"अळिंबी" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक
Content deleted Content added
वारंवार होणारी जाहिरात खूणपताका: उलटविले मोबाईल संपादन मोबाईल वेब संपादन प्रगत मोबाईल संपादन |
Mushro2019 (चर्चा | योगदान) No edit summary |
||
ओळ १:
'''[https://www.kolhapur-mushrooms.in/ मशरूम]''' ही [[बुरशी]] गटातील [[वनस्पती]] आहे. मशरूमला मराठीत ‘अळिंबी’ असे म्हटले जाते. ही वनस्पती पावसाळ्यात निसर्गतःच उगवते. ही कुत्र्याची छत्री, भूछत्र, तेकोडे, धिंगरी या नावाने ओळखली जाते.
निसर्गात अनेक प्रकारचे मशरूम आढळतात; त्यांत काही विषारीदेखील असतात. जगात मशरूमच्या १२,०००हून अधिक जाती आहेत. मशरूमची लागवड प्रामुख्याने [[पूर्व आशिया]], [[तैवान]], [[चीन]], [[कोरिया]], [[इंडोनेशिया]] या देशांत करतात. या वनस्पतीचे २०१७ सालचे जागतिक उत्पन्न ८५ लाख मेट्रिक टन आहे. त्यापैकी ५५% [[युरोप]]ात, २७% [[उत्तर अमेरिका|उत्तर अमेरिकेत]] व १४% पूर्व [[आशिया]] खंडात घेतात. मशरूमचे सर्वात अधिक सेवन [[जर्मनी]]मध्ये होते. <ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=https://udyojak.org/huge-opportunities-in-mashrum-sheti/|last=राजपूत|first=प्रतिभा|title=मोठ्या प्रमाणात संधी उपलब्ध असलेली मशरूम शेती|date=३१ डिसेंबर २०१९|access-date=१४ जानेवारी २०२१}}</ref>
भारतामध्ये [https://www.kolhapur-mushrooms.in/ बटन मशरूम] (''Agaricus bisporus''), [https://www.kolhapur-mushrooms.in/ शिंपला मशरूम] (''pleurotus sp.'') व धानपेंढ्यांवरील Volvariella volvacea या जातींच्या [https://www.kolhapur-mushrooms.in/ मशरूमची] लागवड केली जाते.
== बटन मशरूम ==
[[हिमाचल प्रदेश]], [[आसाम]], [[पंजाब]] या थंड प्रदेशांत बटन मशरूमची लागवड मोठ्या प्रमाणावर होते. ही लागवड कंपोस्ट खतांवर करतात. दीर्घ मुदतीच्या पद्धतीने (२६-२८ दिवस) किंवा कमी मुदतीच्या पद्धतीने (१६ ते १८ दिवस) [[कंपोस्ट खत]] तयार करतात. ते पिशव्यांमध्ये भरून त्यांचे निर्जंतुकीकरण करतात. कंपोस्टच्या वजनाच्या ५% ते १०% या प्रमाणात बटन मशरूमचे बी पेरतात. १२-१५ दिवसाने बुरशीची वाढ झाल्यावर त्यावर दीड इंच जाडीचा कंपोस्ट खत, [[माती]], [[वाळू]] यांच्या निर्जंतुक मिश्रणाचा थर द्यावा लागतो. या उत्त्पादनाकरिता तापमान १२ अंश सेल्सिअस लागते. पूर्वीपासूनच जगभर स्वताचे अस्तित्व जपत बटन मशरूम बऱ्यापैकी ठराविक वर्गातील लोकांचे स्वयपाक घरात जावून पोहोचला आहे.५० Kg बटन मश्रूम दररोज तयार करायचे असल्यास अशा प्रकल्पास जागेच्या किमतीशिवाय कमीत कमी २३ ते २५ लाख रुपये बिजभांडवल लागते. त्यामुळे सधन लोक हे व्यवसायिक स्वरूपाचे केले जाते.<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|last1=Udgave|first1=Parimal|संकेतस्थळ=www.kolhapur-mushrooms.in}}</ref>
== [https://www.kolhapur-mushrooms.in/ शिंपला मशरूम] ==
शिंपला मशरूमची (धिंगरी मशरूम, हिंदीत ढिंगरी मशरूम) लागवड भारतातील नैसर्गिक वातावरणात (तापमान २० अंश ते ३० अंश सेल्सिअस व आर्द्रता ८०-८५%) वर्षाचे ८-१० महिने करता येते.
