केंद्रीय विद्यालय ही भारतातील प्राथमिक आणि माध्यमिक शिक्षणाची व्यवस्था आहे, जी प्रामुख्याने केंद्र सरकारच्या भारत सरकारच्या कर्मचाऱ्यांच्या मुलांसाठी तयार केलेली आहे. हे १९६३ मध्ये सुरू झाले आणि तेव्हापासून ते केंद्रीय माध्यमिक शिक्षण मंडळाशी संलग्न आहे. सध्या भारतात केंद्रीय विद्यालयांची संख्या १,२२५ आहे . या व्यतिरिक्त परदेशात तीन केंद्रीय विद्यालये आहेत ज्यात भारतीय दूतावासातील कर्मचाऱ्यांची मुले आणि इतर परदेशातील भारतीय शिक्षण घेतात. शाळा नॅशनल कौन्सिल ऑफ एज्युकेशनल रिसर्च अँड ट्रेनिंग ऑफ इंडियाच्या अभ्यासक्रमाचे पालन करतात. सर्व केंद्रीय विद्यालये केंद्रीय विद्यालय संघटना नावाच्या संस्थेद्वारे चालवली जातात.

केंद्रीय विद्यालयाचे मिशन संपादन

केंद्रीय विद्यालयांची चार प्रमुख मिशन्स आहेत जी पुढीलप्रमाणे आहेत [१] -

१. BSF, CRPF इत्यादी सैन्यासह केंद्र सरकारच्या बदलीपात्र कर्मचाऱ्यांच्या मुलांना त्यांच्या शैक्षणिक गरजा पूर्ण करण्यासाठी शिक्षण देणे.

२. शालेय शिक्षण क्षेत्रात उत्कृष्टता आणि गती निश्चित करणे.

३. केंद्रीय माध्यमिक शिक्षण मंडळ, नॅशनल कौन्सिल ऑफ एज्युकेशनल रिसर्च अँड ट्रेनिंग इत्यादी इतर संस्थांच्या सहकार्याने, शैक्षणिक क्षेत्रात नवीन प्रयोग आणि नवकल्पना समाविष्ट करणे.

४. मुलांमध्ये राष्ट्रीय एकात्मता आणि भारतीयत्वाची भावना विकसित करणे.

परदेशात केंद्रीय विद्यालय संपादन

भारताबाहेरील केंद्रीय विद्यालये काठमांडू, मॉस्को आणि तेहरान येथे आहेत.

टीका संपादन

सर्वत्र केंद्रीय विद्यालयांमधील शिक्षणाचा दर्जा एकसमान नसणे हे त्यांच्या निषेधाचे कारण ठरते.

संदर्भ संपादन

  1. ^ "दृष्टि और मिशन". kvsrobhopal.org.in (हिंदी भाषेत). Archived from the original on 14 दिसंबर 2017. 14 December 2017 रोजी पाहिले. |archive-date= मधील दिनांक मूल्ये तपासा (सहाय्य)