"संताजी जगनाडे" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

अलिॅंगनअलिँगन देता झाला त्याशी ।।3।।

काय तुझ्या मागेॅंमागेँ कोण तुज सांगे ।

दशनाद होती सर्वॉंचेसर्वाँचे ब्रम्हांडी ।

तुझे काय पिॅंडीपिँडी वाजताती ।।2।।

मार्कॅंडमार्कँड ञूषिनी आणि विदूरानी ।।1।।

शेॅंडिच्याशेँडिच्या नादांने किती ते फसले । फसले अवघे जन ञैलोकीॅंचेञैलोकीँचे ।।1।।

तुका वाणी याने शेॅंडिशीशेँडिशी बांधले । कधी नाही भ्याले राञंदिन ।।2।।

संतु म्हणे ऐशी शेॅंडिशेँडि ती बांधावी । जोड ती करावी विठ्ठलाची ।।3।।

आणिक शेॅंडीनेशेँडीने फसविलेॅंफसविलेँ कोणा । रावणाच्या भावा कुंभकर्णा ।। कुंभकर्णाशीॅंकुंभकर्णाशीँ होती झोॅंपझोँप फार । तेणेॅंतेणेँ तो आहार फार करी ।। संतु म्हणे शेंडी नसावीॅंनसावीँ बा अशी । कुळक्षय लाशी आपोआप ।।

झोॅंपेॅंतझोँपेँत असतांना दिले दान । राजा हरिचंद्राने साडे तीन भार ।। भार सुवर्ण होईना तेॅंतेँ पुरे। पुरे सर्व देऊन घेतलेॅंघेतलेँ स्वतःस विकून।। संतु तेली म्हणे हो म्हणेही झोॅंप।झोँप। हिचा सर्वाहीॅंसर्वाहीँ करा करा कोप।।

मनोसुविचारी करुनि कातर। शेॅंडिसशेँडिस टांगली वर हो शेंडीस टांगली वर।।

लाटिचा आधार तिला फार हो लाठि। फिरे गरगरा जोरानेॅंजोरानेँ हो फिरे गरागरा ।।

मन पवन चाले तो-यानेॅंयानेँ हो मन पवन चालेॅंचालेँ । संतु म्हणे हो म्हणे ही कातर हो । धरावी ध्यानीॅंध्यानीँ ध्यानी सर्वॉंनी।।सर्वाँनी।।

कातरिनेॅंकातरिनेँ कातरला दुष्टांचा तो गळा । सावत्याचा मळा सांभाळला।।

कातरीने कातरला रावणाचा मळा । लंकेचा डोॅंबाळाडोँबाळा तिनेॅंतिनेँ केला ।।

संतु म्हणे कातर आणिल जो ध्यानीॅं।ध्यानीँ। आवडेल तो प्राणी सर्व जगा ।।

कातरीनेॅंकातरीनेँ कातरला दुःशासन कौरव । आणिक भस्मासुर भस्म केला ।।

संतु म्हणे कातर ज्याचेॅंज्याचेँ देहीॅंदेहीँ आहे । त्याची चक्रपाणी वाट पाहे।।

कातरीधेॅंकातरीधेँ धरियले पांची पांडवाशीॅंपांडवाशीँ । सोडुनिया दिले लाक्षागृहीॅंलाक्षागृहीँ ।।

आणिक शत्रुध्न भरत धरियला । सोडुनियां दिला अश्वमेधीॅंअश्वमेधीँ ।।

संतु म्हणे माझे घाण्याची कातर । फिरे निरंतर सर्वा देहीॅंदेहीँ ।।

मन शांतिची करुनी शिळ । तिजवर बसलेॅंबसलेँ माझेॅंमाझेँ कुळ ।।

तिच जन्म मरणाचे मुळ। असेॅंअसेँ माझेॅंमाझेँ सांगणे समुळ।।

संतु म्हणे ही शिळ जेथेॅंजेथेँ आहे । तेथेॅंतेथेँ यम पाश उभा राहे ।।

असा यम पाश लागलां कोणाशीॅंकोणाशीँ । लागतो सर्वॉंशींसर्वाँशीं शेवटीॅंशेवटीँ तो ।।

आणिक कोणाशीॅंकोणाशीँ लागला तो पाश । मार्कॅंडमार्कँड ऋषी आणि सत्यवानाशीॅंसत्यवानाशीँ ।।

संतु म्हणे धरा शांती तुम्ही देहीॅंदेहीँ । नरकाचे डोही जाऊं नका।।

मार्कॅंडमार्कँड ऋषीॅंचेॅंऋषीँचेँ गळी पडता पाश । केला तेणेॅंतेणेँ ध्यास शंकराचा ।।