संपूर्ण भारतात या मशरूमची लागवड होथे. ही लागवड बटन मशरूमच्या लागवडीपेक्षा कमी खर्चाची व त्यामुळे अधिकव किफायतशीर आहे. अत्यंत छोट्या जागेत अधिक पैसे खर्च न करता उत्तम उत्त्पन्न देणारी जात म्हणून शिंपला मशरूमचा उल्लेख केला जातो. धिंगरी मशरूमसाठी थोडे पाणी लागते. फक्त २०० लिटर पाणी उपलब्ध असतानासुद्धा धिंगरी अळिंबीचे उत्पादन घेता येते.
==[https://www.kolhapur-mushrooms.in/ दुधी मशरूम]==
दुधी मशरूम (MILKY MUSHROOMS) हे मशरूम दुधासारखे पांढरे असते म्हणून ह्याला दुधी मशरूम असे म्हणतात. तसेच याचे उत्पादन उन्हाळ्यामध्ये करतात म्हणून याला summer मशरूम म्हणून पण ओळखतात. हे मशरूम साधारणपणे बटण मशरूम सारखे असून याचे देठ व वरील भाग बटन मशरूम पेक्षा लांब व मोठा असतो. धिंगरी मशरूम व बटन मशरूम या दोन्हीचे गुणधर्म असतात. दुधी मशरूम साठी धिंगरी मशरूम लागवडीप्रमाणे तंत्रज्ञान असते. १४-१५ दिवसांनी प्लास्टिक पिशवी काढण्याऐवजी हि पिशवी वरील बाजूने उघडी करून त्यावर बटन मशरूम प्रमाणे केसिंग करावे लागते. यासाठी प्रशिक्षण घेणे गरजेचे आहे.
Line ४३ ⟶ ४१:
त्याशिवाय आपण मूल्यवर्धित मशरूम उत्पादनांद्वारे अधिक पैसा मिळवू शकता. जे आपल्याला अतिरिक्त उत्पन्न मिळविण्यात मदत करू शकतात.
== '''महाराष्ट्रातील मशरूम माहिती केंद्र''' ==
'''[https://www.kolhapur-mushrooms.in/ मशरूम लर्निंग सेंटर कोल्हापूर]''' हे महाराष्ट्रातील सर्वात अत्याधुनिक मशरूम माहिती केंद्र आहे. इथे वेगवेगळ्या मशरूम प्रकारांबद्दल माहिती व प्रशिक्षण राबविले जातात. तसेच शेतकर्यांसाठी मशरूम बियाणे उपलब्ध करून दिले जातात.
'''[https://www.kolhapur-mushrooms.in/ मशरूम लर्निंग सेंटर कोल्हापूर]''' प्रामुख्याने पश्चिम महाराष्ट्रामध्ये कार्यरत आहे. ज्यामध्ये सांगली, कोल्हापूर, सातारा, कराड, कोकण व गोवा आहे. तसेच सोलापूर, बीड, लातूर, उस्मानाबाद, लातूर या भागात कार्यरत आहे.
[https://www.kolhapur-mushrooms.in/ मशरूम लर्निंग सेंटर कोल्हापूर] हा '''[https://www.kolhapur-mushrooms.in/ BIOBRITTE AGRO SOLUTIONS PRIVATE LIMITED]''' चे युनिट असून गेल्या ३ वर्षापासून कार्यरत आहे. इथे प्रामुख्याने धिंगरी मशरूम , शित्तके मशरूम, गनोडर्मा, मिल्की व इतर मशरूमबद्दल पूर्ण माहिती दिले जातील.
== संदर्भ ==
| |||