विनोदकार (इंग्रजी:कॉमेडियन किंवा कॉमिक) ही अशी व्यक्ती असते जी प्रेक्षकांना हसवून त्यांचे मनोरंजन करण्याचा प्रयत्न करते. यासाठी ते विनोदी किंवा गमतीशीर परिस्थितींद्वारे हसवण्याचा प्रयत्न करतात, किंवा मूर्खपणाचे वागतात (स्लॅपस्टिक प्रमाणे) किंवा प्रॉप कॉमेडी यांचा आधार घेतात. जो विनोदकार प्रेक्षकांना थेट संबोधित करतो त्याला स्टँड-अप कॉमेडियन म्हणतात.
comediante (es); اَسناوَن وول اَداکار (ks); pelawak (ms); comedian (en-gb); komedyen (tr); مزاحیہ اداکار (ur); komik (sk); комік (uk); рахафтысь (mdf); Còmicu (sc); komik (uz); күлдіргі әртіс (kk); комичар (mk); komičar (bs); कॉमेडियन (bho); humoriste (fr); komičar (hr); विनोदी कलाकार (mr); ହାସ୍ୟ ଅଭିନେତା (or); комичар (sr); Komiker (lb); komiker (nb); komediyaçı (az); komik (crh); komikkár (smn); فنان كوميدي (ar); လူရွှင်တော် (my); 笑星 (yue); comediante (ast); comediant (ca); Komiker (de-ch); digrifwr (cy); fuirseoir (ga); комичар (sr-ec); 喜劇演員 (zh); komiker (da); კომიკოსი (ka); コメディアン (ja); comico (ia); cali-cali (ha); كوميديان (arz); हास्य अभिनेता (hi); koomikko (fi); կատակերգակ (hyw); comedian (en-ca); நகைச்சுவை நடிகர் (ta); kluchtigoard (vls); кәмитче (tt-cyrl); นักแสดงตลก (th); komičar (sh); còmico (lij); comediante (vec); Komedyante (bcl); комедиант (bg); umorist (ro); 喜劇演員 (zh-hk); komiker (sv); onye mkpaochi (ig); 喜劇演員 (zh-hant); komediisto (io); 코미디언 (ko); skemtari (fo); komikisto (eo); dooinney aitt (gv); কৌতুকাভিনেতা (bn); pelawak (jv); ڤلاوق (ms-arab); 喜剧演员 (zh-my); קאמיקער (yi); komikar (hsb); diễn viên hài (vi); komiķis (lv); komediant (af); humorista (pt-br); comedian (sco); chhiò-khoe gē-jîn (nan); Mosani-lisɛkisi (ln); comedian (en); komikus (hu); હાસ્યકલાકાર (gu); komediante (eu); Komedyen (diq); komiek (nl); Komiker (de); 喜剧演员 (zh-hans); комік (be); komik (pl); ਕਮੇਡੀਅਨ (pa); komedyen (ku); हास्यकलाकार (ne); կատակերգու (hy); Komiker (de-at); مخولیا اداکار (pnb); کۆمیدیان (ckb); komihkkár (se); קומיקאי (he); кәмитче (tt); 喜剧演员 (zh-sg); komidiante (ilo); హాస్యనటుడు (te); tukang banyol (bew); komediyashı (kaa); komyk (fy); کمدین (fa); комик (ru); comico (it); comic (oc); comediste (lfn); komedyen (ht); 喜劇演員 (zh-mo); کومدین (azb); komiku (mt); komičar (sr-el); koomik (et); ẹlẹ́fẹ̀ (yo); мазҳакабоз (tg); comediante (pt); fredadramatan (vo); 喜剧演员 (zh-cn); কৌতুক অভিনেতা (as); komikas (lt); komik (sl); komedyante (tl); komik (cs); komikar (nn); pelawak (id); mchekeshaji (sw); neach-comadaidh (gd); 喜劇演員 (zh-tw); komik (crh-latn); комик (sah); مسخرو (sd); ኮሜዲያን (am); humorista (gl); komediani (sq); κωμικός (el); komedyante (ceb) artista que actúa de manera cómica, especialmente contando chistes (es); 演藝專業一種,專係搞笑 (yue); hallgatóságát megnevettető személy (hu); publikoari barrea eraginez hura entretenitzen saiatzen den aktorea (eu); артист, развлекающий