प्रेम
कोणतेही प्राणी,वस्तू,सजीव,निर्जीव,इत्यादीबद्धल मनामध्ये आपुलकी,स्नेह,जिव्हाळा,आदर,निर्माण होणे आणि ती गोष्ट सहवासात,जीवनात हवीशी वाटणे म्हणजे प्रेम. आपले दैनंदिन जीवन जगत असताना सहवासात येणाऱ्या कोणत्याही गोष्टीशी,व्यक्तींशी भावनिक,मानसिक,शारीरिक,संबंध जोडले गेल्यामुळे निर्माण झालेला स्नेह म्हणजे प्रेम होय. प्रेमाची वयोगटानुसार स्वरूपे: १) स्नेह - प्रेमाचा हा प्रकार आपण आपल्यापेक्षा वयाने लहान असणाऱ्या व्यक्तीसोबत ठेवतो. यात एक काळजी किंवा माया असते. भूतदया किंवा पशुपक्षांबद्दल वाटणारी आपुलकी याचाही अंतर्भाव त्यात होतो. २) प्रेम - हा समान वयोगटातील व्यक्तींच्या असणाऱ्या संबंधांना दर्शवितो - ह्याचे उपप्रकार म्हणजे पत्नीप्रेम,भगिनीप्रेम,बंधुप्रेम,मित्रप्रेम इत्यादी. ३) आदर - हा प्रेमाचा प्रकार आपल्यापेक्षा वयाने मोठ्या अथवा ज्येष्ठ व्यक्तींकरता असतो. यातही संबंधित व्यक्तीची वाटणारी काळजी - विशेषतः त्यांच्या आवडी-निवडी व विचार लक्षात घेतले जातात. ही वागणूक त्यांच्या जीवनाच्या अनुभवाची आणि त्यांनी केलेल्या संगोपनाबद्दलची एक पावती आणि क्वचित प्रसंगी त्यांना आवडणाऱ्या शिस्तबद्ध दिनचर्येची दखल असू शकते. पण हे सर्व प्रेमच! ४) ममता - हा तो प्रेमप्रकार की ज्याला अनुभवायला असे म्हणतात की देवही अवतार घेतात. स्त्रीला मातृत्व प्राप्त झाले की आपल्या बाळासाठी वाटणारे प्रेम म्हणजे ममता होय. ५) भक्ती - प्रेमाचे परमोच्च रूप की ज्याचे वर्णन केवळ अशक्य. परमेश्वर आणि साधक जेंव्हा एकरूप होतात तेंव्हा जो प्रेमप्रकार घडतो तो म्हणजे भक्ती - भक्ती म्हणजेच एकरूपता. भिन्नता म्हणजे विभक्ती- परमेश्वर आणि भक्त दोघेही एकरूप होऊन आपापले वेगळे अस्तित्त्व घालवून परमोच्च एकरूपता अनुभवतात त्यालाच भक्ती असे संबोधले जाते. ६) एकरुपता- प्रेम म्हणजे दोन जीव,नाते,संबंधी,एकत्र येऊन विचाराची देवाण घेवाण करतात,त्यांच्या विचारातील एकता म्हणजे प्रेम होय.
प्रेम म्हणजे त्यागाची,समर्पणची भावना. प्रेम म्हणले की त्यात त्याग अग्रस्थानी असतो.
चित्रदालन
संपादन-
युगुल प्रेम (रोमियो व ज्युलियट) -
अपत्य प्रेम -
कौटुंबिक प्रेम -
पशू प्रेम
बाह्य दुवे
संपादन |
विकिमीडिया कॉमन्सवर खालील विषयाशी संबंधित संचिका आहेत: |