संतु म्हणे माझ्या घाण्याची ती शिळ । देतेॅंदेतेँ तिळगुळ यमा हाती।।

क्षमा शांती जया नराचिये देहीॅंदेहीँ । दुष्ट तया कांही करीत नाही ।।

जरि ही कोणाशीॅंकोणाशीँ राग फार आला । तरि तुं धरिरे शांती फार ।।

संतु म्हणे शांती ज्यांनी सोडियली । तेथेॅंतेथेँ उडी आली यमाजाची ।।

आशिच ही शिळा होते कोठेॅंकोठेँ कोठेॅंकोठेँ । अहिल्या आणि गोरोबाचे येथेॅंयेथेँ ।।

आणिक कंसाचे दारी होती शिळा । आपटि तिजवरी कृष्णाजिचेॅंकृष्णाजिचेँ कुळा ।।

मन पावन ओढी जोरानेॅं।जोरानेँ। मग तो घाणा चाले मौजेने ।।

अशीच ती ओढ कोठेॅंकोठेँ ती ओढली । देवा आणि दैत्यांनि मिळोनियां ।।

मंथन ते केलेॅंकेलेँ सप्त समुद्राचेॅंसमुद्राचेँ । हाता काय आलेॅंआलेँ काळकुट ।।

आणिक ती ओढ पाहिली कोठेॅंकोठेँ होती । कृष्णाच्या गोकुळी गोपी हाती ।।

मारुतीस वढ दिली रामचंद्राने । तशीच कृष्णाजीनेॅंकृष्णाजीनेँ दिली अर्जुनास ।।

कर्णानेॅंहीकर्णानेँही दिली सारथी शल्यास । आणिक ती दिली धर्मानीॅंधर्मानीँ कौरवांस ।।

अंगदानीॅंअंगदानीँ वढ दिली रावणाशीॅंरावणाशीँ । ऐकेना कोणाशीॅंकोणाशीँ कदाकाळीॅंकदाकाळीँ ।।

संतु म्हणे वढ आहे अवघड । हिशीॅंहिशीँ काढा तोड कांही तरी ।।

तुकाचे नावेॅंनावेँ फोडी खडे। विठ्याशीॅंविठ्याशीँ बोटेॅंबोटेँ मोडी कडकडे ।।

संतु म्हणे हे जोखड वाईट । याचा येवो विट सर्वॉंलागीॅंसर्वाँलागीँ ।।

म्हणे कैसेॅंकैसेँ तुला लागलेॅंलागलेँ हे वेड । संसारात जोड करि कांही ।।

संतु म्हणे असेॅंअसेँ आहे हेॅंहेँ जोखड । करा कांही जोड देवाजाची ।।

प्रपंचाचे घेऊनि जोखड । युवतिच्या करि पुढेॅंपुढेँ पुढेॅंपुढेँ ।।

देवाची करिना कधी जोड । हीॅंवहीँव भरी झालाशीॅंझालाशीँ बिनतोड ।।

नरहरी सोनार चोखा मेळा म्हणे । आमुचिही मनेॅंमनेँ बिघडविलीॅंबिघडविलीँ ।।

जोखडानी फसविलेॅंफसविलेँ नारद मुनिशीॅंमुनिशीँ । आणिक वाल्मीकासी फसविलेॅंफसविलेँ ।।

