चौखंडी स्तूप हा सारनाथमधील एक महत्त्वाचा बौद्ध स्तूप असून, तो उत्तर प्रदेशातील वाराणसीपासून १३ किलोमीटर अंतरावर आहे. हा स्तूपाची दफनभूमीपासून उत्क्रांती झाली आहे आणि गौतम बुद्धांच्या अवशेषांकरिताचे एक तीर्थक्षेत्र म्हणून परिचित आहे.[१]

चौखंडी स्तूप
Chaukhandi Stupa on a hill, Sarnath.jpg
चौखंडी स्तूप
चौखंडी स्तूप is located in India
चौखंडी स्तूप
सीमा रेषेत दाखवलेले India
प्राथमिक माहिती
स्थान भारत ध्वज भारत
भौगोलिक गुणक 25°22′27″N 83°01′25″E / 25.374102°N 83.023658°E / 25.374102; 83.023658
जिल्हा सारनाथ
प्रदेश उत्तर भारत
राज्य उत्तर प्रदेश
देश भारत
स्थिती संरक्षित
अभिव्यक्ती त्रुटी: अनोळखी उद्गारवाचक चिन्ह "["
अभिव्यक्ती त्रुटी: अनोळखी उद्गारवाचक चिन्ह "["


इतिहाससंपादन करा

चौथ्या आणि सहाव्या शतकातील गुप्त काळात चौखंडी स्तूपाला मूलतः बांधण्यात आले होते जेव्हा भगवान बुद्ध आणि त्यांच्या पहिल्या शिष्यांनी बोधगयापासून प्रवास करून सारनाथला भेट दिली होती. नंतर एका राजाच्या पुत्र गोवर्धनने हुमायूं, शक्तिशाली मुगल शासकांच्या भेटीसाठी अष्टकोनी मनोरा बांधून आपल्या सध्याच्या आकृत्याला स्तूप सुधारित केले.[२]

आज हा स्तूप एक अष्टकोनी मनोरा विचित्र इमारतीसह एक उच्च मातीच्या छत्राचा भाग आहे. हे भारताच्या पुरातत्त्व सर्वेक्षणानुसार राखले गेले आहे.

 
चौखंडी स्तूपामध्ये वेगवेगळे चौथरे आहेत
 
चौखंडी स्तूपाचा बंद चौथरा

हेही पहासंपादन करा

संदर्भ आणि नोंदीसंपादन करा

  1. ^ "History of Architecture - Shrines and temples". historyworld.net. 2006-12-18 रोजी पाहिले.
  2. ^ "Chaukhandi Stupa". Varanasicity.com. 2006-10-16 रोजी पाहिले.

बाह्य दुवेसंपादन करा