публику, пытающийся вызвать у неё смех (ru); Person, die es sich zum Ziel oder Beruf gemacht hat, Mitmenschen mimisch, gestisch oder sprachlich zum Lachen zu bringen (de-ch); Person, die es sich zum Ziel oder Beruf gemacht hat, Mitmenschen mimisch, gestisch oder sprachlich zum Lachen zu bringen (de); person who seeks to entertain an audience, primarily by making them laugh (en-gb); զբաղմունք, մասնագիտությաուն, դերասան, ով կատարում է կատակերգական դերեր (hy); person der underholder folk med humor (da); दर्शकहरूको मनोरञ्जनमा आधारित भएर अभिनय गर्ने कलाकार (ne); コメディ即ち喜劇を演じる俳優 (ja); Person, die es sich zum Ziel oder Beruf gemacht hat, Mitmenschen mimisch, gestisch oder sprachlich zum Lachen zu bringen (de-at); mai wasan kwaykwayo na ban dariya (ha); herec stvárňujúci postavu v predstavení, ktoré vzbudzuje veselosť, smiech a zábavu (sk); אדם שמטרתו לבדר (he); onye órú ya bu ime ndi mmadu ka ha na-achi ochi site n'ikwuru ha ihe ndi na-ato ochi (ig); హాస్యంతో ప్రేక్షకులను నవ్వించే నటుడు (te); henkilö, joka pyrkii huvittamaan yleisöä (fi); көрермендерді күлдіруге тырысып, көңілін көтеретін өнерпаз (kk); person who seeks to entertain an audience, primarily by making them laugh (en-ca); artista professionale che racconta barzellette e compie atti divertenti (it); artiste dont le métier est de faire rire un public (fr); person som underhåller en publik och får dem att skratta (sv); person who seeks to entertain an audience, primarily by making them laugh (en); persona que intenta entretenir el públic fent-lo riure (ca); người cố gắng mua vui cho khán giả, chủ yếu bằng cách gây tiếng cười (vi); güldürülerde oynayan oyuncu, güldürü ustası sanatçı (tr); person who seeks to entertain an audience, primarily by making them laugh (en); tinglovchilarni, birinchi navbatda, ularni kuldirish orqali ko'ngil ochishga intiladigan odam (uz); извођач који забавља публику засмејавајући их (sr-ec); oseba, ki poskuša zabavati občinstvo, predvsem tako, da ga nasmeji (sl); 주로 사람들을 웃게 함으로써 청중을 즐겁게 하고자 하는 사람 (ko); pessoa que busca entreter o público, fazendo-as rir (pt-br); هنرمندی که با خنداندن مخاطبانش قصد سرگرمیشان را دارد (fa); orang yang menghibur penonton dan pendengar (id); artysta komediowy (pl); artist eller skuespiller som prøver å få mennesker til å le (nb); professioneel vertolker die grappen vertelt en/of komische situaties uitbeeldt (nl); Kaméidiskënschtler (lb); дьону күллэрэн саататар киһи (sah); mestê (lij); pessoa que busca entreter o público, fazendo-as rir (pt); persoa que traballa entretendo a unha audiencia especialmento contando chistes e facéndoos rir (gl); birinshi náwbette tıńlawshılardı kúldiriw arqalı kewil kóteriwge umtılatuģın adam (kaa); митець комедійного жанру (uk); ẹni ti o n dẹrin pa àwọn