"मुंबई" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

Content deleted Content added
No edit summary
खूणपताका: 'मुखपृष्ठ सदर' लेखात बदल ?
(चर्चा | योगदान)
No edit summary
खूणपताका: 'मुखपृष्ठ सदर' लेखात बदल ?
ओळ ६३:
मुंबई १८व्या शतकाच्या मध्यकाळात ब्रिटिशांद्वारे सात बेटांना जोडून बनविण्यात आली. १९व्या शतकात आर्थिक व शैक्षणिक प्रगती झाली आणि २०व्या शतकामध्ये स्वतंत्रता चळवळीचा पाया मुंबईतच मजबूत झाला. [[इ.स. १९४७]] मध्ये भारताला स्वातंत्र्य मिळताना मुंबई शहर हे ब्रिटिशांनी बनविलेल्या मुंबई इलाख्यातच राहिले. इ.स. १९६० साली संयुक्त महाराष्ट्र चळवळीनंतर महाराष्ट्र राज्याची स्थापना करण्यात आली व मुंबई या नवीन राज्याचीही राजधानी बनली. १९९५ मध्ये शिवसेनेची सत्ता असताना या शहराचे नाव अधिकृतपणे बॉम्बे पासून मुंबई करण्यात आलं.
 
मुंबई ही भारताची आर्थिक व मनोरंजनाची राजधानी आहे. [[भारतीय रिझर्व बँक|रिझर्व बँक]], [[मुंबई शेअर बाजार]], [[राष्ट्रीय शेअर बाजार]] या महत्त्वाच्या आर्थिक संस्था येथेया स्थितशहरात आहेत. मुंबईत अनेक कंपन्यांची मुख्य कार्यालये आहेत. येथे व्यवसाय व नोकरीच्या अनेक संधी उपलब्ध असल्याने देशाच्या इतर भागातून मोठ्या प्रमाणात लोक मुंबईत येतात.
 
मुंबई हे [[बॉलीवूड]] व मराठी उद्योगाचे केंद्र आहे. [[संजय गांधी राष्ट्रीय उद्यान]] हे मुंबईच्या हद्दीतच आहे व असा योग खूप कमी शहराच्या बाबतीत आहे.
 
Line १९२ ⟶ १९३:
मुंबईत अनेक प्रकाशन संस्था, वृतपत्रे, दूरदर्शन वाहिन्या व आकाशवाणी केंद्रे आहेत. प्रमुख इंग्रजी वृतपत्रे [[टाइम्स ऑफ इंडिया]], मिड-डे, [[इंडियन एक्सप्रेस]], डी.एन.ए, हिंदुस्तान टाइम्स व मुंबई-मिरर ही आहेत; तर प्रमुख मराठी वृतपत्रे [[महाराष्ट्र टाइम्स]], [[सकाळ]], [[लोकसत्ता]], [[सामना]] व [[नवा काळ]] अशी आहेत. भारतातील इतर भाषांतील वृतपत्रेसुद्धा मुंबईत उपलब्ध होतात.
 
दूरदर्शनच्या २ मोफत वाहिन्या व अनेक उपग्रह वाहिन्या, केबल नेटवर्क वा डीटीएच्‌ सेवेमार्फ़तसेवेमार्फत उपल्ब्धउपलब्ध आहेत. पैकीयांपैकी स्टार नेटवर्क, झी नेटवर्क व सोनी टीव्ही या वाहिन्या अधिक पाहिल्या जातात. [[झी मराठी]], [[ई टीव्ही मराठी]] व [[सह्याद्री (वाहिनी)|सह्याद्री वाहिनी]] ह्या मराठी वाहिन्या मराठी प्रेक्षकांना सेवा पुरवतात.
 
मुंबईत ८ एफ.एम. व ३ ए.एम.(आकाशवाणी) नभोवाणी केंद्रे उपलब्ध आहेत.
 
== शिक्षण ==
मुंबईत खासगी व महापालिकेच्या शाळा असून बहुतेक शाळा महाराष्ट्र राज्य माध्यमिक शिक्षण मंडळ तर बाकी सीबीएस्‌ई/आयएस्‌सीईआयसीएस्‌ई बोर्डाशी संलग्न आहेत. महानगरपालिकेच्या शाळांमध्ये बहुतांश वेळी अपुऱ्या सुविधा पहायला मिळतात पण गरीब जनतेसाठी दुसरा पर्याय नसल्यामुळे मुलांना या शाळांमध्ये शिकायला लागते.{{संदर्भ हवा}} भारतातील १०+२+३ शिक्षणपद्धतीप्रमाणे दहावीनंतर विद्यार्थी महाविद्यालयात (कला, वाणिज्य किंवा शास्त्र शाखेत) प्रवेश घेतात. १२वी नंतर साधी पदवी किंवा अभियांत्रिकी, कायदा, वैद्यकीय अशा व्यावसायिक पदवी अभ्यासक्रमांसाठी प्रवेश घेतले जातात. मुंबईची बहुतेक महाविद्यालये मुंबई विद्यापीठाशी संलग्न आहेत.
[[भारतीय प्राद्यौगिकी संस्था, मुंबई|आय. आय. टी, मुंबई]], वीरमाता जिजाबाई टेक्नॉलॉजिकल इन्स्टिट्यूट(व्हिक्टोरिया ज्युबिली टेक्निकल इन्स्टिट्यूट-VJTI) व एस.एन.डी,टी. महिला विद्यापीठ या इतर संस्था मुंबईत आहेत. मुंबईत मराठी व इंग्रजी माध्यमाच्या शाळा आहेत. सध्या इंग्रजी माध्यमाच्या वाढत्या प्रभावामुळे अनेक मराठी माध्यमाच्या शाळांमधील विद्यार्थिसंख्या घटत आहे. ही चिंतेची बाब आहे.
 
Line २०७ ⟶ २०८:
== उपनगरे ==
[[वान्द्रे]], [[खार]], [[सान्ताक्रुझ]], [[विलेपार्ले]], [[जुहू]], [[गोरेगाव]], [[जोगेश्वरी]], [[कांदिवली]], [[बोरीवली]], [[कुर्ला]], [[घाटकोपर]], [[मुलुंड]]
 
==मुंबईविषयी लिहिली गेलेली पुस्तके==
* History of Bombay 1661-1708 (एम.डी. डेव्हिड)
* मुंबई ऑन सेल (प्रकाश अकोलकर)
*
* मुंबई छायाचित्र दर्शन १६६१-१९३१ (Bombay A Photorama 1661-1931) (मुंबई महापालिका प्रकाशन)muMbaI mahaapaalikaa prakaashan
 
== हेसुद्धा पाहा ==
"https://mr.wikipedia.org/wiki/मुंबई" पासून हुडकले