भगवा ध्वज [१] हा भगवा रंगाचा ध्वज आहे जो मराठ्यांचा ध्वज म्हणून वापरीत होता. हा ध्वज मखरूती आकाराचा आहे आणि महादेवाच्या अनुयायांच्या भगव्या रंगाचे प्रतीक आहे. [२] हा ध्वज राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाचे प्रतीक म्हणून स्वीकारला गेला आहे आणि हिंदुत्वाचे शौर्य आणि वैचारिक प्रतीक म्हणून मुख्यतः हिंदू राष्ट्रवादींनी याचा उपयोग केला . [३]

मराठा साम्राज्यचा ध्वज
मराठा साम्राज्यचा ध्वज
मराठा साम्राज्यचा ध्वज
नाव भगवा ध्वज
वापर मराठा साम्राज्याचे प्रतीक
आकार
स्वीकार १६ डिसेंबर १९६२

इतिहास संपादन

 
भगवा रंग ध्वज, हिंदूंनी वापरला.

भगवा (किंवा केशरी ) हा हिंदू धर्मातील पवित्र आणि महत्त्वाचा रंग मानला जातो आणि शौर्याचे प्रतीक म्हणून चित्रित केले जाते. [४] शीख धर्मात , विशेषतः खालसा सैन्याद्वारे, देखील हा रंग पवित्र मानला जातो.

मध्ययुगीन इतिहासात, भारतातील इस्लामिक राज्याच्या अधोगतीनंतर आणि मराठा साम्राज्याच्या उदयानंतर हिंदू राष्ट्रवादाचा उदय झाला आणि त्या काळात छत्रपती शिवाजींनी भगवा रंगाचा ध्वज स्वीकारला. [५]

संदर्भ संपादन

  1. ^ Gupta, Manju (2004). Hindu devī devatā (हिंदी भाषेत). Star Publications. ISBN 978-81-7650-100-2.
  2. ^ Lord Egerton of Tatton (18 January 2013) [1880]. Indian and Oriental Arms and Armour. Courier Dover Publications. pp. 171–. ISBN 978-0-486-14713-0.
  3. ^ "Of Flags and Anthems: the Evolving Politics of Right-Wing Patriotism". The Wire. 2021-05-20 रोजी पाहिले.
  4. ^ "RSS explains importance of saffron flag". Free Press Journal (इंग्रजी भाषेत). 2021-05-20 रोजी पाहिले.
  5. ^ जोशी 'शतायु', अनिरुद्ध. "हिन्दू धर्म में भगवा रंग ही क्यों, जानिए रहस्य.. | Hindu flag". hindi.webdunia.com (हिंदी भाषेत). 2021-05-20 रोजी पाहिले.