चौथा कृष्णराज वडियार

(कृष्णराज वोडेयार चतुर्थ या पानावरून पुनर्निर्देशित)

कृष्णराजा वाडियार IV ( ४ जून १८८४ - ३ ऑगस्ट १९४०) हे म्हैसूरचे चोविसावे महाराज होते. त्यांनी १९०२ ते १९४० मध्ये त्यांचा मृत्यू होईपर्यंत राज्य केले.

चौथा कृष्णराज वडियार

कृष्णराजा वाडियार चतुर्थ हे लोकप्रियपणे राजर्षी, किंवा 'संत राजा' म्हणून ओळखले जातात, हे नाव महात्मा गांधींनी १९२५ मध्ये त्यांच्या प्रशासकीय सुधारणा आणि उपलब्धींसाठी राजांना दिले होते. [] [] ते एक तत्वज्ञानी राजे होते, त्यांना पॉल ब्रंटन यांनी प्लेटोच्या प्रजासत्ताकात व्यक्त केलेले आदर्श जीवन म्हणून पाहिले. [] व्हिस्काउंट हर्बर्ट सॅम्युअलने त्यांची तुलना सम्राट अशोकाशी केली. महाराजांच्या उदात्त आणि कार्यक्षम राजवटीची कबुली देऊन, व्हिस्काउंट जॉन सॅन्की यांनी १९३० मध्ये लंडनमधील पहिल्या गोलमेज परिषदेत घोषित केले, "म्हैसूर हे जगातील सर्वोत्तम प्रशासित राज्य आहे". ते अनेकदा "आधुनिक म्हैसूरचे जनक" म्हणून ओळखले जातात ("आधुनिक म्हैसूरचे निर्माते" ही उपाधी त्यांचे प्रसिद्ध पंतप्रधान सर एम. विश्वेश्वरय्या यांचा संदर्भ देते) आणि त्यांच्या कारकिर्दीचा "म्हैसूरचे सुवर्ण युग" म्हणून उल्लेख करतात. [] पंडित मदन मोहन मालवीय यांनी महाराजांचे वर्णन " धार्मिक " (आचरणात सद्गुणी) असे केले.[]

त्यांच्या मृत्यूच्या वेळी, कृष्णराजा वाडियार IV हे जगातील सर्वात श्रीमंत पुरुषांपैकी एक होते. त्यांची वैयक्तिक संपत्ती १९४० मध्ये $४०० दशलक्ष अमेरिकन डॉलर इतकी होती, जी २०१८ च्या किमतीच्या $७ अब्ज समतुल्य असण्याचा अंदाज आहे. [] निजाम उस्मान अली खान नंतर ते दुसरे सर्वात श्रीमंत भारतीय होते.

संदर्भ

संपादन
  1. ^ "The Rajarshi of Mysore". Bangalore Mirror (इंग्रजी भाषेत). Jun 6, 2009. 2021-06-09 रोजी पाहिले.
  2. ^ Puttaswamaiah, K., 1980. Economic development of Karnataka. A treatise in continuity and change. New Delhi: Oxford & IBH, p. 3
  3. ^ "Notebooks of Paul Brunton, Category 15: The Orient", Chapter 2, p.453
  4. ^ "[Group portrait of] the Maharaja [of Mysore] & his brothers and sisters". British Library. 25 October 2008 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 23 October 2007 रोजी पाहिले.
  5. ^ "Times' Tribute To Mysore Ruler". Morning Tribune. 6 August 1940. p. 2. 10 May 2017 रोजी पाहिले.
  6. ^ Current Biography 1940, p833