बन्नी म्हैस, ज्याला "कच्छी" किंवा "कुंडी म्हैस" म्हणून सुद्धा ओळखले जाते, ही भारतीय म्हशीची एक जाती आहे, जी प्रामुख्याने गुजरातच्या कच्छ जिल्ह्यात आढळते. सरासरी बन्नी म्हैस दररोज सुमारे 12 ते 18 लीटर दूध देतात. बनी म्हशीची बाकी सामान्य जातींपेक्षा वेगळा अनुवांशिक बनावट आहे, जेणेकरून त्या दुधाची उत्पादन क्षमता वाढविण्यास आणि रोगास प्रतिरोधक बनविण्यास परवानगी देतो. मालधरींच्या उदरनिर्वाहाचे हे मुख्य स्रोत देखील बनले आहे आणि मुंबईसारख्या इतर भागात हळूहळू त्यांची लोकप्रियता वाढत आहे.

पाण्याची कमतरता, वारंवार दुष्काळ, कमी आर्द्रता आणि उच्च तापमान यासारख्या हवामानातील परिस्थितीत टिकून राहण्यासाठी बनी म्हशी चांगल्या प्रकारे जुळवून घेण्यास अनुकूल आहे. बन्नी म्हशी नैसर्गिकरित्या उपलब्ध असलेल्या गवत आणि इतर चारा खाऊन देखील कठोर हवामान स्थितीत स्वतःला जुलवून घेतात. त्यांना सकाळी त्यांच्या विशिष्ट वस्त्यांमध्ये परत जाण्याचे प्रशिक्षण देखील दिले जाते. नॅशनल ब्युरो ऑफ अ‍ॅनिमल जेनेटिक रिसर्च (एनबीएजीआर)[], करनाल आणि सरदारकृष्णनगर दांतीवाडा कृषी विद्यापीठ (एसडीएयू) यांनी केलेल्या अध्ययनानुसार, बन्नी म्हस ही एक विशिष्ट जात आहे याची पुष्टी झाली आहे. बन्नी म्हशी ह्या उच्च दूध उत्पादनासाठी त्यांची अनुवांशिक क्षमता जबाबदार असल्याच सांगितल जात, तसेच ह्यांच्या सरासरी वार्षिक दुधाचे उत्पादन 6000 लिटर आणि दैनंदिन दुधाचे उत्पादन 18-19 लिटर होते.

हे सुद्धा पहा

संपादन

संदर्भ

संपादन
  1. ^ "Registered Cattle". ICAR- National Bureau of Animal Genetic Resources (इंग्रजी भाषेत). 2021-07-21 रोजी पाहिले.

बाह्य दुवा

संपादन