दुग्धव्यवसायातील उत्पादने

दुग्धव्यवसायातील उत्पादने किंवा दुधाची उत्पादने मुख्यत्वे गुरेढोरे, म्हशी, बकऱ्या, मेंढी आणि उंटासारख्या सस्तन पशूंचे दूध असलेले किंवा त्यांच्या दुधापासून बनवलेल्या पदार्थांचा एक प्रकार असतात. दुधाच्या उत्पादनांमध्ये दही, चीझ आणि लोणीसारख्या पदार्थांचा समावेश असतो.दुधाची उत्पादने बनवणाऱ्या सुविधेस दुग्धव्यवसाय किंवा डेरी फॅक्टरी म्हणले जाते. दुधाची उत्पादने बहुतेक पूर्वी आणि दक्षिण-पूर्व आशिया आणि मध्य आफ्रिकेचा काही भाग वगळता जगभरात वापरली जातात.

दूध

दूध बनवल्या जाणाऱ्या उत्पादनाच्या प्रकारानुसार क्रीम, लोणी, चीज, नवजात शिशुंसाठी पदार्थ आणि दही सहित विभिन्न गटांमध्ये सामील केले जाते.

दही

दही हे दुधाचे उष्मावलंबी जीवाणुद्वारा किण्वन केलेले असते, या जीवाणुंमध्ये मुख्यत्वे स्ट्रेप्टोकॉकस सलायवरियस एसएसपी. थर्मोफिलस आणि लॅक्टोबॅसिलस डेलब्रुकी एसएसपी. बल्गेरिकस व काहीवेळा लॅक्टोबॅसिलस अॅसिडोफिलस यांच्यासारखे अतिरिक्त जीवाणु देखील असतात.

लोणी

लोणी, बहुतेक करून दुधातील चरबी असते, जी साय घुसळून बनवली जाते.

चीज

चीज दूध साकळून बनवले जाते. यात पनीरजल वेगळे केले जाते व राहिलेला पदार्थ जीवाणुशी प्रक्रिया होऊ दिला जातो आणि काहीवेळा ठराविक साच्यांमध्ये देखील ठेवले जाते.

तत्त्वावर वर्जन

वेगनिजममध्ये पशुपासून बनविलेला कोणताही पदार्थ, ज्यात दुग्धजन्य उत्पादनांचा देखील समावेश असतो, त्यांना टाळले जाते. यासाठी दुग्धजन्य उत्पादने बनविण्याच्या संदर्भातील नीतिशास्त्र कारणीभूत असते. मांस आणि पशु उत्पादने टाळण्यामागील नैतिक कारणांमध्ये दुधाच्या उत्पादनांची निर्मिती कशी केली जाते, पशूंना कशा रीतीने हाताळले जाते आणि दुग्धजन्य उत्पादनांचा पर्यावरणावरील परिणाम यांचा समावेश असतो. संयुक्त राष्ट्रांच्या अन्न व कृषि संघटनेच्या 2010 मधील एका अहवालानुसार, दुग्धव्यवसाय क्षेत्र 4 टक्के जागतिक मनुष्य-निर्मित हरितवायु उत्सर्जनासाठी जबाबदार होते.