फसविलेॅंफसविलेँ आणिक कैकेयी मातेशी । मंथरा दासीसी त्याच वेळीॅंवेळीँ ।।

संतु म्हणे तुम्ही फसुं नका यांस । सदगुरुची कास धरा वेॅंगीॅंवेँगीँ ।।

तरी आकळेना बहुत याची मात । पाडली तीन भोकेॅंभोकेँ मस्तकांत ।।

मत्सर धरियला जगांमध्येॅंजगांमध्येँ कोणी । सत्यभामा रुक्मिणी ।।

भांडण ते केलेॅंकेलेँ कृष्ण या देवासी । फुल पारिजातक मिळवावयासी ।।

संतु म्हणे हा मत्सर । जगामध्येॅंजगामध्येँ महा चोर जगामध्येॅंजगामध्येँ ।।

आणिक मत्सर धरियला कोणी । सुमित्रा आणि कैकेयीनेॅंकैकेयीनेँ ।।

भांडण तेॅंतेँ केलेॅंकेलेँ राजा दशरथाशीं । गादी भरताशी मिळावया ।।

आणिक तो हात पाहिला कोठेॅंकोठेँ । सुलोचना अंगणीॅंअंगणीँ पडियला ।।

संतु म्हणे असा हात तो हुशार । केला जार जार सुमित्रानेॅंसुमित्रानेँ ।।

आणिक तो हात पाहिला कोठेॅंकोठेँ । गौरोबाचे येथेॅंयेथेँ मंदिरात ।।

गौरोबानेॅंगौरोबानेँ हात तोडुनि घेतले । पुन्हां मग दिले विठ्ठलानेॅंविठ्ठलानेँ ।।

औट हाताचे बाहुले करुन । घाण्या भोॅंवतीभोँवती फिरे पाहुन ।।

प्रपंच जोखड शिरीॅंशिरीँ घेऊन । चाले मन पवन आनंदाचे ।।

संतु म्हणे हेॅंहेँ बाहुले । जन्मवरी करी हुल हुल ।।

अशीॅंअशीँ हीॅंहीँ बाहुलीॅंबाहुलीँ नाचवी पांडुरंग । जगांत जन्मासी घालुनियां ।।

केव्हा केव्हां म्हणे जन्माशीॅंजन्माशीँ येतांच । आखेर बैमानी झालेच ते ।।

संतु म्हणे माझा विठ्ठल तूं सखा । आम्हां जन्मासीॅंजन्मासीँ घालुं नका ।।

जन्मोनियां इहलोकीॅंइहलोकीँ काय केलेॅं।पुष्कळचकेलेँ।पुष्कळच ते धन मिळविलेॅंमिळविलेँ ।।

आणिक मिळविलेॅंमिळविलेँ वतनवाडिशीॅं।रांडावतनवाडिशीँ।रांडा आणि पोरां आवघ्याशीॅं।।आवघ्याशीँ।।

संतु म्हणी तुम्हीॅंतुम्हीँ मागेॅंमागेँ ते सरावेॅंसरावेँ । मरावेॅंमरावेँ परी किर्तीरूपे उरावेॅं।।उरावेँ।।

तुझिया सांगातीॅंसांगातीँ येते कांही कांही। कोणी येत नाहीॅंनाहीँ बाप आणि माई ।।

सोयरा न येतोॅंयेतोँ बंधू ही येईना।। येईना रांडा पोरेॅंपोरेँ अंतकाळी ।।

संतु तेली म्हणे उरलिया वेळीॅं।वेळीँ। आठवा वनमाळी रात्रंदिन।।

संतु म्हणे यम कसा तो सोडील । नाडील आवघ्यासीॅंआवघ्यासीँ सावध व्हारे।।

सावध व्हारे माझ्या जातीच्या तेल्यानोॅं।तेल्यानोँ।

आवघ्या जनानोॅंजनानोँ सावध व्हारे।। काळाचिये उडी पडेल बा जेव्हां।

पाहूनि संसारामधीॅंसंसारामधीँ संधीॅं।।संधीँ।। जोखड घेऊनियां खांदी।

मन हेॅंहेँ ओढाळ गुरु फार आहे।

परधन पर कामिनीकडे धांवेॅं।।धांवेँ।। असेच हे मन राहिना हो स्थिर।

नेहमीॅंनेहमीँ हुरहुर लागली असे।।

संतु म्हणे मन करा तुम्हीॅंतुम्हीँ स्थिर।

राऊळा आंगणीॅंआंगणीँ जाऊनियां।।

मनाला तो बोध रामदासांनेॅंरामदासांनेँ केला।

उपदेश दिला जगामाजीॅं।।जगामाजीँ।। चंचल हेॅंहेँ मन धांवेॅंधांवेँ सैरावैरा।

विसरलोॅंविसरलोँ जाणा घरीॅंघरीँ जाता।। संतु म्हणे तुम्हा सांगतोॅंसांगतोँ मी वेळीॅं।वेळीँ।

आयत्या वेळीॅंवेळीँ कांही होणेॅंहोणेँ नाहीॅं।।नाहीँ।।

नंदीनेॅंनंदीनेँ घेतला सर्वॉंचासर्वाँचा तो भार।कळेना तो पार कोणासही।। संतु म्हणे नंदी मारील हो तुम्हां।दर्शनाशीॅंतुम्हां।दर्शनाशीँ न जातां शंकराच्या।।

घेऊनिया घाणा तेल काढियले।गि-हाइक संत मंडळीचे आले।। कसे देतां तेल सांगावे संताजी।तुम्ही काय घेता घेणार तो तुका।। संतु म्हणे तेल जो कोणी घेईल।कानीॅंघेईल।कानीँ तेॅंतेँ फुंकिल बाबाजी महाराज।।

संतु म्हणे तेल आणीक कोण घेतो।तुका वाणी येतो घ्यावयास।। घाला तुम्हीॅंतुम्हीँ तेल आवघ्याच नळ्यांत। गळ्यांत जो आहे त्यांतही घाला।। संतु म्हणे तेल घालुनि उरले।मोल त्याचे दिलेॅंदिलेँ पांडुरंगे।।

