अ-जीवनसत्त्व हे शरिराला लागणारे एक महत्त्वाचे जीवनसत्त्व असून ते पाण्यात विरघळत नाही, पण मेदात विरघळते. अ-जीवनसत्त्व सामान्यपणे पिवळ्या रंगाचे असते.

Chemical structure of retinol, one of the major forms of vitamin A
अ-जीवनसत्त्व

पोषण संपादन

अ-जीवनसत्त्वामुळे द्ष्टी चांगली राहते, हाडांची वाढ होते आणि फुफ्फुसे व रक्त यांचे पोषण होते. या जीवनसत्त्वामुळे शरीराचे जंतुसंसर्गापासून संरक्षण होते.

कमतरतेचे दुष्परिणाम संपादन

अ-जीवनसत्त्वाची कमतरता दोन प्रकारे होते. -

१. अ-जीवनसत्त्व असणाऱ्या भाज्या-फळे किंवा अ जीवनसत्त्व असणारे मांसाहारी अन्न यांचे सेवन न झाल्यामुळे. या जीवनसत्त्वाच्या कमतरतेमुळे डोळ्यांतील रेटिनाच्या (द्श्यपटलाच्या) वाढीला अडथळा होतो व त्यामुळे रातांधळेपणा येतो. मातेचे दूध लवकर बंद केल्याने बालकाला दुधातून मिळणारे अ-जीवनसत्त्व मिळत नाही. त्यामुळेही डोळ्यावर असाच परिणाम होतो. रातांधळी झालेली व्यक्ती रात्रीच्यावेळी पाहू शकत नाही.

२. मेद पदार्थांचे पचन न झाल्यामुळे अ जीवनसत्त्व शरीरात जात नाही व त्यामुळे शरिरात या जीवनसत्त्वाची कमतरता निर्माण होते.

अ-जीवनसत्त्वाची रोजच्या आहारातील आवश्यक पातळी- ७००-९०० मायक्रोग्रॅम

अ-जीवनसत्त्व हे गाजर, रताळी, टोमॅटो, पालक, तांबडा भोपळा, सोयाबीन, आंबा, संत्री, कोथिंबीर, अळू, दूध, लोणी, चीज, प्राण्याचे यकृत, मासे, अंड्याचा पिवळा बलक वगैरेंत असते.


संदर्भ संपादन

हे ही पहा संपादन

  1. ब-जीवनसत्त्व
  2. क-जीवनसत्त्व
  3. ड-जीवनसत्त्व
  4. ई-जीवनसत्त्व
  5. के-जीवनसत्त्व