क्रिस्टोफर नोलन

लेखक, पटकथालेखक, चित्रपटदिग्दर्शक, चित्रपट निर्माता

ख्रिस्तोफर एडवर्ड नोलन (३० जुलै १९७०) हा एक ब्रिटिश-अमेरिकन दिग्दर्शक, निर्माता आणि पटकथा लेखक आहे. क्लिष्ट कथाकथनासह हॉलीवूडच्या यशस्वी चित्रपटांसाठी ओळखला जाणारा नोलन हा २१व्या शतकातील आघाडीचा चित्रपट निर्माता मानला जातो. त्याच्या चित्रपटांनी $६ अब्जांपेक्षा पेक्षा जास्त कमाई केली आहे . अनेक पुरस्कारांचा प्राप्तकर्ता असलेल्या नोलनला पाच अकादमी पुरस्कार, पाच बाफ्टा पुरस्कार आणि सहा गोल्डन ग्लोब पुरस्कारांसाठी नामांकन मिळाले आहे. २०१५ मध्ये, त्याला टाइम द्वारे जगातील १०० सर्वात प्रभावशाली व्यक्तींपैकी एक म्हणून सूचीबद्ध केले गेले आणि २०१९ मध्ये, त्याच्या चित्रपटातील योगदानाबद्दल त्याला कमांडर ऑफ द ऑर्डर ऑफ द ब्रिटिश एम्पायर म्हणून नियुक्त करण्यात आले.

क्रिस्टोफर नोलन
जन्म क्रिस्टोफर जॉनाथन नोलन
३० जुलै, १९७० (1970-07-30) (वय: ५३)
लंडन, युनायटेड किंग्डम
राष्ट्रीयत्व युनायटेड किंग्डम
नागरिकत्व युनायटेड किंग्डम
अमेरिका
कार्यक्षेत्र सिने लेखक, निर्माता, दिग्दर्शक
कारकीर्दीचा काळ १९८५ ते चालू
पत्नी एमा थॉमस (१९९७-)
अपत्ये

नोलनला लहानपणापासूनच चित्रपट निर्मितीची आवड निर्माण झाली. युनिव्हर्सिटी कॉलेज लंडन येथे इंग्रजी साहित्याचा अभ्यास केल्यानंतर, त्याने फॉलोइंग (१९९८) मधून फीचर फिल्ममध्ये पदार्पण करण्यापूर्वी अनेक लघुपट बनवले. नोलनने मेमेंटो (२०००) या त्याच्या दुसऱ्या चित्रपटाद्वारे आंतरराष्ट्रीय ओळख मिळवली, ज्यासाठी त्याला सर्वोत्कृष्ट मूळ पटकथेसाठी अकादमी पुरस्कारासाठी नामांकन मिळाले. निद्रानाश (२००२) सह त्याने स्टुडिओ चित्रपट निर्मितीमध्ये संक्रमण केले आणि द डार्क नाइट ट्रायलॉजी (२००५-२०१२), द प्रेस्टीज (२००६) आणि इनसेप्शन (२०१०) सह आणखी समीक्षात्मक आणि व्यावसायिक यश मिळवले; यापैकी इनसेप्शनसाठी नोलनला दोन ऑस्कर नामांकने मिळाली- सर्वोत्कृष्ट चित्रपट आणि सर्वोत्कृष्ट मूळ पटकथा. यानंतर इंटरस्टेलर (२०१४), डंकर्क (२०१७), टेनेट (२०२०) आणि ओपनहेमर (२०२३) यांचा क्रमांक लागतो. डंकर्कसाठी त्याने दोन अकादमी पुरस्कार नामांकने मिळवली, ज्यात त्याच्या पहिल्या सर्वोत्कृष्ट दिग्दर्शक श्रेणीचा समावेश आहे.

नोलनचे कार्य नियमितपणे त्यांच्या संबंधित दशकातील सर्वोत्कृष्ट चित्रपटांच्या सूचीमध्ये वैशिष्ट्यीकृत आहे. आधिभौतिक दृष्टीकोनाने भरलेले त्याचे चित्रपट ज्ञानशास्त्र, अस्तित्ववाद, नीतिशास्त्र, काळाचे बांधकाम आणि स्मृती आणि वैयक्तिक ओळखीचे निंदनीय स्वरूप यांचा विषय बनवतात. त्यामध्ये गणितीय-प्रेरित प्रतिमा आणि संकल्पना, अपारंपरिक कथा रचना, व्यावहारिक विशेष प्रभाव, प्रायोगिक साउंडस्केप, मोठ्या स्वरूपातील चित्रपट छायाचित्रण आणि भौतिक दृष्टीकोन यांचा समावेश आहे. त्याने त्याचे अनेक चित्रपट त्याचा भाऊ जोनाथन सोबत सह-लेखन केले आहेत. पत्नी एम्मा थॉमस सोबत चित्रपट निर्मिती कंपनी Syncopy Inc. चालवतो.

सिने इतिहास संपादन

वर्ष चित्रपट श्रेय स्टुडियो जागतिक कमाई
दिग्दर्शक निर्माता लेखक इतर
१९९८ फॉलोइंग होय होय   सिनेमॅटोग्राफर
एडिटर
मोमेंटम पिक्चर्स ४८, ४८२ अमेरिकी डॉलर
२००० मेमेन्टो होय होय ३,९७,२३,०९६ अमेरिकी डॉलर
२००२ इनसॉम्निया होय वॉर्नर ब्रदर्स ११,३७,१४,८३० अमेरिकी डॉलर
२००५ बॅटमॅन बिगिन्स होय होय ३७,२७,१०,०१५ अमेरिकी डॉलर
२००६ द प्रेस्टिज होय होय होय टचस्टोन पिक्चर्स
वॉर्नर ब्रदर्स
१०,९६,७६,३११ अमेरिकी डॉलर
२००८ द डार्क नाईट होय होय होय वॉर्नर ब्रदर्स १,००,१९,२१,६०० अमेरिकी डॉलर
२०१० इन्सेप्शन होय होय होय ८२,५५,३२,७६४ अमेरिकी डॉलर
२०१२ द डार्क नाईट राईझेस होय होय होय
२०१३ मॅन ऑफ स्टील होय होय
२०१४ इंटरस्टेलर होय होय होय वॉर्नर ब्रदर्स
पॅरामाउंट पिक्चर्स
३२२ दशलक्ष डॉलर्स

बाह्य दुवे संपादन

  • "नोलनच्या चाहत्यांचे संकेतस्थळ" (इंग्लिश भाषेत).CS1 maint: unrecognized language (link)