ब्रिटिश संग्रहालय

**ब्रिटिश संग्रहालय**
	national museum in London, United Kingdom The museum's main entrance
	माध्यमे अपभारण करा
	विकिपीडिया
प्रकार	national museum,; non-departmental public body,; art museum,; संग्रहालय
स्थान	building of the British Museum, Bloomsbury, London Borough of Camden, युनायटेड किंग्डम
Street address	Great Russell St, Bloomsbury, London WC1B 3DG, UK;
वास्तुविशारद	Robert Smirke;
भाग	British Museum Department of Ancient Egypt and Sudan; British Museum Department of the Middle East; British Museum Department of Asia; British Museum Department of Coins and Medals; British Museum Department of Britain, Europe and Prehistory; British Museum Department of Prints and Drawings; British Museum Department of Greece and Rome; King Edward VII Galleries; Elgin Marbles; King's Library;
संस्थापक	Hans Sloane;
वारसा अभिधान	Grade I listed building (1130404, इ.स. १९५१ – );
स्थापना	इ.स. १७५३;
अधिकृत उद्घाटनाचा दिनांक	इ.स. १७५९;
महत्वाची घटना	claim for restitution of an artwork (इ.स. २००६);
Visitors per year	६७,०१,०३६ (इ.स. २०१३); ६८,२०,६८६ (इ.स. २०१५); ६६,९५,२१३ (इ.स. २०१४); ६४,२०,३९५ (इ.स. २०१६); ५८,२०,००० (इ.स. २०१८); ६२,३९,९८३ (इ.स. २०१९); ४८,६८,१७६ (इ.स. २००४); ४५,३६,०६४ (इ.स. २००५); ४८,३७,८७८ (इ.स. २००६); ५४,१८,२६५ (इ.स. २००७); ५९,३२,८९७ (इ.स. २००८); ५५,६९,९८१ (इ.स. २००९); ५८,४२,१३८ (इ.स. २०१०); ५८,४८,५३४ (इ.स. २०११); ५५,७५,९४६ (इ.स. २०१२); ५९,०६,७१६ (इ.स. २०१७); १२,७५,४६६ (इ.स. २०२०); १३,२७,१२० (इ.स. २०२१); ४०,९७,००० (इ.स. २०२२); ५८,२१,००० (इ.स. २०२३);
प्रायोजक	Department for Culture, Media and Sport;
	अधिकृत संकेतस्थळ
	५१° ३१′ १०″ N, ०° ०७′ ३७″ W
अधिकार नियंत्रण
	Q6373; आयएसएनआय ओळखण: 0000000123428817; व्हीआयएएफ ओळखण: 134857252; जीएनडी ओळखण: 38379-X; एलसीसीएन ओळखण: n79107735; यूएलएएन ओळखण: 500125180; बीएनएफ ओळखण: 11871460b; एसयूडीओसी ओळखण: 026472309; NACSIS-CAT author ID: DA00592486; आय.एम.डी.बी. दुवा: co0105278; एनडीएल ओळखण: 00640103; आयसीसीयू / एसबीएन ओळखण: CFIV001896; OpenStreetMap relation ID: 177044; एनएलए (ऑस्ट्रेलिया) ओळखण: 35022119; Open Library ID: OL52264A; एनकेसी ओळखण: ko2002147948; National Library of Israel ID (old): 000024990; बीएनई ओळखण (datos.BNE.es): XX102968; बीआयबीएसआयएस ओळखण: 90929335; NUKAT ID: n98069016; National Heritage List for England number: 1130404; GitHub username: BritishMuseum; National Library of Korea ID: KAB201905499; PLWABN ID: 9810548375205606; National Library of Israel (new): 987007259036205171
	अनुनादक; पेटस्केन; टिप्पणी; ओपनस्ट्रीट मॅप; शोधक साधन; विकिशूटमी; चित्रित शोध;

