'''नाशिकराव तिरपुडे''' (जन्म - १६ जाने १९२१, मृत्यू १९ मे २००२) हे एक भारतीय राजकारणी आणि [[महाराष्ट्राचे उपमुख्यमंत्री|महाराष्ट्र]] राज्याचे पहिले उपमुख्यमंत्री]] होते.<ref>{{स्रोत पुस्तक|title=Rise of the Plebeians?: The Changing Face of the Indian Legislative Assemblies|last=Jaffrolet|first=Christophe|year=2002|isbn=9781136516610}}</ref>
ते [[भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस|कॉंग्रेस पक्षाचे होते]] होते. जानेवारी १९७८ मध्ये जेव्हा [[इंदिरा गांधी|इंदिरा गांधींनी]] पक्षात मतभेद निर्माण केले तेव्हा त्यांनी त्यांनाइंदिरा गांधींना पाठिंबा दर्शविला.]] पुढील महिन्याच्या विधानसभा निवडणुकीत कॉंग्रेसनेकॉंग्रेस (इंदिराजींनीइंदिरा) ने चांगले कामगिरी करून कॉंग्रेस (मुख्य गट) यांच्या संयुक्त विद्यमाने सरकार स्थापन केल्यानंतर ते नव्या युतीत [[महाराष्ट्राचे उपमुख्यमंत्री]] झाले.<ref>https://www.news18.com/news/opinion/opinion-how-farmer-suicides-turned-maharashtra-into-a-battleground-for-caste-politics-1622221.html</ref><ref>https://www.livemint.com/Politics/nAzUgaowGFGaaxFlJEo7hI/A-brief-history-of-Maharashtras-chief-ministers.html</ref><ref>https://www.tirpude.edu.in/about-us/</ref><ref>https://www.esakal.com/maharashtra/former-deputy-cm-couldnt-make-it-cm-post-maharashtra-237464</ref>
त्यांचा जन्म १६ जानेवारी १९२१ रोजी [[गणेशपूर, भंडारा|गणेशपूर येथे झाला होता]] .येथे तेएका [[दलित]] आणिकुटुंबात झाला होता. ते [[बाबासाहेब आंबेडकर|आंबेडकरी]] [[बौद्ध धर्म|बौद्ध होते]] होते.<ref>https://www.news18.com/news/opinion/opinion-how-farmer-suicides-turned-maharashtra-into-a-battleground-for-caste-politics-1622221.html</ref><ref>https://www.livemint.com/Politics/nAzUgaowGFGaaxFlJEo7hI/A-brief-history-of-Maharashtras-chief-ministers.html</ref><ref>https://www.tirpude.edu.in/about-us/</ref><ref>https://www.esakal.com/maharashtra/former-deputy-cm-couldnt-make-it-cm-post-maharashtra-237464</ref>
१९८६ मध्ये त्यांनी स्वतंत्र [[विदर्भ|विदर्भाच्याविदर्भाची]] मागणी केली आणि [[स्वतंत्र विदर्भराज्य चळवळ|मागणीची मागणी केली आणि विदर्भ आंदोलन]] सुरू केले.<ref>https://www.livemint.com/Politics/nAzUgaowGFGaaxFlJEo7hI/A-brief-history-of-Maharashtras-chief-ministers.html</ref><ref>https://www.tirpude.edu.in/about-us/</ref><ref>https://www.esakal.com/maharashtra/former-deputy-cm-couldnt-make-it-cm-post-maharashtra-237464</ref> १९९५ मध्ये अखिल भारतीय इंदिरा कॉंग्रेस (आता विलीन) स्थापनेत त्यांचा महत्त्वाचा वाटा होता. ते कार्यकारी समिती केंद्रीय संसदीय मंडळाचे सदस्य आणि महाराष्ट्र प्रदेश इंदिरा कॉंग्रेस पक्षाचे अध्यक्ष होते.<ref>https://www.livemint.com/Politics/nAzUgaowGFGaaxFlJEo7hI/A-brief-history-of-Maharashtras-chief-ministers.html</ref><ref>https://www.tirpude.edu.in/about-us/</ref><ref>https://www.esakal.com/maharashtra/former-deputy-cm-couldnt-make-it-cm-post-maharashtra-237464</ref>
१९ मे २००२ रोजी त्यांचे निधन झाले.<ref>https://www.livemint.com/Politics/nAzUgaowGFGaaxFlJEo7hI/A-brief-history-of-Maharashtras-chief-ministers.html</ref><ref>https://www.tirpude.edu.in/about-us/</ref><ref>https://www.esakal.com/maharashtra/former-deputy-cm-couldnt-make-it-cm-post-maharashtra-237464</ref>