडीमधून तयार केले गेले होते: उत्पत्ति 2:22.) पौराणिक कथा मध्ययुगीन काळात अगागदाह, झोहर आणि यहूदी गूढतेच्या परंपरेत मोठ्या प्रमाणावर विकसित झाली. उदाहरणार्थ, 13 व्या शताब्दीच्या आयझॅक बेन जेकब हा-कोहेनच्या लिखाणात, लिलीथने त्याला आश्रय देण्यास नकार दिल्यानंतर आदामाला सोडले आणि मग सैमेल(शैतान) सोबत गेेली.
नंतरच्या ज्यूंच्या साहित्यात पुरावे भरपूर आहेत, परंतु दुरात्म्यांच्या या वर्गाच्या सुमेरियन, अक्कडियन, अश्शूरी आणि बॅबिलोनियन दृष्टिकोनांविषयी थोडी माहिती वाचली आहे. जोडणी जवळजवळ सार्वभौमिकपणे राजी झाली असली तरी, अलीकडे शिष्यवृत्तीने ज्यू लिलिथला अक्कडियन लिलीतु-गिलगामेश परिशिष्ट आणि अरस्लान ताश ताबीज यांना जोडण्यासाठी वापरल्या गेलेल्या दोन स्त्रोतांच्या प्रासंगिकतेचा विवाद केला आहे.
हिब्रू भाषा ग्रंथात, लिलिथ किंवा लिलिट ("रात्रीचे प्राणी", "रात्र राक्षस", "रात्रि हग" किंवा "स्क्रिच उल्लू" म्हणून अनुवादित) प्रथम यशया 34:14 मधील प्राण्यांच्या यादीमध्ये आढळते पुरातन हस्तलिखितांमधील फरकांनुसार एकवचन किंवा बहुवचन स्वरूप. डेड सी स्क्रोल 4Q510-511 मध्ये हा शब्द प्रथम राक्षसांच्या यादीत आढळतो. सहाव्या शतकापासून सीईओ पासून बाऊल आणि ताजेतवाने वर ज्यूज जादुई शिलालेखांमध्ये, लिलिथला मादा राक्षस म्हणून ओळखले जाते आणि प्रथम व्हिज्युअल चित्रे दिसतात.
परिणामी लिलीथ पौराणिक कथा आधुनिक पाश्चात्य संस्कृती, साहित्य, गूढता, कल्पनारम्य, आणि भितीदायक गोष्टींमध्ये स्रोत सामग्री म्हणून कार्य करते.
व्युत्पत्तिशास्त्र
संपादनसेमिटिक रूट एल-वाई-एल हिब्रू लेइल आणि अरेबियन लेल, ज्याचा अर्थ "रात्र" असा आहे, ते व्युत्पन्न म्हणून कार्य करते. ताल्मुदिक व यिददीय लिलीथचा उपयोग इब्री भाषेचा आहे.
सुमेरियन मादी राक्षस लिलीचा "संध्याकाळ" अक्कडियन लिल्लूशी व्युत्पन्न संबंध नाही.
Notes
संपादन- ^ Hammer, Jill. "Lilith, Lady Flying in Darkness". My Jewish Learning. 19 June 2017 रोजी पाहिले.
References
संपादन- Talmudic References: b. Erubin 18b; b. Erubin 100b; b. Nidda 24b; b. Shab. 151b; b. Baba Bathra 73a–b
- Kabbalist References: Zohar 3:76b–77a; Zohar Sitrei Torah 1:147b–148b; Zohar 2:267b; Bacharach,'Emeq haMelekh, 19c; Zohar 3:19a; Bacharach,'Emeq haMelekh, 102d–103a; Zohar 1:54b–55a
- Dead Sea Scroll References: 4QSongs of the Sage/4QShir; 4Q510 frag.11.4–6a//frag.10.1f; 11QPsAp
- Lilith Bibliography, Jewish and Christian Literature, Alan Humm ed., 29 September 2018.
- Raymond Buckland, The Witch Book, Visible Ink Press, November 1, 2001.
- Charles Fossey, La Magie Assyrienne, Paris: 1902.
- Siegmund Hurwitz, Lilith, die erste Eva: eine Studie über dunkle Aspekte des Weiblichen. Zürich: Daimon Verlag, 1980, 1993. English tr. Lilith, the First Eve: Historical and Psychological Aspects of the Dark Feminine, translated by Gela Jacobson. Einsiedeln, स्वित्झर्लंड: Daimon Verlag, 1992 आयएसबीएन 3-85630-545-93-85630-545-9.
- Siegmund Hurwitz, Lilith स्वित्झर्लंड: Daminon Press, 1992. Jerusalem Bible. New York: Doubleday, 1966.
- Samuel Noah Kramer, Gilgamesh and the Huluppu-Tree: A reconstructed Sumerian Text. (Kramer's Translation of the Gilgamesh Prologue), Assyriological Studies of the Oriental Institute of the University of Chicago 10, Chicago: 1938.
- Raphael Patai, Adam ve-Adama, tr. as Man and Earth; Jerusalem: The Hebrew Press Association, 1941–1942.
- Raphael Patai, The Hebrew Goddess, 3rd enlarged edition New York: Discus Books, 1978.
- Archibald Sayce, Hibbert Lectures on Babylonian Religion 1887.
- Schwartz, Howard, Lilith's Cave: Jewish tales of the supernatural, San Francisco: Harper & Row, 1988.
- R. Campbell Thompson, Semitic Magic, its Origin and Development, London: 1908.
- Isaiah, chapter 34 Archived 2011-07-07 at the Wayback Machine.. New American Bible
- Augustin Calmet, (1751) Treatise on the Apparitions of Spirits and on Vampires or Revenants of Hungary, Moravia, et al. The Complete Volumes I & II. 2016. आयएसबीएन 978-1-5331-4568-0978-1-5331-4568-0
External links
संपादन- Jewish Encyclopedia: Lilith
- Collection of Lilith information and links by Alan Humm
- International standard Bible Encyclopedia: Night-Monster