भाऊसाहेब महाराज

भाऊसाहेब महाराज ( c. 1843 - इ.स. 1914) हे इंचेगेरी संप्रदायाचे संस्थापक होते. सुप्रसिद्ध भारतीय संत निसर्गदत्त महाराज हे त्यांचे गुरू होते.

चरित्र

पार्श्वभूमी

भाऊसाहेब महाराजांचा जन्म १८४३ मध्ये व्यंकटेश खंडेराव देशपांडे म्हणून झाला. भाऊसाहेब महाराज देशस्थ ब्राह्मण जातीचे होते,

आध्यात्मिक जीवन

कोटणीस यांच्या म्हणण्यानुसार, भाऊसाहेब महाराज यांना संत तुकाराम (१५७७-१६५०), यांचा पुनर्जन्म म्हणून मानले जात होते. त्यांनी त्यांचे मागील कार्य पूर्ण करण्यासाठी नीलवणी लिंगायत समाजात पुन्हा जन्म घेतला होता. वयाच्या चौदाव्या वर्षी ते त्यांचे गुरू श्री निंबर्गी यांना भेटले. निंबर्गी यांच्या विनंतीवरून, भाऊसाहेब महाराज देशपांडे (१८४३ उमदी - १९१४ इंचगिरी) यांनी मंत्र दीक्षा घेतली श्री रघुनाथप्रिया साधू महाराज, जे श्री गुरुलिंगजंगम महाराजांचे कट्टर अनुयायी आणि एकनिष्ठ शिष्य होते. भाऊसाहेब महाराज निंबर्गी महाराजांचे शिष्य झाले.

शिकवण

मुंगीचा मार्ग

भाऊसाहेब महाराज आणि त्यांचे विद्यार्थी गुरुदेव रानडे यांच्या शिकवणींना पिपिलिका मार्ग, म्हणजे "मुंगीचा मार्ग", असे म्हणतात, तर त्यांचे विद्यार्थी सिद्धरामेश्वर महाराज यांची शिकवण, आणि सिद्धरामेश्वर महाराजांचे शिष्य निसर्गदत्त महाराज आणि रणजित महाराज यांना विहंगम मार्ग, किंवा "पक्ष्यांचा मार्ग", आत्म-शोधाचा थेट मार्ग असे संबोधले जाते. [note 1] रणजित महाराज टिप्पणी करतात:

There are two ways to realize: the bird's way or ant's way. By meditation (or ant's way) one can realize. The word or name has so much power. The name you were given by your parents has done so many things. Mantra is given by the master, but it is a very long way for the understanding. By chanting or saying the mantra you can go to the final reality.There are only two things: one is reality, the other is illusion. One word only can wipe out illusion.

So one thought [i.e. mantra] from the Master who has realized is sufficient to realize. It is a very lengthy way, that's the only thing. So my Master found the shortest way, by thinking. By unthinking you have become the smallest creature, and by thinking you can become the greatest of the great, why not? If you don't have the capacity to understand by thinking, the bird's way, then you can go by way of meditation. It is the long way and you have to meditate for many hours a day. People say they meditate, but most don't know how to meditate. They say that God is one and myself is another one, that is the duality. It will never end that way.

So one word is sufficient from the Master. Words can cut words, thoughts can cut thoughts in a fraction of a second. It can take you beyond the words, that is yourself. In meditation you have to eventually submerge your ego, the meditator, and the action of the meditation, and finally yourself. It is a long way.

नाम-योग

भाऊसाहेब महाराजांची शिकवण नाम-योग नावाच्या पुस्तकात संकलित केली गेली, ही संज्ञा पुस्तकाच्या संकलकांनी आणि अनुवादकांनी तयार केली आहे, तर भाऊसाहेब महाराजांनी स्वतः निंबर्गी महाराजांप्रमाणेच याला ज्ञान मार्ग म्हणले आहे. संपादकांनी लिहिले:

"Nama-Yoga" is a word specially coined by us to designate the Spiritual Philosophy and Discipline of Sri [Bhausaheb] Maharaj. He himself called it Jnana-Marga - or Path of self-realisation. We have, however, used "Nama-Yoga" in a double sense. In fact, both the words - Nama and Yoga carry double meaning. Nama means i) Meditation on Divine Name and ii) Divinity in posse. Like many other saints, to Sri [Bhausaheb] Maharaj also, Nāma (name) and Rūpa (form) of God were identical. The Name itself was God. Yoga means Spiritual union or realisation of god. In the first sense, Nama-Yoga represents the Path, while in the second sense, it represents the Goal, as meditation, on Divine Name, if properly practiced, will lead to the realisation of the vision and bliss of the lord.

वंश

त्याच्या आत्मप्रबोधनानंतर त्याला निंबर्गी यांनी आपला उत्तराधकारी म्हणून घोषित केले आणि इंचेगेरी संप्रदायाची स्थापना केली. श्री भाऊसाहेब महाराजांचे अनेक विद्यार्थी होते, त्यापैकी पुढीप्रमाणे काही होत:

• जिगजीवनीचे श्री अंबुराव महाराज (1857 जिगजेवणी - 1933 इंचगिरी)
• निंबाळचे श्री गुरुदेव रानडे
• गिरिमल्लेश्वर महाराज
• श्री सिद्धरामेश्वर महाराज (1875-1936)

हे सुद्धा पहा

• अद्वैत वेदांत

स्रोत