प्रभावतीगुप्त
महिला राजकारणी
प्रभावतीगुप्ता (उ. 5०)) ही वाकाटक घराण्याची राणी व कारभारी होती. ती दुसऱ्या रुद्रसेनची बायको होती, आणि तिचे मुलं, दिवाकरसेन, दामोदरसेनआणि प्रवरसेन अल्पवयीन असतांना इ.स. ३८५ पासून इ.स. ४०५ पर्यंत राणी म्हणून राज्याचे कारभार सांभाळले.
| प्रभावतीगुप्त | |
|---|---|
| वाकाटक घराण्याची राणी | |
| राज्य कारकीर्द | ३८५-४०५इ.स. |
| जोडीदार | रुद्रसेन दुसरा |
| Issue | दिवाकरसेन, दामोदरसेन आणि प्रवरसेन दुसरा |
| वडील | दुसरा चंद्रगुप्त |
| आई | कुबेरानागा |
| वाकाटक राजवंश २५०-५०० इ.स. | |
| |
| विंध्यशक्ती | (२५०–२७०) |
| प्रवरासेन पहिला | (२७०–३३०) |
| प्रवरापुर – नंदीवर्धन शाखा | |
| रुद्रसेन | (३३०-३५५) |
| पहिला पृथ्वीसेन | (३५५–३८०) |
| रुद्रसेन दुसरा | (३८०–३८५) |
| प्रभावतीगुप्त (रीजेन्ट) | (३८५-४०५) |
| दिवाकरसेन | (३८५–४००) |
| दामोदरसेन | (४००–४४०) |
| नरेंद्रसेन | (४४०-४६०) |
| पृथ्वीसेन दुसरा | (४६०–४८०) |
| वत्सगुल्मा शाखा | |
| सर्वसेन | (३३०-३५५) |
| विंध्यसेन | (३५५–४००) |
| प्रवरसेन दुसरा | (४००–४१५) |
| अज्ञात | (४१५–४५०) |
| देवसेन | (४५०-४७५) |
| हरिसेन | (४७५–५००) |
तिचे वडील गुप्त साम्राज्याचे दुसरे चंद्रगुप्त होते आणि आई कुबेरानागा होती. तिने वाकाटक घराण्याच्या द्वितीय रुद्रसेनाशी लग्न केले. इ.स.३८५ मध्ये रुद्रसेनच्या मृत्यूनंतर, तिने आपल्या अल्पवयीन असलेले मुले : दिवाकरसेन, दामोदरसेन आणि प्रवरासेन यांच्या नावावर राणी म्हणून वीस वर्षे राज्य केले. यामध्ये तिला तिच्या वडिलांनी पाठिंबा दर्शविला आणि वाकाटक राज्य प्रत्यक्ष व्यवहारात गुप्त साम्राज्याचा भाग होते. या काळास बऱ्याचदा वाकाटक-गुप्त काळ म्हणून संबोधले जाते. [१] [२]
संदर्भ
संपादन- ^ Kulke, Hermann; Rothermund, Dietmar (2004). A History of India (Fourth ed.). Routledge. pp. 91–92. 2014-10-04 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 1 October 2014 रोजी पाहिले.
- ^ Singh, Upinder (2009). A history of ancient and early medieval India : from the Stone Age to the 12th century. New Delhi: Pearson Longman. p. 482. ISBN 978-81-317-1677-9. 10 August 2016 रोजी पाहिले.