दालन:मंदिर/निवडक मंदिरे/7

विरुपाक्ष मंदिर

विरुपाक्ष मंदिर कर्नाटकातील पट्टदकल येथे आहे. हे मंदिर द्राविड स्थापत्यशैली मध्ये बांधलेले आहे.पट्टदकल हे ठिकाण बदामी पासून 16 किलोमीटर अंतरावर आहे. सुरुवातीच्या काळात बदामी हे शहर चालुक्यांचे राजधानीचे शहर होते. विरूपाक्ष मंदिरात तीन मुख्य मंडप मंदिरासमोर नंदी मंडप आहे.मंदिराच्या भिंतीला जाळीदार खिडक्या (जाल वातायन)व बाह्य भिंतीवर देवकोष्ठे आहेत. शिवाची वेगवेगळ्या रूपातील मूर्ती या देव कोष्टात बसवलेले आहेत. प्रवेश द्वारावरील भिंतीवर गोपुरा सारखी रचना केलेली आहे. या मंदिरातील भिंतींची विभागणी अर्धस्तंभनी दर्शवलेली आहे. मंदिराच्या भिंतीवर शिवपुराणातील अनेक कथांचे शिल्पांकन केलेले आहे. गर्भग्रह,अंतराळ, सभामंडप, मुख्य मंडप व नंदीमंडप अशी या मंदिराची रचना आहे. <ref> प्राचीन कलाभारती म. श्री. माटे, कॉन्टिनेन्टल प्रकाशन, पुणे <ref>