ब्रिटिश संग्रहालय (इंग्रजी: British Museum) हे लंडनच्या ब्लूम्सबरी परिसरातील मानवी इतिहास, कला आणि संस्कृती यांना समर्पित असलेले एक सार्वजनिक संग्रहालय आहे. या संग्रहालयातील आठ दशलक्ष कामांचा कायमस्वरूपी संग्रह हा अस्तित्वातील सर्वात मोठा आणि सर्वसमावेशक असा संग्रह आहे.^[१] हे संग्रहालय मानवी संस्कृतीच्या सुरुवातीपासून आजपर्यंतच्या कथेचे दस्तऐवजीकरण करते.^[a] ब्रिटिश म्युझियम हे जगातील पहिले सार्वजनिक राष्ट्रीय संग्रहालय होते. ^[२]

Museo Británico (es); Þjóðminjasafn Bretlands (is); Muzium British (ms); British Museum (en-gb); Gwithti Bretennek (kw); Британски музей (bg); برٹش میوزیم (pnb); برٹش میوزیم (ur); British Museum (sk); British Museum (oc); British Museum (gpe); Осорхонаи Британия (tg); 大英博物馆 (zh-cn); 대영박물관 (ko); Британ музейі (kk); Brita Muzeo (eo); Britské muzeum (cs); Britanski muzej (bs); Брытанскі музей (be); ব্রিটিশ মিউজিয়াম (bn); British Museum (fr); Βρετανικό Μουσείο (el); British Museum (hr); Британи музейĕ (cv); British Museum (en-us); British Museum (pms); בריטישער מוזיי (yi); ब्रिटिश संग्रहालय (mr); Британский музей (ru); Bảo tàng Anh (vi); Британски музеј (mk); Britu muzejs (lv); Britse Museum (af); Британски музеј (sr); British Museum (ro); British Museum (nl); Museu Britânico (pt-br); Motlobo wa ditso wa Borithane (tn); Британийн музей (mn); British Museum (nn); British Museum (nb); Britaniya muzeyi (az); Բրիտանական թանգարան (hy); Museum British (ban); 大英博物館 (lzh); Британ музейи (ky); British Museum (en); المتحف البريطاني (ar); British Museum (br); British Museum (id); ဗြိတိသျှပြတိုက် (my); 大英博物館 (yue); British Museum (hu); موزه بریتانیا (fa); British Museum (de); Британийысе тоштер (mhr); 大英博物館 (zh-hk); Muséu Británicu (ast); Museu Britànic (ca); British Museum (de-ch); yr Amgueddfa Brydeinig (cy); Британин музей (ce); Músaem na Breataine (ga); Британски музеј (sr-ec); 大英博物馆 (zh); Britsk Museum (fy); ब्रिटिस सङ्ग्रहालय (ne); 大英博物館 (ja); המוזיאון הבריטי (he); Gidan kayan tarihi na Biritaniya (ha); المتحف البريطانى (arz); Britaniya muzeyi (uz); බ්‍රිතාන්‍ය කෞතුකාගාරය (si); Museum Britannicum (la); British Museum (sh); ब्रिटिश संग्रहालय (hi); 大英博物馆 (wuu); British Museum (fi); British Museum (eu); British Museum (en-ca); Bryttisce Museum (ang); பிரித்தானிய அருங்காட்சியகம் (ta); British Museum (it); బ్రిటిష్ మ్యూసియం (te); British Museum (da); British Museum (sv); Брытанскі музэй (be-tarask); พิพิธภัณฑ์บริติช (th); British Museum (tr); Британський музей (uk); ბრიტანეთიშ მუზეუმი (xmf); Briti Muuseum (et); British Museum (scn); Museu Britânico (pt); British Museum (mt); ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ (pa); Tāi-eng Phok-bu̍t-koán (nan); Britų muziejus (lt); Britanski muzej (sl); British Museum (tl); 大英博物館 (zh-hant); ბრიტანეთის მუზეუმი (ka); Museo Britaniko (war); Muzeum Brytyjskie (pl); ബ്രിട്ടീഷ് മ്യൂസിയം (ml); 大英博物館 (zh-tw); Британ музейы (ba); بریتانیا موزه (mzn); برٽش ميوزيم (sd); د برتانيې موزيم (ps); Museo Británico (gl); British Museum (lb); 大英博物馆 (zh-hans); ⴰⵙⴰⵍⴰⵢ ⴰⴱⵔⵉⵟⴰⵏ (zgh) museo con sede en Londres, Gran Bretaña (es); kultúrtörténeti múzeum Londonban (hu); National museum with archaeological collection (eu); Museu de Londres (ca); amgueddfa yn Llundain (cy); national museum in the Bloomsbury area of London (en-gb); موزۀ ملی بریتانیا واقع در شهر لندن (fa); 英国的国家博物馆，位于伦敦 (zh); ეროვნული მუზეუმი ლონდონში, გაერთიანებული სამეფო (ka); イギリス・ロンドンにある博物館 (ja); nationalmuseum i London, England (sv); מוזיאון בממלכה המאוחדת (he); national museum insyd London, United Kingdom (gpe); ఇంగ్లాడ్ లోని లండన్ లో దాదాపు 8 మిలిన్ ప్రదర్సలు గల వస్తు ప్రదర్సనశాల (te); ihmiskunnan ja kulttuurin historillinen museo Lontoossa (fi); muzeo en Londono, Anglio (eo); muzeum v Londýně (cs); museo di Londra (it); যুক্তরাজ্যের একটি ইতিহাস এবং সংস্কৃতির জাদুঘর (bn); musée de l’histoire et de la culture humaine, situé à Londres (fr); national museum in London, United Kingdom (en); museu nacional em Londres, Reino Unido (pt); mużew nazzjonali f'Bloomsbury, Londra (mt); muzejs Londonā (lv); најстарији јавни музеј на свету (sr); kulturgeschichtliches Museum (de); museu com sede em Londres (pt-br); μουσείο στο Λονδίνο (el); museum nasional di London, Britania Raya (id); พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติในกรุงลอนดอน สหราชอาณาจักร (th); national museum in London, United Kingdom (en); museum in Londen (nl); музей в Лондоне, свыше 8 миллионов экспонатов (ru); Viện bảo tàng lịch sử con người ở Luân Đôn, nước Anh (vi); национални музеј у области Блумсбери у Лондону (sr-ec); Birleşik Krallık, Londra'da bir ulusal müze (tr); museo sobre a cultura e historia humana situado na cidade de Londres (gl); متحف في المملكة المتحدة (ar); national museum in London, United Kingdom (en-us); 영국 최대의 국립 공공박물관 (ko) Museo Britanico (es); ব্রিটিশ জাদুঘর (bn); Musée britannique (fr); Britisha (eu); Amgueddfa Brydeinig (cy); British Museum (pt); the British Museum, BM (en-gb); The British Museum, BM, British Museum (lv); 皇家手稿 (zh); 英国博物館 (ja); The British Museum (pt-br); บริติชมิวเซียม (th); BM, de British Museum (gpe); Britisches Museum (de); BM (sv); BM, the British Museum (en); BM (eo); BM, the British Museum (en-us); British Museum, BM (sr-ec)