आणीक हे तेल घेतलेॅंघेतलेँ कोणी।निवृत्ती ज्ञानेबांनी आणि सोपानानी।। मुक्ताबाईनी आणि एकनाथजिनी।तेल हे घेतलेॅंघेतलेँ नामदेवाजिनी।। संतु म्हणे तेल कोणी जो घेईल।दुकाना येईल विठलाच्या।।

आणिक तेॅंतेँ तेल घेतलेॅंघेतलेँ कोणी।गो-या कुंभारानीॅंकुंभारानीँ चोख्या महारानीॅं।।महारानीँ।। तसेच घेतले नरहारी सोनारानीॅं।कबीरानीॅंसोनारानीँ।कबीरानीँ आणि रोहिदास चांभारानीॅं।।चांभारानीँ।। संतु तेली म्हणे घ्याहो तुम्ही तेल। त्याचे तुम्हां मोल देईल पांडुरंग।।

आणिक तेॅंतेँ तेल घेतलेॅंघेतलेँ कोणी । सांवतामाळी यांनी आणि विदुरानीॅंविदुरानीँ ।।

तसेच हे तेल घेते जनाबाई । मागेॅंमागेँ पुढेॅंपुढेँ पाही कान्हुपात्रा ।।

संतु तेली म्हणे तेल आवघेॅंआवघेँ झालेॅंझालेँ । पुष्कळ तेॅंतेँ नेलेॅंनेलेँ तुकोबानेॅंतुकोबानेँ ।।

संतु म्हणे मी जेॅंजेँ सांगितलेॅंसांगितलेँ तुम्हा।आपलेॅंतुम्हा।आपलेँ कृपेनेॅंकृपेनेँ फळ दिलेॅंदिलेँ आम्हा ।।

नाहीॅंनाहीँ तरी आम्हां कैचे ज्ञान कांही । मुळीॅंचमुळीँच तेॅंतेँ नाहीॅंनाहीँ पाठांतर ।।

संतु म्हणे कांहीॅंकांहीँ सांगितलेॅंसांगितलेँ नाही।पांडुरंग पायीॅंपायीँ धरियलेॅं।।धरियलेँ।।

मराठी महाराष्ट्राचा । कोॅंकणीकोँकणी कोकणचा ।।

विठल चरनीॅंचरनीँ वाहु बुका।।

देवासीॅंदेवासीँ अवतार भक्तांसीॅंभक्तांसीँ संसार।

दोहीॅंचादोहीँचा विचार एकपणेॅं।।एकपणेँ।। भक्ताशी सोहळे देवाचिये आंगे।

देव त्यांच्या संगे सुख भोगी।। देवेॅंदेवेँ भक्तारूप दिलासे आकार।

भक्ती त्याचा परिवार वाणिला।। एक आंगीॅंआंगीँ दोन्हीॅंदोन्हीँ झालीॅंझालीँ हीॅंहीँ निर्माण ।

देव भक्तपण स्वामी सेवा।। संतु म्हणे येथेॅंयेथेँ नाहीॅंनाहीँ भिन्न भाव।

एक उभा राऊळा आंगणीॅं।।आंगणीँ।। एक घाना बैसे जाऊनि।

एक म्हणे पांडुरंग।। संतु म्हणे एक जीॅंव।जीँव।

दोहोॅंदोहोँ कुडी दिला ठाव।।

एका कुडी घातलेॅंघातलेँ शिट। एक कुडी दिसे तेलकट ।।

आमचीॅंआमचीँ तीॅंतीँ रूपेॅंरूपेँ दिसतात दोन । परि पाहीॅंपाहीँ मन सारखेच ।।

संतु म्हणे ह्याचे कारण तेॅंतेँ कांही। शोधुनियां पाहीॅंपाहीँ ग्रंथांतरी।।

आम्ही तोॅंतोँ आहोॅंतआहोँत या देशीचे वाणी।

आम्ही तो विकितो तेल सौदा दोन्हीॅं।।दोन्हीँ।। तुका विकी सौदा आणिक मिरची।

मजलागी देख कळो आलेॅं।।आलेँ।। ज्ञानाचा सागर होशील तूं योगी।

नेणती हेॅंहेँ जगीॅंजगीँ मूढ जन।। तुका म्हणे बोल अंतरीचे ज्ञान।

जन्म व्यर्थ जातो हा घाणा नेणता।काय तुज आता सांगू वर्म।। किॅंचितकिँचित तो अर्थ जरी भरे मना।

मूळ भेदी खोली उंच पहा।। संतु म्हणे मी तोॅंतोँ देहीॅंचदेहीँच पाहीलेॅं।पाहीलेँ।

पुढील चुकविलेॅंचुकविलेँ गर्भवास।।