प्रज्ञा पवार

प्रज्ञा दया पवार (जन्म ११ फेब्रुवारी, १९६६) यांनी सुरुवातीचे लेखन प्रज्ञा लोखंडे नावाने केले आहे. या मराठी कवयित्री आणि लेखिका आहेत. पाक्षिक 'परिवर्तनाचा वाटसरू'च्या त्या संपादक आहेत. शिवाय महाराष्ट्र राज्य साहित्य व संस्कृती मंडळ, डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर चरित्र साधने प्रकाशन समिती आणि मराठी संशोधन मंडळ या संस्थांच्या त्या सदस्या आहेत. ख्यातनाम मराठी साहित्यिक दया पवार यांच्या त्या ज्येष्ठ कन्या आहेत. अलीकडेच प्रज्ञा दया पवार यांनी देशातील असहिष्णुता आणि तिरस्काराच्या वाढत्या वातावरणाचा निषेध म्हणून त्यांचे साहित्य पुरस्कार राज्य सरकारला परत केले.

प्रज्ञा दया पवार यांनी लिहिलेली पुस्तके

• अंतःस्थ (कवितासंग्रह, १९९३, मानसन्मान प्रकाशन, पुणे, २००४, डिंपल प्रकाशन, मुंबई)
• अफवा खरी ठरावी म्हणून (कथासंग्रह) (२०१०, शब्द पब्लिकेशन्स, मुंबई) (या संग्रहातील सर्व कथांसह अन्य दोन कथांचा इंग्रजी अनुवाद डॉ. माया पंडित यांनी केला असून तो 'Let The Rumours Be True' या शीर्षकाने ऑथर्स अपफ्रंट या प्रकाशन संस्थेने २०१७ साली प्रसिद्ध केला आहे. कण्व प्रकाशन, बंगलोर या प्रकाशनसंस्थेने प्रस्तुत कथासंग्रहाचा चंद्रकांत पोकळे यांनी केलेला कन्नड अनुवाद 'प्रज्ञा दया पवार कथेगळू' या शीर्षकाने २०१२ साली प्रसिद्ध केला आहे.)
• अर्वाचीन आरण (संमिश्र गद्यलेख, २०२०, शब्द पब्लिकेशन्स, मुंबई)
• आरपार लयीत प्राणांतिक (दीर्घकविता) (२००९, २०१०, लोकवाड़्मय गृह, मुंबई)
• उत्कट जीवघेण्या धगीवर (कवितासंग्रह,२००२, लोकवाड़्मय गृह, मुंबई)
• केंद्र आणि परीघ (संग्रहित ललित सदरलेखन, २००४, डिंपल प्रकाशन, मुंबई)
• टेहलटिकोरी (संग्रहित ललित सदरलेखन, २०१६, अक्षर प्रकाशन, मुंबई)
• दिशा - महाविद्यालयीन कवी - कवयित्रींच्या कविता (सहसंपादन, २००७, प्रकाशन : मुंबई विद्यापीठ)
• दृश्यांचा ढोबळ समुद्र (कवितासंग्रह) (२०१३, पॉप्युलर प्रकाशन, मुंबई)
• धादांत खैरलांजी (नाटक, २००७, प्रतिशब्द प्रकाशन, मुंबई)
• मी भयंकराच्या दरवाज्यात उभा आहे - नामदेव ढसाळ यांची निवडक कविता (सहसंपादन, २००७, शब्द पब्लिकेशन्स, मुंबई)
• मी भिडवू पहातेय समग्राशी डोळा (कवितासंग्रह, २००७, ग्रंथाली प्रकाशन, मुंबई)
• विमुक्तांचे स्वातंत्र्य (सहसंपादन, २०१८, परिवर्तनाचा वाटसरू प्रकाशन, ठाणे)

पुरस्कार आणि सन्मान

प्रज्ञा दया पवार यांना मिळालेले सन्मान :

• मातोश्री भीमाबाई आंबेडकर पुरस्कार
• बिरसा मुंडा राष्ट्रीय साहित्य पुरस्कार
• महाराष्ट्र फाऊंडेशन पुरस्कार
• शांता शेळके पुरस्कार
• महाराष्ट्र राज्याचे केशवसुत पुरस्कार, बालकवी पुरस्कार, इंदिरा संत विशेष पुरस्कार आणि ग.ल. ठोकळ विशेष पुरस्कार.
• बोधिवर्धन पुरस्कार
• वनिता समाज गौरव पुरस्कार
• औरंगाबाद येथे आयोजित गुणिजन संमेलनाचे अध्यक्षपद (२०१२)
• पाटण (सातारा जिल्हा) येथे आयोजित विभागीय साहित्य संमेलनाचे अध्यक्षपद (२०१५)
• लातूर येथे आयोजित अस्मितादर्श साहित्य संमेलनाचे अध्यक्षपद (२०१७)
• विरार (पालघर जिल्हा) येथे आयोजित शिक्षक साहित्य संमेलनाचे अध्यक्षपद (२०२०)
• मॉस्को, रशिया येथे झालेल्या वर्ल्ड बुक फेअरमध्ये निमंत्रितांच्या कविसंमेलनात सहभाग (२००९)