१७५३ मध्ये मुख्यत्वे अँग्लो-आयरिश चिकित्सक आणि शास्त्रज्ञ सर हंस स्लोन यांच्या संग्रहावर आधारित या म्युझियमची स्थापना करण्यात आली होती.^[३] हे संग्रहालय प्रथम १९५९ मध्ये सध्याच्या इमारतीच्या जागेवर मोंटागु हाऊसमध्ये लोकांसाठी उघडले गेले. पुढील २५० वर्षांमध्ये संग्रहालयाचा विस्तार मुख्यत्वे ब्रिटिश वसाहतवादाचा परिणाम होता; परिणामी अनेक शाखा या संस्था किंवा उपविभाग म्हणून स्वतंत्र झाल्या. यामध्ये पहिल्यांदा १८८१ मध्ये नैसर्गिक इतिहास संग्रहालय स्वतंत्र झाले.

१९७३ मध्ये ब्रिटिश लायब्ररी ऍक्ट १९७२ ^[४] ने ग्रंथालय विभाग ब्रिटिश म्युझियमपासून विलग केला. परंतु १९९७ पर्यंत त्याच वाचन कक्ष आणि इमारतीमध्ये आता विभक्त झालेल्या ब्रिटिश लायब्ररी सुरू ठेवली गेली. हे संग्रहालय डिजिटल, संस्कृती, मीडिया आणि स्पोर्ट विभागाद्वारे प्रायोजित केलेली एक गैर-विभागीय सार्वजनिक संस्था आहे. यूकेमधील सर्व राष्ट्रीय संग्रहालयांप्रमाणेच कर्ज प्रदर्शनांचा अपवाद वगळता येथे कोणतेही प्रवेश शुल्क आकारले जात नाही.^[५]

इतर देशांमध्ये उगम पावलेल्या या संग्रहालयातील सर्वात प्रसिद्ध वस्तूंपैकी लहान प्रमाणातील मालकी विवादित आहे आणि प्रत्यावर्तन दाव्यांद्वारे आंतरराष्ट्रीय विवादाचा विषय आहे. यामध्ये विशेषतः ग्रीसच्या एल्गिन मार्बल्स,^[६] आणि इजिप्तच्या रोसेटा स्टोनचा समावेश होतो.^[७] संग्रहालय दररोज सकाळी 10:00 ते संध्याकाळी 5:00 पर्यंत खुले असते.^[२]

संदर्भ

^ "About us". British Museum. 26 March 2013 रोजी पाहिले.
^ ^a ^b "History of the British Museum". The British Museum (इंग्रजी भाषेत). 12 July 2018 रोजी पाहिले.
^ "The Life and Curiosity of Hans Sloane". The British Library (इंग्रजी भाषेत). 2018-11-19 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 21 October 2017 रोजी पाहिले.
^ "British Library Act 1972". legislation.gov.uk. 1972.
^ "Admission and opening times". British Museum. 14 June 2010. 4 July 2010 रोजी पाहिले.
^ Tharoor, Kanishk (29 June 2015). "Museums and looted art: the ethical dilemma of preserving world cultures". The Guardian (इंग्रजी भाषेत). 18 April 2018 रोजी पाहिले.
^ "The Big Question: What is the Rosetta Stone, and should Britain return". The Independent (इंग्रजी भाषेत). 9 December 2009. 2 April 2020 रोजी पाहिले.

चुका उधृत करा: "lower-alpha" नावाच्या गटाकरिता <ref>खूणपताका उपलब्ध आहेत, पण संबंधीत <references group="lower-alpha"/> खूण मिळाली नाही.

[britishmuseum.org-1] "About us". British Museum. 26 March 2013 रोजी पाहिले.

[a-3] "History of the British Museum". The British Museum (इंग्रजी भाषेत). 12 July 2018 रोजी पाहिले.

[4] "The Life and Curiosity of Hans Sloane". The British Library (इंग्रजी भाषेत). 2018-11-19 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 21 October 2017 रोजी पाहिले.

[5] "British Library Act 1972". legislation.gov.uk. 1972.

[6] "Admission and opening times". British Museum. 14 June 2010. 4 July 2010 रोजी पाहिले.

[looted_art-7] Tharoor, Kanishk (29 June 2015). "Museums and looted art: the ethical dilemma of preserving world cultures". The Guardian (इंग्रजी भाषेत). 18 April 2018 रोजी पाहिले.

[rosetta_stone-8] "The Big Question: What is the Rosetta Stone, and should Britain return". The Independent (इंग्रजी भाषेत). 9 December 2009. 2 April 2020 रोजी पाहिले.

[१]

[a]

[२]

[३]

[४]

[५]

[६]

[७]