ènìyàn ní onírúurú ìpéjọpọ̀ (yo) cómico, actor cómico, comediantes, comico, actor comico, cómica, comedianta (es); 喜劇演員, 諧星 (yue); komédiás, nevettető (hu); komikoa, umoregile (eu); комедиант, комедиантка, комический актёр, комический актер, комическая актриса, комикесса (ru); Komödiantin, Komödiant, Comedian, Comedienne (de-ch); Comedienne, Comedian, Komikerin, Komödiant, Komödiantin, komici, komičky (de); komedian, komediane (sq); հումորիստ, կոմեդիանտ, կոմիկ (hy); 諧星, 谐星, 笑星, 喜剧演员 (zh); komik, güldürü ustası (tr); 喜劇俳優, コメディエンヌ, 喜劇役者, 喜劇女優, 喜劇人 (ja); Komödiantin, Komödiant, Comedian, Comedienne (de-at); ɗan kama, ɗan gambara, mai ban dariya, shaƙiyyi (ha); komička (sk); комедіант, гуморист, комікеса, гумористка, комедіантка (uk); кумик, комик (tt); Komedienne (fi); komediero (io); komičarka (sh); 희극인, 희극 여배우, 개그맨, 코메디언, 개그우먼, 코메디우먼, 희극배우, 코미디우먼 (ko); komik, kúldirgish, komik aktyor (kaa); komikulo, komediisto, komikistino, komediistino (eo); komička, komici, komičky (cs); komičarka (bs); comica (it); হাস্যকার (bn); comique, comédien (fr); комедијант (mk); humorist (et); còmic (ca); кумик, комик (tt-cyrl); komijkkár (smn); komedienn, komedienne (sv); adẹrin p'òṣónú (yo); komikarka (hsb); cômico, cômica, cómico, cómica (pt); Comediwraig, Comedïwr, Comediwr, Digrifwraig (cy); komiķe (lv); комик (bg); komikė (lt); komičarka (sl); comedienne, comic, comic actor (en-gb); comedienne, comic (en-ca); melawak, lawak (id); Comedienne, Komikerin, Comedien (lb); kabareciarz, komediant, standupper (pl); komedie (nb); comédienne, comedienne, comedian, komediant (nl); comic, comediant (ro); ตัวตลก, ศิลปินตลก, ตัวโจ๊ก (th); nghệ sĩ hài, danh hài (vi); کۆمێدیان (ckb); comedienne, comic, komici, comic actor, komičky (en); كوميدي, ممثل هزلي, ممثل كوميدي (ar); קומיקאית, בדרנית, בדרן (he); күлдіргіш, комик, комедиант, комедияшы (kk)
विनोदी कलाकार
person who seeks to entertain an audience, primarily by making them laugh
एड विन यांचे एक लोकप्रिय वाक्य दोन संज्ञांमध्ये फरक सांगते:[१]
एक कॉमिक मजेशीर गोष्टी सांगतो; विनोदकार विनोदी गोष्टी सांगतो.
विनोदाचे किती श्रेय शाब्दिक आशयाला दिले जाऊ शकते आणि अभिनय आणि व्यक्तिरेखेला किती दिले जाऊ शकते यामधील फरक हे दर्शवते.
१९८० पासून कॉमेडीची एक नवीन लाट, ज्याला पर्यायी कॉमेडी (इंग्रजी: alternative comedy) म्हणतात, अधिक ऑफबीट आणि प्रायोगिक शैलीमुळे या प्रकारच्या विनोदाची लोकप्रियता वाढली आहे. यामध्ये सामान्यतः अधिक अनुभवात्मक किंवा निरीक्षणात्मक अहवाल (उदा., अॅलेक्सी सायले, डॅनियल तोश, माल्कम हार्डी) यांचा समावेश होतो. जोपर्यंत सामग्रीचा संबंध आहे, टॉमी टियरनन, डेस बिशप, केव्हिन हार्ट आणि डॉन फ्रेंच यांसारखे विनोदी कलाकार त्यांच्या पार्श्वभूमीवर स्वतःची मजा करण्यासाठी ओळखले जातात, तर जॉन स्टीवर्ट आणि बेन एल्टन यांसारखे विनोद निर्माण करण्यासाठी राजकीय आणि सांस्कृतिक भूमिका घेतात.
