"शकुंतला परांजपे" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

Content deleted Content added
(चर्चा | योगदान)
No edit summary
ओळ ५३:
}}
 
'''शकुंतलाबाई परांजपे''' यांचा (जन्म : १७ जानेवारी १९०६; रोजीमृत्यू झाला: ३ मे २०००) या त्यांच्या संततिनियमनाच्या कार्यासाठी प्रसिद्ध आहेत.

शकुंतलाबाईंचे प्राथमिक शिक्षण घरीच झाले. माध्यमिक शिक्षण पुण्याच्या '''हुजूरपागा''' शाळेत झाले. मॅट्रीकमॅट्रिक झाल्यानंतर त्या [[फर्ग्युसन महाविद्यालय|फर्ग्युसन महाविद्यालयातून]] बी. एस्सीएस्‌सी. झाल्या. रँग्लर र.पु. परांजपे या आपल्या वडिलांसारखे त्यांना [[रँग्लर]] व्हायचे होते. त्यासाठी १९२६ मध्ये१९२६मध्ये शकुंतलाबाई परांजपे इंग्लंडला गेल्या.
 
केंब्रिज येथे न्यू हॅम कॉलेज मधून त्या गणितात एम. ए. झाल्या. [[पॅरिस]] आणि [[कोलोन]] येथे जाऊन त्या फ्रेंच आणि जर्मन भाषाही शिकल्या. गणितातली अवघड [[ट्रायपास]] पदवी त्यांनी प्राप्त केली. महाराष्ट्रातील समाजसेविका होत्या. त्यांनी भारतात, विशेषतः महाराष्ट्रात, कुटुंबनियोजनाचा पुरस्कार केला. त्यांनीआणि [[केंब्रिज विद्यापीठ|केंब्रिज विद्यापीठातून]] गणितात अधिस्नातक पदवी मिळवली होती. त्यांनी १० वर्षे [[युरोप|युरोपमध्ये]] राहून '''जिनेव्हा इंटरनॅशनल लेबर ऑफिस''' मध्ये काम करून अनुभव मिळविला. त्या महाराष्ट्रातील समाजसेविका होत्या. त्यांनी भारतात, विशेषतः महाराष्ट्रात, कुटुंबनियोजनाचा पुरस्कार केला. शकुंतलाबाई परांजपे यांचे व्यक्तिमत्त्व कुटुंब नियोजनाच्या पहिल्या प्रचारक, शिक्षणतज्ज्ञ, लेखिका, आमदार, खासदार, उत्तम वक्त्या, परखड व स्वतंत्र विचारांच्या विचारवंत, अशाअसे विविधविविधांगी व्यक्तीमत्व असलेल्या शकुंतलाबाई परांजपे होतहोते. [[व्ही. शांताराम|व्ही शांताराम]] यांच्या [[कुंकू (चित्रपट)|कुंकू]] चित्रपटात सुद्धा शकुंतलाताईनी काम केले होते. <ref>{{स्रोत पुस्तक|title=१०१ कर्तुत्ववानकर्तृत्ववान स्रियास्त्रिया|last=कर्वे|first=स्वाती|publisher=उत्कर्ष प्रकाशन|year=२०१४|isbn=978-81-7425-310-1|location=पुणे|pages=१२५}}</ref>
 
== व्यक्तिगत माहिती ==
त्यांचे वडील [[रँग्लर परांजपे]] हे पुण्याच्या फर्ग्युसन महाविद्यालयाचे प्राचार्य होते. आई मॅट्रीकमॅट्रिक (संस्कृतमध्ये) प्रथम आलेल्या होत्या. त्यामुळे घरात वातावरण बौद्धिक , उच्चशिक्षित, वाचन, व्यासंगानेवाचनव्यासंगाने परिपूर्ण होते.
 
युरोपमध्ये काम करत असतांना त्यांचा युरा या रशियन चित्रकाराशी परिचय झाला आणि मग लग्न झाले. दीड वर्षानंतर त्यांनी घटस्फोट घेतला आणि लहान मुलीसह त्या भारतात परतल्या.<ref>{{स्रोत बातमी|url=https://www.loksatta.com/vishesh-news/shakuntala-paranjpe-349727/|title=एकमेवाद्वितीय! माझी आई.. शकुंतला परांजपे|last=परांजपे|first=सई|date=१७ जानेवारी २०१४|work=लोकसत्ता|access-date=४ जुलै २०१८|archive-url=|archive-date=|dead-url=}}</ref> [[सई परांजपे]] ही त्यांची कन्या आहे. आपल्या आईच्या जीवनावर सई परांजपे यांनी पस्र्वेशनपर्स्वेशन हा लघुपट बनविला. शकुंतलाबाई परांजपे या लेखिकाही होत्या. यांनी काही पुस्तके आणि नाटकेही लिहिली आहेत.
 
==लेख==
Line ६६ ⟶ ६९:
 
==इंग्रजी पुस्तके==
* थ्री इयर्स इन [[ऑस्ट्रेलिया]]
* सेंससेन्स अॅन्ड नाॅन सेंन्सनाॅनसेंन्स
 
==शकुंतलाबाई परांजपे यांनी लिहिलेली पुस्तके==
* अरे संसार संसार
* काही आंबट काही गोड (आठवणी)
* दुभंग
* निवडक शकुंतला परांजपे (संपादन - [[विनया खडपेकर]])
* पाळणा लांबवायचा किकी थांबवायचा
* भिल्लिणीची बोरे (कथासंग्रह)
* पाळणा लांबवायचा कि थांबवायचा
 
==पुरस्कार==
संततिनियमनाच्या बाबतीत त्यांनी केलेल्या कार्यासाठी त्यांना पद्मभूषण पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले. (१९९१)
 
==संदर्भ==