"गवती चहा" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

'''गवती चहा''' (शास्त्रीय नाव: ''Cymbopogon citratus''; [[इंग्लिश भाषा|इंग्लिश]]: ''lemon grass'';) ही मूलतः [[आफ्रिका]], [[युरोप]], [[आशिया]] व [[ऑस्ट्रेलिया]] या खंडांतील उष्णकटिबंधीय व समशीतोष्ण प्रदेशांतील एक तृणवर्गीय वनस्पती आहे. हे एक बारमाही प्रकारातील सुवासिक गवत आहे. हे महाराष्ट्र, कर्नाटक आणि केरळात मुबलक उगवते.[[चहा]]ला चव येण्यासाठी थंडीच्या काळात यालायाच्या लांब पानाचे बारीक तुकडे करून चहाबरोबर किंवा चहातचहाशिवाय टाकतातउकळतात.

लागवडीसाठी ठोंबापासूनठोंबा(खुंटा)पासून, तसेच बियांपासून रोपे मिळविता येतात.

* ऊर्ध्वपातन पद्धतीने पानांतील तेल काढले जाते. या तेलात सिट्रल, सिट्रोनेलॉल, मिरसीन आणि निरोल हे घटक आहेत. तेल सारक, उत्तेजक, शामक असल्यामुळे जंतनाशक, रेचक, उपदंश, त्वचाविकार, कुष्ठरोग, अपस्मार, पोटातील वात वगैरे विकारांवर उपयुक्त आहे. तेल काढलेल्या पानांच्या चोथ्यापासून लिहिण्याचा किंवा छपाईचा कागद बनू शकतो.

* कफ आणि वात विकारांवर या वनस्पतीचा उपयोग होतो.

* पानांचा काढा घाम आणणारा व ज्वरनाशक आहे. सुगंधी तेलाचा उपयोग सौंदर्य़प्रसाधनांत, तसेच अत्तर म्हणून होतो.

*साठवण साठवण्याच्या धान्यांमध्ये आणि कीटकनाशक म्हणून पानांचा वापर करतात.