प्रसिद्ध कॉमेडी हब जसे की, मॉन्ट्रियलमधील जस्ट फॉर लाफ्स फेस्टिव्हल, एडिनबर्ग फ्रिंज आणि ऑस्ट्रेलियातील मेलबर्न कॉमेडी फेस्टिव्हल येथे कार्यक्रम करून अनेक विनोदकार एक पंथ ( इंग्रजी: cult following) साधतात. एडिनबर्ग कॉमेडी अवॉर्ड (पूर्वीचे पेरियर कॉमेडी अवॉर्ड) सारखे उल्लेखनीय विनोदी पुरस्कार जिंकल्यानंतर अनेकदा विनोदकाराची कारकीर्द लक्षणीयरीत्या प्रगती करते. विनोदकार कधीकधी मनोरंजनाच्या इतर क्षेत्रांमध्ये प्रवेश करतात, जसे की चित्रपट आणि दूरचित्रवाणी, जिथे ते अधिक व्यापकपणे ओळखले जातात (उदा. एडी इझार्ड, ली इव्हान्स). कॉमिकचे स्टँड-अप यश नेहमीच चित्रपटाच्या समीक्षणात्मक किंवा बॉक्स ऑफिस यशाशी संबंधित नसते.
फोर्ब्स मासिक जगातील सर्वात आर्थिकदृष्ट्या यशस्वी कॉमेडियन्सची वार्षिक यादी प्रकाशित करते. [२][३] त्यांच्या माहितीच्या स्रोतांमध्ये निल्सन मीडिया रिसर्च, पोलस्टार, बॉक्स ऑफिस मोजो आणि IMDb या माध्यमांचा समावेश होतो. २००६ ते २०१५ पर्यंत जेरी सेनफेल्डने या यादीत अव्वल स्थान पटकावले होते. २०१६ मध्ये केविन हार्टने विजेतेपद पटकावले. त्या वर्षी आठ सर्वाधिक मानधन घेणारे कॉमेडियन अमेरिकेचे होते, ज्यात एमी शूमर हिचा समावेश होता, जी अव्वल दहामध्ये समाविष्ट होणारी पहिली महिला ठरली. २०१६ मधील शीर्ष १० खालीलप्रमाणे आहेत:[४]
रँक
नाव
वार्षिक उत्पन्न (अमेरिकन डॉलर्समध्य)
नागरिकत्व
वय
उल्लेखनीय कामे
१
केविन हार्ट
$87.5 million
अमेरिका
38
Kevin Hart: Let Me Explain, Ride Along (film), The Secret Life of Pets
२
जेरी सेनफेल्ड
$43.5 million
63
Seinfeld, The Marriage Ref (U.S. TV series), I'm Telling You for the Last Time
३
टेरी फेटर
$21 million
52
America's Got Talent
४
एमी स्कुमर
$17 million
36
Trainwreck (film), Inside Amy Schumer, 2015 MTV Movie Awards
५
जेफ दुन्हम
$13.5 million
55
Jeff Dunham: Spark of Insanity, Jeff Dunham: Arguing with Myself, Jeff Dunham's Very Special Christmas Special
६
Dave Chappelle
$60 million
44
Dave Chappelle's Block Party, Half Baked, Chappelle's Show
७
Jim Gaffigan
$12.5 million
51
Jim Gaffigan: Mr. Universe, The Jim Gaffigan Show, It's Kind of a Funny Story
८
Gabriel Iglesias
$9.5 million
41
Hot and Fluffy, The Fluffy Movie, Gabriel Iglesias Presents Stand Up Revolution
९
Russell Peters
$9 million
कॅनडा
47
Red, White and Brown, Outsourced, Breakaway
१०
John Bishop
$7 million
युनायटेड किंग्डम
51
John Bishop's Britain, The John Bishop Show, Panto!