फॉलो-ऑन

क्रिकेटच्या खेळात, ज्या संघाने दुसरी फलंदाजी केली आणि प्रथम फलंदाजी करणाऱ्या संघापेक्षा लक्षणीयरीत्या कमी धावा केल्या त्यांना फॉलोऑन करण्यास भाग पाडले जाऊ शकते: त्यांच्या पहिल्या डावानंतर लगेचच त्यांचा दुसरा डाव घेणे. ज्या संघाने प्रथम फलंदाजी केली त्या संघाकडून फॉलोऑन लागू केला जाऊ शकतो आणि दुसऱ्या संघाचा दुसरा डाव लवकर पूर्ण होऊ देऊन अनिर्णित निकालाची शक्यता कमी करण्याचा हेतू आहे.

पारंपारिक क्रम		फॉलो-ऑन क्रम
१.	प्रथम फलंदाजी करणारा संघ	१.	प्रथम फलंदाजी करणारा संघ
२.	दुसऱ्या क्रमांकावर फलंदाजी करणारा संघ	२.	दुसऱ्या क्रमांकावर फलंदाजी करणारा संघ
३.	प्रथम फलंदाजी करणारा संघ	३.	दुसऱ्या क्रमांकावर फलंदाजी करणारा संघ
४.	दुसऱ्या क्रमांकावर फलंदाजी करणारा संघ	४.	प्रथम फलंदाजी करणारा संघ

फॉलोऑन फक्त क्रिकेटच्या त्या प्रकारांमध्ये होतो जिथे प्रत्येक संघ साधारणपणे दोनदा फलंदाजी करतो: विशेषतः देशांतर्गत प्रथम वर्गीय क्रिकेट आणि आंतरराष्ट्रीय कसोटी क्रिकेटमध्ये. क्रिकेटच्या या प्रकारांमध्ये, किमान तीन डाव पूर्ण झाल्याशिवाय संघ सामना जिंकू शकत नाही. नियोजित खेळाच्या समाप्तीपर्यंत तीनपेक्षा कमी डाव पूर्ण झाल्यास, सामन्याचा निकाल फक्त अनिर्णित होऊ शकतो.

फॉलोऑन लागू करण्याचा निर्णय प्रथम फलंदाजी करणाऱ्या संघाच्या कर्णधाराने घेतला जातो, जो धावसंख्या, दोन्ही बाजूंची स्पष्ट ताकद, हवामान आणि खेळपट्टीची परिस्थिती आणि उर्वरित वेळ लक्षात घेतो.

ज्या परिस्थितीत फॉलोऑन लागू केला जाऊ शकतो त्याचे नियमन करणारे नियम क्रिकेटच्या कायद्याच्या नियम १४ मध्ये आढळतात.

उदाहरण

भारतीय क्रिकेट संघाच्या २०१७ च्या श्रीलंका दौऱ्यादरम्यान, दुसऱ्या कसोटीत, भारताने नाणेफेक जिंकून प्रथम फलंदाजी घेतली. श्रीलंकेने दुसऱ्या डावात फलंदाजी केली. श्रीलंकेच्या संघाला भारताच्या पहिल्या डावातील धावसंख्येपेक्षा २०० कमी धावा करता आल्या नाहीत आणि त्यांना फॉलोऑन द्यावा लागला. भारताने हा सामना एक डाव आणि ५३ धावांनी जिंकला.

1. भारत ९ बाद ६२२ धावा, डाव घोषित
2. श्रीलंका सर्वबाद १८३ धावा
3. श्रीलंका सर्वबाद ३८६ धावा

हे त्याच मालिकेतील पहिल्या कसोटीत खेळल्या गेलेल्या डावाच्या क्रमाशी विरोधाभास आहे, जिथे भारतीय कर्णधार विराट कोहलीला फॉलोऑन लागू करण्याचा अधिकार होता, परंतु त्याने नकार दिला. भारताने हा सामना ३०४ धावांनी जिंकला.

1. भारत सर्वबाद ६०० धावा
2. श्रीलंका सर्वबाद २९१ धावा
3. भारत ३ बाद २४० धावा, डाव घोषित
4. श्रीलंका सर्वबाद २४५ धावा

किमान आघाडी

क्रिकेटच्या नियमांचा कायदा १४[१], फॉलोऑन लागू करण्यासाठी बचाव करणाऱ्या संघाला आवश्यक किमान आघाडी निश्चित करण्यासाठी सामन्याच्या लांबीचा विचार करतो:

• पाच दिवस किंवा त्याहून अधिक दिवसांच्या सामन्यात, प्रथम फलंदाजी करणाऱ्या आणि किमान २०० धावांची आघाडी घेणाऱ्या संघाला दुसऱ्या संघावर फॉलोऑन लादण्याचा पर्याय असतो.
• तीन-चार दिवसांच्या सामन्यात किमान १५० धावांची आघाडी.
• दोन दिवसांच्या सामन्यात किमान १०० धावांची आघाडी.
• एकदिवसीय सामन्यात किमान ७५ धावांची आघाडी.

जेव्हा सामना सुरू होण्यास एक किंवा अधिक पूर्ण दिवस उशीर होतो, उदा., खराब हवामानामुळे, फॉलो-ऑन लागू करण्यासाठी आवश्यक आघाडी त्यानुसार कमी केली जाते. तथापि, जेव्हा सामना सुरू झाल्यानंतर त्याचा कालावधी कमी केला जातो, तेव्हा फॉलो-ऑन लागू करण्यासाठी आवश्यक आघाडीमध्ये बदल केले जात नाहीत.

इतिहास

• १७४४: कोणतीही तरतूद अस्तित्वात नव्हती.
• १७८७: प्रथम ज्ञात उदाहरण; त्या वेळी, पहिल्या डावात मागे असलेल्या कोणत्याही बाजूने कमतरता लक्षात न घेता पुन्हा फलंदाजी करण्याची प्रथा होती (दुसऱ्या फलंदाजीच्या बाबतीत फॉलोऑन).
• १८३५: कायद्यात जोडले गेले, १०० धावांच्या कमतरतेनंतर अनिवार्य केले.
• १८५४: ८० धावांच्या कमतरतेनंतर अनिवार्य.
• १८९४: १२० धावांच्या कमतरतेनंतर अनिवार्य.
• १९००: तीन दिवसीय सामन्यात १५० धावा, दोन दिवसीय सामन्यात १०० धावा आणि एकदिवसीय सामन्यात ७५ धावा कमी झाल्यानंतर ऐच्छिक केले.
• १९४६: प्रायोगिक कायद्याने फलंदाजी संघाने ३०० धावा केल्यानंतर पहिल्या दिवशी घोषणा करण्यास परवानगी दिली.
• १९५१: संघ कधीही जाहीर करू शकते.
• १९५७: वरीलप्रमाणे कायदा तयार केला गेला. विरोधी कर्णधाराशी करार झाल्यामुळे घोषणा केल्या जाणार नाहीत.
• १९६१: काउंटी चॅम्पियनशिपमध्ये स्थगिती, परंतु १९३ मध्ये पुनर्संचयित केली गेली.
• १९८०: पाच दिवसीय सामन्यात २०० धावांची कमतरता, तीन किंवा चार दिवसीय सामन्यात १५० धावा, दोन दिवसीय सामन्यात १०० धावा आणि एकदिवसीय सामन्यात ७५ धावा कमी झाल्यानंतर पर्यायी.